Akkoord Nederlands wetsvoorstel voor verantwoord en duurzaam ondernemen

Demissionair minister Tom de Bruijn (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) stemde donderdag in met de invoering van een Nederlandse wet voor verantwoord en duurzaam ondernemen. Het kabinet had gehoopt dat de Europese Commissie volgende week met een voorstel zou komen voor EU-regels voor verantwoord ondernemen. Nu dat voorstel (opnieuw) voor onbepaalde tijd is uitgesteld, neemt Nederland het heft in eigen hand.

Met deze wetgeving zet Nederland een grote stap om mensenrechten en het milieu in wereldwijde waardeketens te beschermen. De wet moet zorgen voor het voorkomen van misstanden in ketens, zoals ontbossing, landroof en kinderarbeid.

Signaal naar Europese Commissie

Manon Wolfkamp van MVO Platform ziet het besluit als een belangrijke doorbraak. “Natuurlijk zijn we zeer teleurgesteld dat de Europese Commissie het voorstel opnieuw vooruit heeft geschoven. Maar Nederland heeft ook een eigen verantwoordelijkheid dat onze bedrijven onder andere de mensenrechten niet schenden in de keten. Dat is iets waar we met zijn allen voor moeten strijden”, vertelt ze desgevraagd telefonisch aan FashionUnited. De wet heeft volgens haar ook een signaalfunctie. “Sterke Nederlandse wetgeving vergroot het politiek draagvlak voor EU-maatregelen en zorgt ervoor dat Nederland meer kansen heeft voor beïnvloeding van Europese regels. En mocht die Europese wet er op korte termijn alsnog komen, dan zijn wij alvast goed voorbereid.”

Misstanden in de keten aanpakken

Het MVO Platform pleit al sinds de oprichting in 2002 voor een verplichting voor bedrijven om misstanden in hun ketens aan te pakken. Onderzoek en beleidsevaluaties hebben uitgewezen dat vrijwillige beleidsmaatregelen alleen onvoldoende zijn om bedrijven aan te zetten tot verantwoord ondernemen. IMVO-convenanten dragen weliswaar bij aan bewustwording en beter beleid bij sommige bedrijven, maar het bereik van deze convenanten is beperkt. “Bovendien blijft de uitvoering door bedrijven achter en komen veel bedrijven de gemaakte afspraken onvoldoende na”, stelt Wolfkamp. “Een wettelijke verplichting is daarom noodzakelijk. In onder meer Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk bestaat al een wetgeving voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.”

Wet creëert gelijkwaardiger speelveld

Hoe de wet er precies uit komt te zien, wordt nog verder uitgewerkt. In grote lijnen zal deze overeenkomen met de richtlijnen van bijvoorbeeld het Textielconvenant of het Initiatief Duurzaam en Verantwoord Ondernemen (IDVO). Wolfkamp verwacht dat de hierbij aangesloten bedrijven baat zullen hebben bij de nieuwe wet. “Het creëert een gelijkwaardiger speelveld voor bedrijven die koploper zijn op het gebied van verantwoord ondernemen.” Ze hoopt dat de wet ertoe leidt dat bedrijven die op dit vlak achterblijven, zich ook zullen aansluiten bij een IMVO-convenant, want hoe meer slagkracht hoe beter. “Cruciaal is ook de voorlichtende functie van de overheid. Veel bedrijven willen wel stappen zetten, maar weten niet hoe, terwijl er voldoende handvatten beschikbaar zijn. Daar is nog een wereld te winnen.”