Hetzelfde maar dan anders. Interview Truus en Riet Spijkers

Het leek alsof ze uit het niets verschenen. Voor de buitenwereld was het net of Spijkers & Spijkers plotseling naam hadden gemaakt in het buitenland toen ze vorig jaar voor het eerst zelfstandig deelnamen aan de Londen Fashion Week. In werkelijkheid werkt de tweeling Truus en Riet Spijkers achter de schermen al 7 jaar aan de ontwikkeling van hun label. Dat schreeuwden ze niet van de daken. Maar misschien wordt het daar wel tijd voor.

Op het eerste gezicht lijken de tweelingzusjes Truus en Riet Spijkers identiek. De modeontwerpsters hebben hetzelfde lange blonde haar, dat sluik over hun schouders valt. Ze hebben dezelfde kledingstijl; een speelse Spijkers&Spijkersjurk boven vrolijk gekleurde laarzen, en ze hebben dezelfde zachte stemmen.

Maar verschil is er toch echt. Als je beter kijkt, valt bijvoorbeeld op dat Riet onder haar jurk een shirt met een wilde print draagt, waar Truus heeft gekozen voor een rustiger item. En zoals de woorden van de een de zin van de ander voltooien in een gesprek, vullen ook hun verschillende kwaliteiten elkaar naadloos aan. Truus is van de zakelijke dingen. Orderbevestigingen, contracten, onderhandelingen met klanten en de voorbereiding van de boekhouding. Riet is van de productie. Ze onderhoudt contact met de mensen in het atelier en maakt de patronen.

Het is zo gegroeid, vertelt Riet. En het had ook niet anders gekund: "Ik moet er niet aan denken om de dingen te moeten doen die jij allemaal doet..."

"En wat jij doet, wil ik weer niet."

"Ik kan het helemaal niet eens, wat jij doet."

Samen vormen de ontwerpsters een hecht team. Na de postacademische modeopleiding aan het Fashion Institute Arnhem werkten ze weliswaar alletwee een tijdje bij een ander modebedrijf, maar daarna namen ze tien jaar geleden toch samen deel aan het Festival des Arts de la Mode in Hyères. Dat was het begin van modelabel Spijkers & Spijkers, dat het volgende jaar de Robijn Fashion Award in de wacht sleepte. Het was een bewuste keuze om zelfstandig, zonder financier, een label op te richten. "Het voordeel is dat je allround bent, overal iets vanaf weet," zegt Truus. "Omdat je precies weet hoe alles werkt, kun je op het laatste moment nog dingen bijsturen," verduidelijkt Riet.

Vorm-volgt-functie

Inmiddels is Spijkers & Spijkers een populair label in Japan en wordt het verkocht in onder meer Australië, Los Angeles, New York, Tokio, Moscou en Londen. In Engeland brengen ze een lijn uit voor winkelketen Urban Outfitters onder de naam SIS. Hun ontwerpen zijn geëxposeerd in het Palais de Tokyo en warenhuis Printemps in Parijs, en gepubliceerd in onder meer Elle, de Britse, Duitse en Japanse Vogue, i-D Magazine, Nylon, Spoon en Tank.

De ontwerpen van Spijkers&Spijkers worden vaak omschreven als sierlijk en meisjesachtig, maar ook als modernistisch. Dat modernisme komt voort uit de richtlijn 'vorm-volgt-functie' die de zussen hanteren waarbij een halslijn, een ritssluiting of een knoop behalve functioneel ook decoratief moeten zijn en het niet de bedoeling is dat er 'zomaar' bloemen, linten of afbeeldingen worden gebruikt. Lange tijd was minimalisme de norm voor Spijkers & Spijkers en zelfs prints achtten de zusjes een tijdlang taboe.

Maar omdat het duo Spijkers probeert een 'modern gevoel' vorm te geven, datgene wat "in de lucht hangt", zetten de ontwerpsters dit seizoen alle regels overboord. Het strenge principe 'form-follows-function' werd voor de show tijdens de modeweek in Londen, ingeruild voor het frivolere 'fun-follows-function'. Het tweetal experimenteerde er met als inspiratiebron het thema Memphis -een kunststroming uit de jaren tachtig- lustig op los en liet zich gaan in het gebruik van felle kleuren en opvallende prints in lurex. Riet: "Het was extra leuk deze keer,"

Truus: "Ja, bijvoorbeeld met die ene jurk..." Riet: "Die was behoorlijk hysterisch. Niet direct geschikt voor de verkoop, meer voor de show." Truus: "Maar hij werd ook door de buyers heel goed ontvangen." Riet: "Dat hadden we van tevoren niet verwacht."

Handschrift

De collectie die het duo in Londen liet zien, was zonder meer anders dan zijn voorgangers , maar de ontwerpen waren toch duidelijk herkenbaar aan het typische Spijkers&Spijkers-handschrift. "Nog steeds zullen we niet zomaar ergens een strik op plaatsen," zegt Riet. "Maar we hebben wel meer mogelijkheden," vult Truus aan. "We hebben er nu een goede balans in gevonden," vindt Truus. Riet:"We hebben onze eigen stijl ontwikkeld."

Naarmate het label zich ontwikkelde, nam ook het bedrijf in omvang toe. Tot voor kort deden de twee alles zelf, maar tegenwoordig zijn er een assistent en een naaister in dienst. Er kwam een computersysteem om het patroontekenen te automatiseren en de eerste contacten zijn gelegd om de achtergebleven elementen aan te pakken: Marketing. In het geval van Truus en Riet Spijkers was het marketingverhaal lange tijd een ondergeschoven kindje. Terwijl het label groeide, was de naam Spijkers&Spijkers in Nederland nog altijd slechts bekend bij een handjevol mensen in de modewereld en daarbuiten. "We vonden het belangrijker dat de ontwerpen goed waren," zegt Riet. En bovendien, vindt Truus: "Het is een compliment als mensen een stuk van je kopen, gewoon omdat ze het mooi vinden. Dan maakt het niet uit dat ze je naam niet kennen."

Misschien was het ook een kwestie van zelfvertrouwen, peinst Riet: "We waren er gewoon nog niet aan toe om onszelf te laten zien."

Maar met de groei van het label werd ook het vertrouwen groter. De ontwerpsters zijn inmiddels wel klaar voor een goed marketingconcept; zien er zelfs het voordeel van in. "Als je meer zichtbaar bent, dan ben je ook aantrekkelijker voor andere partijen," zegt Truus. "Dan kunnen we makkelijker groter worden."

Groei is een belangrijke drijfveer. Waar het tweetal naartoe wil in de toekomst is anders dan vroeger, toen ze net begonnen. "In die tijd leek het ons wel leuk om een eigen winkeltje te hebben," herinnert Riet zich. "Dat wil ik nu nog steeds wel, maar niet meer zoals toen. Ik zou het nu veel groter aanpakken." De toekomst vormt zich gaandeweg, zo heeft het tweetal ontdekt. "Onbewust weet je wel wat je wilt," zegt Truus. "Maar dat wordt steeds een beetje bijgeschaafd." Dat komt ook doordat het duo voortdurend in beweging wil blijven: "We houden van verandering," zegt Riet. "We blijven daarbij wel binnen het kader dat we zelf hebben gecreëerd." Truus: "Maar vastroesten doen we dus niet."