Aziz Bekkaoui: “Pop-up store is de start van nieuwe collectie”

Hij zit 20 jaar in het vak, en dat vraagt om een celebration, zegt hij zelf. Aziz Bekkaoui presenteerde de afgelopen twee jaar zijn collecties op de catwalk tijdens Amsterdam Fashion Week, maar nu kiest hij voor een pop-up store, waar een deel van zijn 20-jarig oeuvre te bewonderen en te koop is. Een bewuste keuze. “Wie jarig is, moet trakteren, en ik trakteer op mijn ontwerpen,” aldus Bekkaoui.

Bij binnenkomst in horecagelegenheid Gustafson op het Westergasterrein worden bezoekers verwelkomd door een levende paspop: een model op een verhoging, gekleed in een zwarte jurk vol pailetten die tot de grond reikt. Ze torent als een grote verjaardagstaart boven de rekken uit. “Ze staat stil. Dat representeert dat we stil staan bij mijn jubileum,” legt de ontwerper uit. Hij verwelkomd zijn bezoekers persoonlijk en staat iedereen enthousiast en bevlogen te woord. “In de pop-up store vind je mijn hele oeuvre; verschillende collecties uit verschillende jaren, van ultieme stukken tot basisitems. Ik heb er voor gekozen om geen catwalkshow te doen, want mijn 20-jarig jubileum voelt als een verjaardag, en wie jarig is trakteert. Het is een celebration!,” lacht hij. Hoewel Bekkaoui normaal zijn werk op de catwalk toont, wilde hij zijn collecties nu delen met modeliefhebbers, die het ook kunnen veroorloven. “Ik wil dat mensen mijn werk kunnen voelen en proeven. Mode is: genereus zijn en mensen inspireren. Hier heb je onmisbare T-shirts -waarbij jarenlang onderzoek werd gedaan tot de perfecte vorm ontstond- verkrijgbaar voor 10 euro! Je betaalt voor kwaliteit, zonder dat er een hele marketingmachine aan vast zit die de prijs opschroeft. Deze winkel is voor de fijnproever die wil scoren.”

De tijdelijke winkel is ingericht met verhoogde plateaus van OBS-platen, en ook zijn er 3 pashokjes gerealiseerd. “Daar zijn we lang mee bezig geweest,” geeft Bekkaoui toe. “We zijn natuurlijk geen winkeliers maar ontwerpers. Maar ik heb mijn achtergrond in de vormgeving vertaald naar deze ruimte. We hebben een belevenis gecreëerd, waarbij we hopen dat mensen naar het ontwerp en het textiel kijken.” Het gangpad scheidt de dames- van de herencollectie. Alles hangt op kleur in de pop-up store, zoals in de kleuren van de regenboog. “Dat is speciaal voor mensen die niet in vorm, model of stof denken. Nu zien ze hun favoriete kleur, en kunnen ze ook verder kijken naar de details. Als je alles op jaar zou hangen, dan zou je ook de kennis van de afgelopen 20 jaar moeten hebben,” legt hij uit. Ondertussen passen medewerkers van de pop-up store nog snel te laatste kaartjes aan; van 250 euro naar 175 euro, en dan naar 50 euro voor een trui.

Bekkaoui loopt verder naar de mannensectie. “Ik vind het mooi om te spelen met de vorm,” wijst hij op een colbert van Schotse wol met visgraatmotief. “Kijk, de mouw loopt helemaal door, als een schaduw. In de oorsprong van couture moeten lijnen in elkaar doorvloeien, maar ik hou er van om alles opnieuw uit te vinden. Daarom heb ik er voor gekozen om lijnen te ‘overlappen’, zodat het jasje veel sportiever en meer casual wordt. Dat is mijn liefde voor het vak; een toegevoegde waarde bieden.” Er hangen ook bijzondere stukken in de rekken, die rechtstreeks uit de museumdepots komen, vertelt de enthousiaste ontwerper.

