Ontwerpers blazen traditionele visserstrui nieuw leven in

Met haar succesvolle boeken heeft auteur Stella Ruhe de vergeten visserstrui weer op de kaart gezet. In veel historische Nederlandse vissersplaatsen zijn breiclubs opgericht, waar breiliefhebbers samenkomen om de truien uit haar boeken te maken. De aloude breitraditie is daarmee weer springlevend. Maar dat niet alleen: er worden ook nieuwe truien ontworpen. De tijdloze eenvoud en soberheid van de Nederlandse visserstruien spreekt tot de verbeelding. Hedendaagse ontwerpers blazen de authentieke werktrui nieuw leven in, vaak met duurzaamheid, recycling of lokale productie als speerpunten.

Eigentijdse variant van Sjaak Hullekes

Zo ontwierp Sjaak Hullekes een eigentijdse variant op de visserstrui, gebaseerd op zijn Zeeuwse roots. De ontwerper is geboren en getogen in Zierikzee, een havenstadje op het eiland Schouwen-Duiveland. “Voor mij als kind was het zo logisch en zichtbaar dat de visserij hier een belangrijke rol speelde voor de bewoners”, vertelt hij desgevraagd schriftelijk aan FashionUnited. “Werkkleding heeft als doel om de drager te beschermen of het werk te verlichten. Het mooie aan de visserstruien is dat deze ook nog eens vertellen waar je vandaan komt. En dat ze met trots worden gedragen.” Na enig onderzoek kwam Hullekes erachter dat Zierikzee geen eigen breipatroon had. Daarom verdiepte hij zich in de patronen van enkele omliggende dorpen: Arnemuiden, Bruinisse en Brouwershaven. Door met deze patronen te spelen creëerde hij een eigen ontwerp. “Ik vond het fascinerend dat sommige patronen zo plat zijn. Met de kennis van nu had ik de patronen meer op vorm kunnen maken, maar ik vond het rechte en platte juist erg mooi en versterkend werken.”

Nieuwpoort mocht niet achterblijven

Het oude vestingstadje Nieuwpoort heeft sinds kort ook een ‘traditionele’ visserstrui. Het breipatroon is te koop bij wolwinkel en werkplaats De Schapekop. Oprichtster Carina van der Ham vertelt desgevraagd schriftelijk aan FashionUnited: “Mijn meisjesnaam is Schippers. Ik vroeg mij af: zijn mijn voorvaderen walvisvaarders of vissers geweest? Zijn er foto’s van Nieuwpoortse vissers met een visserstrui aan?” Stella Ruhe is zelf ook langs geweest. De zoektocht leverde helaas geen foto’s op. Toen besloot Van der Ham om zelf een trui te ontwerpen, ter ere van het 35-jarig jubileum van De Schapekop. “Want wat is er nu leuker dan dat Nieuwpoort ook een visserstrui heeft, net als zoveel andere plaatsen in Nederland? Er komen traditionele visserstruipatronen in terug. Denk aan kabels (die touwen verbeelden) vlaggetjes, visnetten, zandribbels, harpoenen, touwladders en godsogen, in reliëf gebreid. De wol is afkomstig van onze eigen shetlandschapen, die net buiten Nieuwpoort in de Alblasserwaardse polder grazen, en geverfd met indigo.”

Waddentrui van gerecyclede spijkerbroeken

Het jonge kledingmerk Blue Loop Originals lanceerde een collectie visserstruien van gerecycled denim en lamswol. “Onder de noemer ‘Worn to reborn’ geven we versleten spijkerbroeken een nieuw leven. De visserstruien van Stella Ruhe passen hier uitstekend bij”, vertelt Ron van de Wiel, eigenaar van Blue Loop Originals in WaddenZin. “Een herontdekking van een stuk cultuurgoed op basis van gerecycled materiaal.” Truien met de originele motieven van onder andere Texel, Urk en Terschelling zijn te koop in diverse kledingwinkels op de Wadden. Zelfs de Waddenvereniging adopteerde de duurzame trui. In het kader van het 50-jarig jubileum goot Blue Loop Originals de oude visserstrui van Harlingen in een nieuw jasje. De opbrengsten van deze jubileumtrui komen deels ten goede aan een vismigratieproject van de Waddenvereniging. Dit project zorgt ervoor dat vissen via de afsluitdijk weer van de Waddenzee naar het IJsselmeer kunnen zwemmen. Dat is essentieel voor het behoud van de trekvissen in dit gebied.

Circulaire trui van tweedehands wol en lokaal vlas

Tot slot is ook Ellen Mensink van circulair lifestylemerk Loop.a life geïnspireerd door het gedachtengoed achter de visserstrui. Een voorbeeld is de Fryske trui, een samenwerking met ‘social designlab’ It Erfskip. Die is gemaakt van oude ingezamelde wollen truien in combinatie met lokaal geteeld vlas. “Door de oude truien op kleur te sorteren hoeft het garen niet opnieuw geverfd te worden. Water of chemicaliën zijn hierdoor niet nodig in het productieproces”, vertelt Mensink telefonisch aan FashionUnited. De Friese ontwerpster Berber Soepboer leverde de inspiratie voor het ontwerp. Zij deed onderzoek naar de traditionele Friese klederdracht. “De kruislingse steek verwijst naar de manier vrouwen hun omslagdoeken droegen én naar de gouden vlasschoven in het oude Friese landschap”, vertelt ze telefonisch aan FashionUnited. “Dit zie je terug in beide varianten van de Fryske trui: zowel in het vrouwenvest als subtiel op de mouw van de herentrui.” Komend najaar lanceert Loop.a life een outdoorcollectie voor liefhebbers van zeilen, strand en schaatsen. Mensink: “De circulaire productie zonder waterverbruik sluit goed aan bij deze doelgroep: de visserstrui van de toekomst.”

Beeldcredits:
Foto 1 en 4a&b: Fryske trui door It Erfskip & Loop.a Life in samenwerking met Berber Soepboer
Foto 2a en b: Sjaak Hullekes in zijn visserstrui & schets visserstrui Sjaak Hullekes
Foto 3: Nieuwpoortse visserstrui