Modelabel Nieuw Jurk: ‘Hoe faker, hoe beter’

In 2013 kopieerde een grote modeketen de Smiley Knee legging van modelabel Nieuw Jurk. In plaats van er tegenin te gaan, koos de eigenzinnige ontwerpster Esther Meijer ervoor om het probleem op een hele andere manier aan te pakken. Met haar nieuwste project Smiley Copyright, waarvoor ze een collectie ontwierp en een documentaire maakte, wil ze een modestatement maken.

Smiley Copyright: Meijer raakte geïnspireerd in Azië

“Ik heb uitgezocht of ik het incident kon aanvechten. Er bleek een groot risico te zijn dat ik de rechtszaak zou verliezen en veel geld zou moeten betalen. Daarom heb ik besloten om een collectie uit te brengen die gerelateerd is aan dit voorval,” legt Meijer uit aan FashionUnited. Meijers Smiley Knee legging, gekenmerkt door een smiley op allebei de knieëen, werd bijna letterlijk overgenomen door de modeketen. Alleen de originele witte kleur werd verwisseld voor geel.

Voor de presentatie van haar Smiley Copyright project zijn journalisten en bekenden van de ontwerpster naar het Sea Palace gekomen. De keuze voor dit Chinese restaurant op het IJ is niet geheel toevallig, omdat Meijer haar inspiratie voor het project grotendeels vond in China. “Veel ontwerpers wiens werk ook gekopieerd werd, waren heel erg gefrustreerd. Ik raakte juist geïnspireerd door de hele situatie,” vertelt de ontwerpster.

‘The Right to Copy’: ‘Hoe faker, hoe beter’

Voor het Smiley Copyright project heeft Meijer een documentaire gemaakt: ‘The Right to Copy’. De documentaire, die ze met een handcamera maakte om er een unieke draai aan te geven, gaat behalve het fenomeen ‘kopiëren in de modeindustrie’ ook dieper in op creative copyright in bredere zin. Het gaat bijvoorbeeld over namaakproducten van luxe merken en mensen die overvloedig logo’s gebruiken in hun collecties.

Meijer is voor haar documentaire afgereisd naar de stad Guangzhou in China: de plek die ze omschrijft als het hart van de Chinese replica-industrie. Hier bracht ze een bezoek aan verschillende textielfabrieken gespecialiseerd in het kopiëren van merkproducten. De ontwerpster wilde haar producten via de Chinese fabrieken op de Aziatische night markets terecht laten komen, wat haar in een paar gevallen is gelukt. “Ik nam mijn technische tekeningen en patronen mee naar ongeveer 35 fabrieken en hoopte dat ze mijn werk daar massaal zouden gaan overnemen,” vertelt Meijer. “Ik begon aan dit project omdat ik anti-namaak was en nu ga ik er juist in mee.”

In de documentaire ziet de kijker de interviews die Meijer afnam met ontwerpers zoals Bas Kosters, Zelda Beauchampet van The Boyscouts en Stephane Ashpool van Pigalle, afgewisseld door beelden van haar reis naar China. De verschillende personen die Meijer interviewt hebben allemaal een andere kijk op het fenomeen kopiëren in de creatieve industrie. Beauchampet, ontwerpster van sieradenlabel The Boyscouts, ziet kopiëren als een bedreiging voor kleine ontwerpers. Ashpool, de ontwerper van het Franse modelabel Pigalle, staat er juist opvallend onverschillig tegenover: “T-Shirts bijvoorbeeld zijn gewoon erg makkelijk na te maken. Je print er een logo op en je bent klaar.”

Kosters, de ontwerper achter het Nederlandse label Bas Kosters Studio, kaart in de documentaire een interessant punt aan. “De grens tussen kopiëren en je laten inspireren is heel erg vaag. Tegenwoordig is het bijna onmogelijk om een uniek individu te zijn, omdat je overal wel beïnvloed wordt,” stelt hij. Cecil Cecci, een studente aan het Amsterdam Fashion Institute (AMFI) uit zich in de documentaire zeer positief over mode-kopieën. “Hoe faker hoe beter,” vindt ze. “Luxe producten worden meestal alleen maar gekocht om status en welvaart uit te drukken. Het gaat er uiteindelijk toch om hoe je dingen combineert: merken doen er niet toe,” aldus Cecci.

Meijer richtte haar merk Nieuw Jurk zes jaar geleden op nadat ze afstudeerde aan modeacademie ArtEZ. Sindsdien heeft de ontwerpster elk jaar een collectie uitgebracht die geïnspireerd is op de jeugdcultuur in de fictieve stad Nieuw Jurk. Inspiratie haalt de ontwerpster onder andere uit hiphop, rave en grunge. Tegenover FashionUnited omschrijft ze haar ontwerpen als conceptueel, omdat het niet alleen draait om de kleding maar om het totaalplaatje van presentatie, modellen en muziek. Wat alle collecties van Nieuw Jurk in ieder geval altijd gemeen hebben, is dat ze verwant zijn aan een maatschappelijk thema dat de ontwerpster persoonlijk aanspreekt. “Uiteindelijk wil ik mensen met mijn werk aan het denken zetten,” aldus Meijer.

De documentaire The Right To Copy die Meijer maakte om aandacht te vragen voor het kopiëren in de creatieve industrie is te zien op de website van Nieuw Jurk.