Martan zet complex totaalconcept neer als opening van Amsterdam Fashion Week 2022

De eer voor de Amsterdam Fashion Week (AFW) openingsshow was gisteren aan het Amsterdamse label Martan. Het was de eerste show voor het merk sinds oprichter Diek Pothoven eerder dit jaar zijn krachten bundelde met Douwe de Boer en Eugénie Mulier. FashionUnited ging voor aanvang van AFW in gesprek met het drietal en ondervond hoe elk van hen duidelijk een eigen aspect toevoegt aan de show en hoe de getoonde SS23 collectie in alle opzichten correspondeert met het statige Hotel Amrâth dat dient als decor. Zo is de collectie gecreëerd van hergebruikt hotel-linnen - waaronder bijvoorbeeld damasten tafelkleden en Egyptisch katoenen lakens - en esthetisch gebaseerd op de architectuur en het interieur van het hotel. Al met al werd er een compleet verhaal aangehouden. Geen traditionele show, maar een totaalconcept met muziek, theater en bewonderenswaardige complexiteit.

Het Hotel Amrâth is als locatie gekozen om verschillende redenen en introduceert de specialiteit die Eugénie Mulier aan het drietal toe te voegen heeft. Voor haar tijd bij Martan hergebruikte ze afgekeurd hotel-linnen voor de productie van kleding, bij Martan bouwt ze hier verder op voort. Voor een samenwerking met Hotel Amrâth (dat is gevestigd in het 107 jaar geleden gebouwde scheepvaarthuis) is volgens Pothoven gekozen omdat alles er bewust ontworpen is, van de bakstenen tot deurknoppen. “Niets is zomaar aangeschaft. Die manier van werken is heel multidisciplinair, en wij zijn dat ook. Het hotel zelf is daarnaast ook zo’n ontzettende bron van inspiratie.” Dat is te zien in de collectie, zo licht De Boer, die samen met Pothoven de creatieve processen leidt, verder toe: “Het interieur van het hotel is te herkennen in prints, vorm, bewerkingen van materiaal en belijningen. Het hotel was tot in detail de inspiratiebron van de collectie.”

Martan opent met surrealistisch totaalconcept

Voor iedereen die al bekend is met het werk van Pothoven, zal het geen verrassing zijn dat Martan’s openingsshow niet zomaar een show was. Pothoven deed de afgelopen jaren een hoop ervaring op als show producent voor onder andere Iris van Herpen en heeft zich ook voor de SS23 Martan show uitgeleefd. “Het is heel leuk om Fashion Week te openen met een show die zo verrassend en onverwacht gaat zijn voor het publiek”, zo gaf hij voor aanvang van de show weg. “En het is natuurlijk gewoon lekker dat je na het doen van de eerste show gewoon kunt meegenieten van al het andere. Hoewel ik de dag erna en op zaterdag wel weer een andere show sta te regisseren. Maar dat voelt bijna oud en vertrouwd, het is heel lekker om weer met de fashion week familie te kunnen zijn.”

Bij binnenkomst in het hotel werden bezoekers in groepen ingedeeld. Op basis van een toegewezen nummer werd het duidelijk bij welke van de in het wit geklede ‘hosts’, de bezoeker zich moest verzamelen. Vergelijkbaar met het vinden van een zitplaats, was het eventjes wachten voor iedereen bij een host was ingedeeld, wat mensen de gelegenheid bood bekenden te begroeten en, voornamelijk, eerste lovende indrukken van het gebouw te delen. Het geroezemoes kwam abrupt tot een einde toen een hypnotiserende stem aanving met de woorden: ‘The show is about to start, find your host’. Een collectief gevoel van verwachting werd verder gevoed toen de stem (gecontrasteerd door lichtelijk chaotische jazzmuziek, wat een eerste introductie bood met de surrealistische setting die te wachten stond) volgde: “Group one, follow your host”. Stuk voor stuk werden de groepen de trappen van het gebouw op begeleid, elk naar een andere verdieping.

