Reis door de tijd aan de hand van kostuums

Van Madame Bovary tot Sense and Sensibility. Maar ook Les Liaisons Dangereuses, Basic Instinct en Blade Runner. Films en de tijd en omgeving die daarin geschetst worden, vormden de inspiratie voor de tentoonstelling ' Script. Mode en interieur, van salon tot house', die deze week opent in het Centraal Museum in Utrecht. Mode is niets zonder de wisselwerking tussen interieurs, gebouwen, café's en clubs en krijgt zijn betekenis door de mensen die zich daarin als toeschouwer en gebruiker bevinden. "Mode kan nooit los gezien worden van zijn omgeving en film is een middel bij uitstek om dat duidelijk te maken", licht museumdirecteur Pauline Terreehorst, toe.

De bezoeker maakt in het museum een reis door de tijd aan de hand van kostuums uit het depot van het museum, die zijn geplaatst in het décor van een bijpassende film. De bezoeker kan zelfs onderdeel worden van scènes door sets binnen te stappen en zich te laten fotograferen. "We wilden de mode laten leven, door er onderdeel van te zijn", aldus Terreehorst. Maar: "Nee, nee, je mag niet op de originele stukken gaan zitten." Om de verschillende tijdsbeelden zo levendig mogelijk te laten lijken, zijn medewerkers van het museum gaan shoppen voor potjes inkt en fruitschalen. "Maar het mooie was: we hadden bijna alles al in huis", zegt Terreehorst.

Niet alleen scenes van films zijn gebruikt om een bepaald beeld neer te zetten. Ook andere plekken die een duidelijke illustratie geven van wat zich in een bepaalde tijd heeft afgespeeld kunnen als inspiratie dienen. Zo vormt een scène uit de clubscene van Amsterdam in de jaren tachtig en negentig, toen iT en Roxy nog bestonden, de achtergrond bij de mode van Jean Paul Gaultier uit die tijd. Vormgever van de tentoonsteling Gilian Schrofer: "Ik was in die tijd veel in de Roxy te vinden en heb dit met eigen ogen gezien." Veel zwart, corsetten (denk aan Madonna) en cyber punk op een dansvloer met housemuziek laten de bezoeker zich wanen in de Amsterdamse clubs van die tijd. Het zou overigens ook Vivienne Westwood kunnen zijn. Door de conservering van de kledingstukken mogen de kwetsbare kostuums niet langer dan drie maanden aan het licht worden blootgesteld. De stuks worden zodoende afgewisseld. Na een paar maanden 'rust' mogen ze weer opnieuw.

Het Centraal Museum heeft veel oude kostuums en is bekend van haar stijlkamers. Maar de kostuums bevonden zich het grootste deel van de tijd in de depots. Terreehorst: "Steeds vaker vroegen mensen naar onze modecollectie. Sinds lang zijn de modestukken nu bij elkaar." Of het leuk was om te doen? "Fantastisch. We hebben eerst goed naar de mode gekeken en daarna de films erbij gezocht, maar ook andersom." Men reist in het Centraal Museum van het heden naar de achttiende eeuw aan de hand van scènes uit films die we allemaal kennen. En als niet, dan kan je de desbetreffende film ter plekke (nog eens) bekijken. ' Script. Mode en interieur, van salon tot house' is vanaf 8 december tot medio 2009 te zien in het Centraal Museum in Utrecht. (beeld: Lesley Moore)