Camper: "Wij maken producten die te repareren zijn en bieden levenslange garantie"

Sinds de zomer is het Spaanse schoenenmerk Camper B Corp-gecertificeerd, en in de afgelopen maanden is het begonnen met tal van baanbrekende duurzaamheidsprojecten: van de introductie van gerecycled leer en plantaardige leersoorten tot een terugnameprogramma, recycling van schoenen en een levenslange garantie op individuele modellen.

Camper is altijd ambitieus geweest - tot nu toe vooral in het ontwerp. Vorig jaar lag de nadruk echter op andere onderwerpen: sociale en ecologische verantwoordelijkheid, duurzamere productiemethoden en producten, de totstandbrenging van circulaire goederenstromen en de recycling van gebruikte schoenen met de lancering van de ReCrafted-collectie. Al met al een indrukwekkend pakket voor een schoenenfabrikant wiens industrie tot nu toe de neiging heeft om nogal kleine broodjes te bakken als het gaat om duurzaamheid. Leticia Sandoval Godinez, de duurzaamheidsmanager van Camper, vertelt over de nieuwe oplossingen waar Camper al aan werkt en de problemen die nog grote gezamenlijke inspanningen vergen.

Camper legt momenteel in zijn communicatie veel nadruk op duurzaamheid. Op welke gebieden is Camper al duurzamer geworden?

Leticia Sandoval Godinez: “Ons mediterrane DNA betekent dat mensen in harmonie met de natuur werken en het land en de zee met respect behandelen. Dit was iets wat we al in gedachten hadden lang voordat duurzaamheid zoals we dat nu kennen een begrip werd.”

”We vroegen ons af hoe we ons wilden ontwikkelen. Hoe ziet een Camper van de toekomst eruit? We wisten hoe we goede schoenen moesten maken van kwaliteitsmaterialen, maar konden we eerlijk zeggen dat ons product geen impact had? Nee, dat kunnen we niet.”

“We zijn dus begonnen met de materialen, omdat we daar het grootste verschil kunnen maken - en waar onze impact het grootst is.”

“Wij hebben ons gericht op het overschakelen op hernieuwbare natuurlijke grondstoffen, het verkleinen van onze ecologische voetafdruk en het zo lang mogelijk laten meegaan van onze producten. Tijdens dit proces hebben we enkele innovatieve schoenmodellen ontwikkeld, maar onze grootste prestatie is de evolutie van het hele product, ja zelfs de hele collectie. Dit AW22-seizoen zijn bijvoorbeeld 80 procent van onze bovenmaterialen en voeringen gemaakt van gecertificeerde materialen, waaronder biologisch en gerecycled textiel.”

Camper is sinds de zomer een gecertificeerde B Corp. Wat verandert deze oriëntatie voor jou?

“B Corp-certificering is een 360°-benadering om als bedrijf beter te worden. Dat is waarom we onszelf pushten om er een te worden. Het gaat er niet alleen om een beter product te maken - het gaat er ook om een betere werkgever, een geweldige partner of klant en een verantwoordelijker lid van de samenleving te zijn.”

“Het heeft ons geholpen ons te concentreren op specifieke aspecten van ons bedrijf en een stappenplan op te stellen voor hoe we in de toekomst kunnen verbeteren. Dit heeft gevolgen voor elk onderdeel van ons bedrijf. Elke werknemer heeft ESG-criteria [Environmental Social Governance, red.] opgenomen in zijn jaarlijkse beoordelings- en ontwikkelingsproces. Een B Corp worden is echt iets waar iedereen hier bij Camper trots op is.”

Camper gebruikt klassiek leer. Maar leer heeft een imagoprobleem bij de jongere generatie. Wat zeg je van "veganistisch" leer? Is dat een alternatief voor je?

“In de loop der jaren hebben we altijd besproken wat een schoen minder belastend maakt en welke ingrediënten we daarvoor nodig zouden hebben. De manier waarop dieren worden gehouden is uiterst belangrijk, met daarbij de gezondheid van de bodem en de rechten van de werknemers. Daarom kopen wij wol die gecertificeerd is door de Responsible Wool Standard (RWS) en werken wij samen met leerlooierijen van de Leather Working Group om een betere traceerbaarheid van al ons leer te bereiken. Wij zijn ons er echter van bewust dat er altijd meer kan worden gedaan.”

”Wij zijn ook niet volledig overtuigd van de huidige alternatieven voor leer. Toen we begonnen na te denken over veganistische alternatieven, beseften we dat de meeste van plastic zijn gemaakt. Dat leek niet de juiste oplossing voor ons. Tijdens dit proces realiseerden we ons ook dat het afstappen van leer de levensduur van onze producten zou kunnen beïnvloeden en ervoor zou kunnen zorgen dat ze minder snel gerepareerd kunnen worden.”

“Daarom hebben wij actief besloten geen veganistische schoenen te produceren.”

Welke materialen gebruikt u?

“Wij blijven leer gebruiken omdat het een geweldig materiaal is dat echte voordelen heeft. Bovendien gebruiken wij verschillende natuurlijke materialen en kunstmatige natuurlijke vezels. Het kan bijvoorbeeld nodig zijn om een plastic component in onze buitenzolen te verwerken om de duurzaamheid te waarborgen. Sommige gerecycleerde opties hebben de tand des tijds niet doorstaan, maar we blijven natuurlijk innovatief. We omarmen ook innovatieve nieuwe materialen zoals Mirum® en Tencel, die gemaakt zijn van hernieuwbare natuurlijke materialen. Ons doel is om tegen 2030 geen nieuwe kunststoffen meer te gebruiken in onze bovenmaterialen en voeringen - wat we al voor 96 procent van onze producten hebben bereikt. Wij verbeteren ook de traceerbaarheid van ons leer door niet alleen gebruik te maken van door de Leather Working Group gecertificeerde huiden - wat een must is - maar ook door meer samen te werken met looierijen om verantwoordelijke boerderijen te selecteren en onze regeneratieve leerprojecten uit te breiden.”