Er hangen honderden items in de rekken, en ook zal de collectie regelmatig worden bijgevuld. Bekkaoui: “Het zijn series, bestaande uit T-shirts, broeken en rokken, maar de rest zijn one pieces. Het mooie is dat je soms een aantal versies van een shirt maakt totdat het uiteindelijke ontwerp ontstaat, soms wel 11 stuks, maar dan kan nummer 10 nog steeds heel mooi en interessant zijn. Kijk bijvoorbeeld naar de naden en afwerkingen.“ Hoewel de meeste ontwerpen in sample sizes worden geproduceerd, kunnen ook klanten met een normale maat terecht in de winkel. “Ik heb door de jaren heen altijd verhoudingen getest, dus er zijn ook items in maat 54 tot en met 64.” Opvallend is dat de pop-up store in dezelfde hoek is opgebouwd als de plek waar de keuken zit. De chefs van Gustafson zijn ook tijdens de pop-up store druk met het maken van hapjes voor het publiek. Terwijl klanten langs de rekken schuiven, stoffen aanraken en pailletten bewonderen, vult de ruimte zich met het geluid van klinkende pannen, stromend water en het gesuis van het fornuis.

Bekkaoui: ”Mijn werk is geen revolutie maar een evolutie”

Eigenlijk vindt Bekkaoui zijn 20-jarig jubileum niet zo heel bijzonder. “Ik kijk ieder seizoen terug op mijn werk, zowel in het perspectief van mijn hele loopbaan als in de context van het vorige seizoen. Nu zit ik toevallig 20 jaar in het vak, maar ik kijk altijd terug, of ik nu 9, 14 of 20 jaar bezig ben. Gek genoeg voelt iedere collectie als hedendaags, hoe lang geleden ook, het voelt als gisteren.” Vervolgend: “Met iedere collectie bouw ik verder; ik zie mijn werk niet als een revolutie maar als een evolutie.” Die ontwikkeling is niet te vatten in deadlines of jaren, zegt hij.

Na zijn studie aan ArtEZ in Arnhem won Bekkaoui in 1996 de prestigieuze Grand Prix voor de beste damescollectie, tijdens het Festival des Jeunes Stylistes in Hyères. Het leverde hem meteen een grote kans op: een uitnodiging van Paco Rabanne voor zijn voorprogramma in Parijs. “Het was het begin van mijn carrière,” zegt Bekkaoui. Financieel leverde het winnen van een prijs niet zoveel op, het was meer een waardering en bevestiging van je inzet, zegt hij daar zelf over. “Iemand die jouw verhaal in de krant leest, kan daardoor besluiten om een studie te gaan volgen of juist een bedrijf op te zetten. Dat is een onschatbare waarde.” Jarenlang toonde hij zijn collecties in de Franse hoofdstad. Tot hij genoeg kreeg van de mode. Bekkaoui vond zichzelf altijd meer modevormgever dan ontwerper, en wilde een brug slaan tussen mode en kunst. Hij koos ervoor om 10 jaar lang te focussen op performances en installaties. In januari 2014 en in januari 2015 maakte hij zijn Nederlandse catwalkdebuut tijdens de Amsterdam Fashion Week.

In januari 2015 showde hij zijn collectie ‘United hearts now!' waarmee hij een statement tegen het ‘hokjesdenken’ maakte. Patronen uit verschillende werelddelen die als ‘klassiek’ worden bestempeld, zoals jacquard én het pied de poule-patroon, verwerkte hij onder andere in sjaals, rugtassen en handschoenen, gecombineerd met het patroon van de Palestijnse vlag. Wat is dan typisch Aziz, als hij zelf niet in een hokje wil? “De essentie is eigenlijk dat ik nooit in een hokje te plaatsen ben. Mijn collecties kunnen op de catwalk, maar ook in een museum of op straat. Bij mijn collecties probeer ik altijd terug te gaan naar de essentie en terug te grijpen op de fundamenten van mijn werk. Ik experimenteer en wil alle disciplines van de kunst gebruiken. Het zorgt automatisch voor dialoog en samenspel van concept, beeld en vormgeving. Het biedt ook context om dingen anders te zien. Daarom hoeft mijn werk niet per se mode te zijn; het gaat om het perspectief.”

