Uitspraak HvJ-EU: platformverboden onder strenge voorwaarden toegestaan

Mag een fabrikant een groothandelsklant of retailer verbieden om zijn producten ook aan te bieden via platformen als Amazon en eBay? Deze vraag heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ-EU) deze week beantwoord, in een principebesluit over de toelaatbaarheid van zogeheten 'selectieve distributiemodellen'.

Een algeheel verbod op marktplaatsen is niet toegestaan

De hoogste Europese rechtbank heeft duidelijk gemaakt dat algehele verboden op de verkoop van goederen via marktplaatsen en platforms in strijd zijn met de wet. Dat betekent dat algehele platformverboden – die sommige fabrikanten van merkproducten in het verleden hebben uitgesproken – niet toegestaan zijn. Tegelijkertijd heeft het HvJ-EU ook toegelicht in welke gevallen fabrikanten en wederverkopers wél een legitiem belang hebben bij een kwalitatief hoogwaardige distributie, en daarmee bij beperkingen in die distributie. Dat betekent dat verboden dus nog altijd mogelijk zijn, maar dat de rechtvaardiging hiervoor wel aangetoond en geverifieerd moet kunnen worden. "Als afzonderlijke distributiekanalen – fysiek en online – niet voldoen aan echte kwaliteitseisen, die aan de hand van objectieve maatstaven zijn opgesteld, is het ook in de toekomst mogelijk om de selectieve distributie in te beperken, om zo de fabrikant, de vakhandel en de consument te beschermen. En dat is ook goed zo", concludeert Gero Furchheim, voorzitter van het Bundesverband E-Commerce und Versandhandel e.V. (bevh).

Selectieve distributie voor luxeproducten toegestaan

"Selectieve distributiesystemen" zijn dus voor luxeproducten toegestaan, wanneer deze bedoeld zijn om "het luxe-imago te garanderen". Dat betekent ook dat een verbod op distributie via platforms van derden mededingingsrechtelijk toegestaan is, voor zover men kan aantonen dat deze maatregel nodig is om het luxe-imago te beschermen. In dit concrete geval ging het om het cosmeticaconcern Coty, dat zijn producten alleen verkoopt via geautoriseerde retailers, en dat in de contractbepalingen een verbod heeft opgenomen om deze producten door te verkopen via platforms zoals Amazon. Toen een wederverkoper dat toch deed, diende Coty bij het Oberlandesgericht Frankfurt een verzoek in om dit te laten verbieden. De rechtbank zag in de contractbepalingen van Coty een mogelijke inbreuk op het EU-mededingingsrecht en schakelde het HvJ-EU in.

Online platforms zijn fabrikanten van merkproducten een doorn in het oog

Er is al jaren onduidelijkheid of fabrikanten hun wederverkopers mogen verbieden om producten ook door te verkopen via marktplaatsen als Amazon of eBay. Eigenlijk verbiedt het mededingingsrecht dit soort beperkingen voor wederverkopers. Wanneer kan worden aangetoond dat bedrijven de mededingingsregels hebben geschonden, dreigen niet alleen boetes, maar ook schadeclaims van concurrenten en klanten.

Veel fabrikanten van merkproducten beschouwen de online-handel via derden, zoals platforms en marktplaatsen, echter als ongecontroleerd en dus ongewenst "discount"-distributiekanaal. Platforms als Amazon en eBay worden met argusogen bekeken, omdat hier geen rekening wordt gehouden met een duurbetaald merkimago, dat hierdoor schade zou kunnen oplopen.

Het Oberlandesgericht Frankfurt moet nu aan de slag met de details, bijvoorbeeld ook met de vraag hoe je een luxeproduct eigenlijk precies definieert.

Dit artikel is eerder gepubliceerd op FashionUnited.de

Foto: Amazon