Door lijnen geleid - Petra Lunenburg - Cultuur

De mode illustratie kent een lange voorgeschiedenis.

Al in de achttiende eeuw werden Parijse modebladen met tekeningen opgesierd. Anno 2012 maakt de illustratie een opleving door. Vogue Nederland gaat samenwerken met Piet Paris en modemerken zetten illustratoren in om unieke prints te creëren. Illustrator Petra Lunenburg ziet ook mogelijkheden in interieurtextiel.

Tekenen is een ding, maar goed kijken is net zo belangrijk

“Ik hou van potlood, van stift en van papier. Dat gewriemel met stoffen, daar werd ik kriegel van. Als ik teken zijn er geen obstakels. Vooraf weet ik meestal niet hoe het eruit gaat zien, maar als ik me laat leiden door de lijnen komt het vanzelf goed. Met kleding maken lukt dat nooit. Coupenaden stikken, dat kan ik niet.”
Petra Lunenburg is illustrator met een modeachtergrond. Ze studeerde modevormgeving aan ArtEZ in Arnhem en had zelfs even een eigen label, maar haar hart ligt bij het tekenen. Als freelance graphic designer heeft ze een portfolio opgebouwd met daarin diverse bekende merken zoals Adidas, G-Star, Yarn Unit en Nike. Haar nieuwste opdrachtgever is het Nederlandse modemerk SuperTrash waarvoor Lunenburg illustratieve graphics gaat ontwerpen. Voor modetijdschriften als Elle, Marie Claire en Glamcult maakt zij illustraties bij verhalen en trendpagina’s. In tijdschriften worden tekeningen meestal redactioneel ingezet, als alternatief voor dure fotoshoots. Volgende stap is dat ook adverteerders de illustratie herontdekken.
Behalve in opdracht werkt Lunenburg ook autonoom en maakt tekeningen waarvoor mode een inspiratiebron is. Ook voor de vele naakten die zij tekent. “Sensualiteit vind ik belangrijk,” zegt zij. “Het vrouwelijk lichaam, het schoonheidsideaal, sfeer en kleur, en zo kom je toch steeds bij mode uit. Maar ik ben vooral geïnteresseerd in het tijdsbeeld dat via mode zichtbaar wordt, ik vind dertig jaar oude tijdschriften bijvoorbeeld veel leuker dan nieuwe.”
Lunenburgs tekeningen zijn sober, maar wel figuratief. Een vrouwenlijf wordt met enkele zwarte lijnen en soms een kleuraccent neergezet, daarna neemt de suggestie het over. “Ik hou ervan dingen weg te laten. In een tekening kun je juist door het weglaten, veel laten zien. In een kledingstuk kan dat niet, dat moet compleet zijn.” Lijnen boeien haar. “Neem de lijntekeningen van Picasso, daar kan ik uren naar kijken, dat vind ik meestal interessanter dan de schilderijen. Ook mooi is het als meerdere tekeningen naast elkaar hangen, dan verschijnen weer allemaal nieuwe lijnen.”
Een tekening ‘ontstaat’ volgens Lunenburg. “Dat ik vooraf niet weet hoe het eindresultaat eruit zal zien, maakt het spannend. Je kunt er alleen achter komen door het te doen. Ik kan een tekening wel regisseren; het soort vrouw, de houding. In korte tijd kun je zo een hele wereld creëren. Het is een plek is waar ik altijd naar toe kan. Om te ontsnappen? Jawel, maar ook om dichter bij mezelf te komen.”

Kijken
In 2011 verbleef ze ruim twee maanden in New York en volgde iedere ochtend modeltekenles. Lessen die ze ook wel in Amsterdam had kunnen volgen, maar niet zo intensief. Lunenburg heeft daar naar eigen zeggen vooral het kijken geperfectioneerd. “Tekenen is een ding, maar goed kijken is net zo belangrijk. Als ik nu iemand ontmoet, kijk ik meteen naar de lijnen tussen oren en ogen en wat de verhoudingen zijn in een gezicht. Ik zie nu sneller wat in een tekening niet klopt. Voor die opleiding kon ik soms niet goed aanwijzen wat er mis was en bleef ik heel lang sleutelen, nu hoeft dat niet meer.” Het verblijf in New York resulteerde in een kleine expositie in de Graphite Gallery en het boekje ‘Hazy Dolls’ met daarin onder meer een sprekende serie tekeningen naar aanleiding van de tentoonstelling ‘Savage Beauty’ over modeontwerper Alexander McQueen die in dezelfde periode in de stad te zien was.

Boekjes en posters
Hoewel Lunenburg naar eigen zeggen de deadlines van commerciële opdrachten soms nodig heeft als ‘stok achter de deur’, is zij blij dat zij die kan afwisselen met haar autonome werk. “Voor een opdracht zit je even vast aan een bepaald type vrouw en andere richtlijnen. Het is heel fijn om daarna weer even helemaal vrij te kunnen zijn.” Voor haar vrije werk zijn eveneens betalende klanten, maar hier wordt de economische onzekerheid sinds kort voelbaar. “Tot een maand of zes geleden verkocht ik iedere twee weken wel een werk. Nu lopen de kleine dingen beter zoals de boekjes en de posters. Ik zorg altijd voor een afwisselend aanbod met kleinere werken die scherp zijn geprijsd. Op die manier kan iedereen iets kopen.”
Ze exposeert regelmatig. Recent onder meer tijdens Salon in Amsterdam en op Aruba, tijdens de Arnhem Mode Biënnale en in 2009 bijvoorbeeld bij ‘Gone with the wind’ in het Zuiderzee Museum in Enkhuizen. Het ophangen van de werken blijkt een kunst op zich. “Door verschillende tekeningen te combineren wordt weer een nieuw verhaal verteld.” In mei en juni was haar werk te zien tijdens de verkooptentoonstelling ‘Draw The Curtains’ in de Amsterdamse concept store SPRMRKT. Winkeleigenaresse Nelleke Strijkers zegt dat er belangstelling is voor de twee duurste en grootste werken. Het betreft de gordijnen waarnaar de tentoonstelling is vernoemd. Het is voor het eerst dat Lunenburg gordijnen, of wandkleden, met opgeblazen versies van haar tekeningen heeft gemaakt. “Ik zie veel mogelijkheden voor interieurtextiel. Het idee spreekt me aan: wanneer de gordijnen sluiten wordt het intieme tafereel van mijn tekening zichtbaar.” Maar ook de mogelijkheid om nieuw publiek te vinden is aantrekkelijk. “De wetenschap dat ik mensen kan bereiken, maakt dat ik er steeds meer bereiken wil. Het gaat er niet om dat mijn naam bekend wordt, maar dat mijn lijnen worden gezien. Ik weet zeker dat ik verder kan komen. Ik ben er nog niet.”

Dit artikel is gepubliceerd in FashionUnited vakblad nummer 3 van 2012