Wat heeft hij geleerd van die 20 jaar in het modevak? Eigenlijk geldt alles zowel voor de mode als voor het gehele leven, stelt de ontwerper. “Mijn belangrijkste leerpunt: niets is vanzelfsprekend. Ik neem niets for granted. Experimenteren is een van de belangrijkste aspecten. “In het begin analyseerde ik de fundering van mode al: ‘waar komt een overhemd vandaan? Waarom heeft het een kraag? Welke functie heeft een kraag?’ Ik was gewoon nieuwsgierig. Ik ben altijd mee blijven experimenteren en heb altijd onderzoek gedaan naar materialen. Ieder seizoen zoek ik naar nieuwe vormen en beelden.” Waren er ook dingen die anders hadden gekund in zijn loopbaan? “Alles wat anders had gekund, werd het volgende seizoen weer anders. Ik blijf altijd analyseren en veranderen; ik kan tot een minuut voor de show nog iets veranderen of omdraaien. Tot het laatste moment kan het anders worden, en zo blijf je leren.”

Pop-up store Aziz Bekkaoui is de start van de nieuwe collectie

Hij heeft vooral aan de eerste collecties en zijn allerlaatste collecties tijdens de Amsterdam Fashion Week goede herinneringen. De eerste dames- en herencollectie die hij maakte na het winnen van de Hyères-prijs bijvoorbeeld. “Het was de winnende collectie, en het was aan het begin van mijn carrière. De vormen van die collectie zijn nog steeds een fundament voor mij om te onderzoeken. De invulling van die eerste collectie is natuurlijk al bekend, maar je kan telkens de fundering weer oppakken en uitbouwen bij een nieuwe collectie.” Daarnaast was de show in januari 2014 -zijn debuut in Amsterdam- tijdens de Amsterdam Fashion Week een bijzonder moment. “Vroeger moest je in Parijs zijn, daar was de wereldpers. Maar op een gegeven moment kreeg je het internet en de media reikt inmiddels steeds verder. Ik stelde mezelf als ontwerper vragen over tradities in de mode, zoals ‘hoe lang bestaat de catwalk nog?’ Met internet is alles immers zo dichtbij. Door de invloed van het internet dacht ik: ‘dit is het moment om te experimenteren’. Toen heb ik er ervoor gekozen om in Amsterdam te showen in plaats van Parijs.“ Het werd een groot succes. “Mijn show in Amsterdam heeft vorig jaar tot 200 publicaties geleid, zowel in binnen als buitenland.” Toch zit er een grote kans in dat hij niet in Amsterdam blijft showen. “Ik zie mezelf echt als nomade. Mijn show kan volgend jaar ook net zo goed in Berlijn zijn.”

De media speelt een grote rol in zijn keuze voor de pop-up store. “Een foto van een modeshow is slechts een ’shot’. Maar een collectie gaat over zoveel meer dan een enkel beeld. Daarom duurt de pop-up store ook 10 dagen, zodat mensen de tijd kunnen nemen om zich te laten inspireren, om te passen, te kopen of om juist nog eens terug te komen.” Hij zal zelf ook veel in de winkel te vinden zijn. “Ik vind het inspirerend om te zien hoe mensen het beleven, van inspiratie tot het passen van een kledingstuk. Ik ga ook graag met ze in dialoog over mode. Met de pop-up store wil ik een laboratorium creëren, mensen ontvangen en ze dichtbij laten komen. Hierdoor krijg ik zelf nieuwe ideeën en die kan ik door zo’n evenement ‘structureren’.” Want ondertussen is hij al bezig met de volgende collectie. “De nieuwe collectie voor volgend jaar begint eigenlijk al in de pop-up store.”

’Aziz Bekkaoui Aniversary Pop-Up Shop’ is van 8 tot en met 18 januari te bezoeken in Gutafson op het Westergasterrein, van 12.00 uur tot 20.00 uur.

Beeld: Anne Buis, Peter Stigter