MaterialDistrict: Tien innovaties voor een circulaire modeketen

Rotterdam - Bontjassen gemaakt van hennep, tassen van bananenschillen en schoenzolen van kauwgom. Het zijn enkele van de nieuwste innovaties die afgelopen week werden gepresenteerd bij MaterialDistrict in Rotterdam (voorheen Material Xperience).

In de Textiles & Fabrics-sectie van het materiaalinnovatie-evenement, dat op 12, 13 en 14 maart plaatsvond, werden onder meer de esthetische kwaliteiten van de vooruitstrevende materialen benadrukt. Een nog grotere focus lag echter op een meer circulaire benadering van de modeindustrie. De tentoonstelling toonde een arsenaal aan vernieuwingen, waaronder schoenzolen gemaakt van kauwgom van Gumdrop en de Flyleather-schoenen van Nike. Nike werd op de vakbeurs vertegenwoordigd door Niek Pulles.

Naast mode kwamen, met 140 exposanten en vijftig lezingen door materiaalexperts, tijdens het driedaagse evenement ook vernieuwingen op het gebied van onder andere architectuur, interieur en landschappen aan bod. “MaterialDistrict Rotterdam slaat een brug tussen innovaties uit zes verschillende sectoren en stimuleert hiermee kruisbestuiving,” aldus de organisatie van het event in een persbericht. Deze aanpak viel in de smaak bij bezoekers, voegt de organisatie toe. “Vooral de brede selectie aan innovatieve en duurzame materialen die bezoekers konden bekijken, voelen, ruiken en de combinatie van disciplines werden geprezen.”

“We moeten streven naar minder mode”

“We moeten in de toekomst streven naar minder mode en in plaats daarvan kiezen voor kledingstukken met een lange levensduur,” aldus Anne Marie Commandeur, oprichter en directeur van Stijlinstituut Amsterdam, tijdens haar presentatie bij MaterialDistrict. “Veel kleding komt op de afvalberg terecht, dus wat is de volgende stap? Deze expositie kijkt naar manieren om dit probleem aan te pakken door middel van innovatieve materialen.”

Commandeur opperde enkele manieren waarop het probleem kan worden aangepakt. Twee daarvan zijn het recyclen van kledingstukken, en het dragen van producten die anders afgedankt zouden worden. Beide zijn steeds populairdere methodes onder bedrijven om overmatige verspilling onder handen te nemen. Jaarlijks belanden in Nederland zo’n 688 miljoen kledingstukken op de afvalberg, vertelde Irene Maldini, onderzoeker Fashion & Technology aan de HvA, vorig jaar tegenover NOS. Volgens het Britse Environmental Audit Committee (EAC) wordt slechts een klein deel daarvan hergebruikt. Recyclen alleen kan echter niet het gehele probleem oplossen, aldus Commandeur. “Het is een groeiende trend in de modeindustrie, maar we zijn ons er zeer van bewust dat het doel niet recyclen moet zijn - maar juist om kledingproductie te verminderen.” Het is een uitdaging die volgens Commandeur kan worden benaderd met ‘mono-materiality’ en door het sluiten van de productieketens in de industrie.

FashionUnited selecteerde enkele van de beste benaderingen van het probleem omtrent massaproductie en overmatig afval in de textielindustrie.

Tchouc Textile van La Gadoue Atelier

Ontwerpers Audrey Werthle en Eloïse Maës richtten na hun afstuderen aan de Design Academy Eindhoven hun atelier Gadoue op in Brussel. Daar creëren ze hun Tchouk-tassencollecties die zijn gemaakt van Tchouk-textiel - een composietmateriaal op plantaardige basis, dat dient als alternatief voor leer. Het materiaal komt voort uit Werthle en Maës’ onderzoek naar natuurlijke rubbercoating op linnen canvas. De resulterende stof is waterdicht en robuust, met diverse implementaties.

Interwoven van Diana Scherer

Voor haar project ‘Interwoven’ werkte ethisch modeontwerpster Diana Scherer samen met biologen en ecologen van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Ze werkten samen aan een stof gemaakt van het wortelstelsel van gras. Scherer maakt gebruik van ondergronds patronen als mallen voor haar producten, waardoor de gras-wortelstelsels worden geweven en gevlochten in uiteindelijk textiel-achtige vormen. Hoewel de kledingstukken nog niet klaar zijn voor praktisch gebruik, is het einddoel van het project om complete kledingstukken onder de grond te laten groeien.