Toen iedereen op zijn plek stond, sloeg de muziek om met de aanvang van diepe, dramatische piano tonen, die de entree van de modellen introduceerde. Zij liepen niet in de traditionele strakke rij, maar gingen elk hun eigen weg en leken hierbij ook elk hun eigen performance op te voeren, hoewel in synchronisatie met elkaar en met enkele beladen momenten van interactie. Al snel wordt het duidelijk dat het hierbij gaat om een cast van niet alleen modellen, maar een mix van modellen en acteurs. De show is dan ook geproduceerd in samenwerking met Char Li Chung van Toneelgroep Oostpool. De setting doet denken aan een modern theaterstuk waarbij interpersoonlijke verhoudingen duidelijk worden gemaakt zonder enige dialoog. De oorspronkelijke functie van het Amrâth als scheepvaarthuis in ere houdend, schetst de cast een beeld van reizigers onderweg naar hun bestemming. Onder het publiek zorgde de eerste momenten van de performance voor een mengeling van spanning en bewondering.

Vervolgens werden alle groepen door hun host door het gebouw begeleid. De balans tussen chaos en orde was nauwgezet en bewonderenswaardig te noemen. Het publiek en de modellen liepen pal door elkaar heen, allemaal in verschillende richtingen. Overal was er iets te zien, maar desondanks was er geen moment van verwarring of onbedoelde wanorde, zowel onder het publiek als de modellen. Een sfeer van rust en kalmte bleef de ondertoon voeren. De bezoekers kregen een korte break van de wandeling door het trappenhuis en de hallen van het hotel toen ze een eetkamer in werden geleid met een wederom surrealistische setting. Op een prachtig gedekte tafel bedekt met zand lagen modellen in strandkleding met een boek in de hand ogenschijnlijk te zonnen onder een imposante kroonluchter. Aan de kop van de tafel stond er een model dat op de toon van kalme klassieke muziek verschillende poses in elkaar deed overlopen.

Martan SS23: draagbaarder maar met blijvende ruimte voor abstractie

Zoals aangekondigd, correspondeerde het in- en exterieur van het hotel met de collectie en was er ook een focus op makkelijker draagbare stukken, zoals wijde jurken en broeken. Wel bleef er ook ruimte voor de abstractere looks en speelden felle kleuren als roze, oranje, blauw en groen - zoals traditiegewijs van Martan verwacht kan worden - een prominente rol. Maar, er waren ook hardere aspecten te zien. Metale lasercut jurken refereren naar ornamenten van het hotel en harde belijningen zijn terug te koppelen naar de directe omgeving. Natuurtinten worden Martan én hotel Amrâth door abstracte touwconstructies die de stoffen binden en verwijzen naar het glas-in-lood uit de directe omgeving, of metallic afwerkingen die bijna zouden doen vergeten dat het om hotel-linnen gaat.

De rol van muziek, waaraan Pothoven veel belang hecht (“ik vind sowieso dat elke show eigen muziek moet hebben”), bleef gedurende de hele show leidend. Componist Jelle Hoekstra creëerde voor de gelegenheid een selectie aan muziekstukken die werden verrijkt met teksten van nobelprijswinnaar en schrijver Olga Tokarczuk en Thijs Hoekstra. Naarmate de show vorderde maakten de doordringende pianotonen waarmee werd aangevangen plaats voor opzwepende techno waarmee een blijvend hypnotiserend effect onderhevig werd aan snelheid en een zekere gejaagdheid. De modellen en acteurs werken aangejaagd door een hoorn van een bijna vertrekkend schip naar een grote finale toe. Hierbij mengden zij zich in toenemende wijze met bezoekers, maar op geen enkele manier ten koste van de performance. In tegendeel, het voegde toe aan de ervaring. Overal leek iets interessants te gebeuren en alles bleef in perfecte synchronisatie.

Voor wie de orde van een traditioneel format miste, was er als afsluiting van de show nog eens de mogelijkheid om alle looks op systematische wijze achter elkaar te zien. Verder dan dat waren er niet veel aspecten die binnen de gebruikswijzen van het traditionele show-concept vielen. Degenen die dat van de openingsshow van AFW 2022 verwachtten zijn, zoals Pothoven al voorspelde, inderdaad “op het verkeerde been gezet”.