Bananatex van Qwstion

Zoals de naam al zegt, is Bananatex een vernieuwend materiaal gemaakt van bananenplanten. Het Zwitserse bedrijf produceert het materiaal door planten van de bananenboom, die in een natuurlijk ecosysteem in de Filipijnen bekendstaan als ‘Banana Hemp’ or ‘Abacá’, te kweken voordat ze worden verwerkt tot een materiaal dat een levensvatbaar alternatief biedt voor synthetische stoffen. De stof is gemaakt van 100 procent natuurlijke bananenvezels en is bedekt met een natuurlijke bijenwascoating voor een waterbestendige afwerking.

On-Journey van Senscommon

Het techwear-merk Senscommon werkte samen met het Japanse textielbedrijf Uchino om On-Journey te ontwikkelen, een kledingstuk van innovatief materiaal. De stof is gemaakt van geactiveerd ubame eikenhoutskoolpoeder dat is gekneed tot katoen- en rayonvezels voordat het werd geweven. De Letse ontwerper Laura Šilinska heeft ervoor gezorgd dat het product zelfreinigend is; het kan geur, vocht, bacteriën en chemicaliën uit het milieu wegwerken.

Hennep bontjas van Devohome

Steeds meer modemerken afzien van het gebruik van bont in hun collecties, en daarom wint nepbont aan populariteit. Dat alternatief wordt echter veelal gemaakt van synthetische polymere vezels zoals acryl, modacryl en polyester. Deze zijn schadelijk voor het milieu. De Oekraïense textielproducent Devohome kwam met een andere optie: een winterjas gemaakt met hennepbont. Het veganistische, hypoallergene en biologisch afbreekbare bont is gemaakt van 50 procent hennep en 50 procent viscose - een alternatief voor nepbont, maar dan zonder synthetische samenstelling.

Weave (K) not Waste van Sarah Brunnhuber

Naast nieuwe innovatieve materialen, stelde MaterialDistrict ook traditionele materialen die op een meer circulaire manier kunnen worden gebruikt, tentoon. Met haar project ‘Weave (K) not Waste’ zocht Sarah Brunnhuber naar zuinige kledingproductietechniek die patronen direct weeft om verspilling te voorkomen en die elk stuk stof samenknoopt om de hoeveelheid naai-afval te verminderen. Haar klassiek gestreepte blouse toont deze geknoopte franjes rond de naden.

Fryske Trui van Loop.a life en It Erfskip

Loop.a life en It Erfskip, gespecialiseerden op het gebied van gerecycled textiel, sloegen de handen ineen voor de creatie van de Fryske Trui. Het gaat om een collectie van truien gemaakt van een combinatie van oude wollen truien en lokaal geteeld vlas, beiden uit Friesland. De collectie moet een licht schijnen op de mogelijkheid van een meer circulaire modeindustrie, door zowel Friesland bewust te maken van ‘zijn’ textielafval als de lokale vlasproductie nieuw leven in te blazen.

Vagabonds van Viktor & Rolf

Het Nederlandse modehuis Viktor & Rolf gebruikte afgedankte stoffen uit de eigen collectie van het herfst/winterseizoen 2016 voor de creatie van nieuwe haute couture-items. Dit weerspiegelt een groeiende nadruk op bewust ontwerp in het haute couture-segment van de branche. Viktor & Rolf lanceerden vorig jaar hun eerste duurzame collectie voor de Duitse e-tailer Zalando, waarbij het ontwerpduo gebruikmaakte van gerecyclede overgeproduceerde kledingstukken van Zalando.

Flyleather van Nike

Nike Flyleather is gemaakt van ten minste 50 procent gerecyclede leervezels. Nike pakt hiermee het probleem van overtollige restjes in de leerindustrie aan. Het materiaal, dat in 2017 op de markt kwam, is gemaakt door restjes synthetische vezels te verven en op een rol te zetten, om ze vervolgens te snijden als gewoon leer.

Gumshoe door Explicit Wear en Gumdrop

Explicit Wear en het duurzaamheidsbedrijf Gumdrop werkten samen aan de creatie van een schoen, genaamd Gumshoe, met zolen die zijn gemaakt van gerecycled kauwgomafval. De zolen zijn gemaakt van herbruikbare verbindingen bekend als Gum-Tec, die worden geproduceerd door Gumdrop. De zolen zijn voor 20 procent samengesteld uit gom.

De organisatie laat in een persbericht weten dat MaterialDistrict Rotterdam ook volgend jaar weer zal plaatsvinden. Dan van 10 tot en met 12 maart in Rotterdam Ahoy.

Dit artikel verscheen eerder op FashionUnited UK. Vertaling en bewerking vanuit het Engels: Tessa Guntlisbergen.

Beeld: FashionUnited