“Tegelijkertijd maken wij producten die repareerbaar zijn en een levenslange garantie hebben. Wij gebruiken leer om beide initiatieven te verwezenlijken.”

Uit hoeveel verschillende ingrediënten bestaat een gemiddelde Camper schoen?

“Een schoen kan wel 30 onderdelen hebben en verschillende technieken om alles bij elkaar te houden. We hebben het er vaak over dat het ontwerpen van schoenen vergelijkbaar is met architectuur of techniek.”

Hoe kan de productie van schoenen duurzamer worden? Waar begin je?

“Minder vervuilende schoenenproductie begint bij het ontwerp. Kunnen we betere materialen kiezen die minder chemicaliën gebruiken en afkomstig zijn van hernieuwbare bronnen? Kunnen we de gemengde materialen afschaffen zodat ze gemakkelijk gerecycleerd kunnen worden? Kunnen we minder onderdelen gebruiken om minder hulpbronnen en minder energie te verbruiken? Kunnen we een schoen bouwen die recyclebaar, repareerbaar en gemakkelijk uit elkaar te halen is? Het ontwerpproces en het werken met gelijkgestemde ethische productiepartners stelt ons in staat onze schoenen van begin tot eind meer verantwoord te maken.”

Wat betekent dat concreet. Hoe ontwerp je een schoen zodat hij lang meegaat of gerecycled kan worden?

“Als we een schoen willen maken die eeuwig meegaat, moeten we materialen gebruiken die gerepareerd kunnen worden en constructietechnieken die ze repareerbaar maken. Om een schoen te maken die kan worden gerecycleerd, moeten we de gebruikte materialen verminderen en de schoen gemakkelijker demonteerbaar maken.”

“Vereenvoudiging bespaart materialen, minimaliseert afval, vermindert het energieverbruik en ondersteunt onze inspanningen om de circulaire economie te bevorderen.”

“Ons team bij Camper ontwikkelt momenteel schoenen met een breitechnologie uit één stuk die echt bijdraagt tot vereenvoudiging door vermindering van het aantal onderdelen, het totale afval - want er is geen snijafval bij de productie van het bovenwerk - en de CO2-uitstoot.”

“Zelfs bij CamperLab zijn we echt bezig met innovatie en vereenvoudiging in projecten zoals dat van Tossu, dat directe injectietechnologie gebruikt om de buitenzool rechtstreeks op het bovenwerk van een 3D gebreide sok te gieten, zonder gebruik te maken van stiksels of lijm - waardoor hij na gebruik volledig recycleerbaar en meer circulair is, terwijl het totale aantal onderdelen in de schoen wordt verminderd en met slechts zes ingrediënten een unieke esthetiek wordt bereikt.”

“We hebben dit idee van recyclebaarheid naar een hoger niveau getild bij Camper met de introductie van Kobarah, een sandaal uit één stuk gemaakt van één materiaal met een uniek ontwerp dat ook volledig recyclebaar is.”

“We beseffen dat we niet voor elke schoen in de collectie dezelfde aanpak kunnen hanteren. Daarom moeten we voortdurend innoveren met de beste ingrediënten en technologieën.”

“Voor Camper betekenen betere ingrediënten gecertificeerde hernieuwbare of gerecycleerde natuurlijke grondstoffen, gerecycleerde kunststoffen en innovatieve biomaterialen. Dit is vooral een uitdaging vanwege de buitenzolen, maar we werken voortdurend aan alternatieven die licht en duurzaam zijn, zodat we onze klanten kunnen blijven geven wat ze verwachten.”

Hoe integreer je de end-of-life fase in het ontwerp?

“Dit is een probleem dat onze ontwerpers voortdurend proberen op te lossen. We staan voor twee uitdagingen: nieuwe schoenen ontwerpen met circulaire concepten en bestaande lijnen heroverwegen om ze minder belastend te maken.”

“Onze Pelotas Ariel, het typische campericoon, is daar een goed voorbeeld van. In de loop der jaren hebben onze klanten ons steeds weer verteld dat hun paar jaren meegaat. De Pelotas Ariel is uiterst duurzaam omdat hij gemaakt is van zulke hoogwaardige materialen en zo goed geconstrueerd is. Daarom hebben we besloten er levenslange garantie op te geven. Nu kunnen we de rubberen buitenzool vervangen zodra die versleten is en reparaties uitvoeren om ervoor te zorgen dat de Pelotas echt een leven lang meegaan.”

Welke andere doelen streeft u na op het gebied van duurzaamheid?

“We hebben veel doelen, maar helaas is er momenteel geen toverformule om het modesysteem op te lossen. We kijken dus hoe we meer circulaire schoenen kunnen maken, hoe we onze uitstoot kunnen verminderen en hoe we kunnen voorkomen dat Camper-schoenen op de vuilnisbelt belanden door terugname- of reparatieprogramma's aan te bieden. We denken ook na over onze rol als bedrijf in Mallorca en begrijpen onze rol in het ondersteunen van de ontwikkeling van de industrie.”

“Ons grote doel is te komen tot een afvalvrije toeleveringsketen. Om dit doel te bereiken voeren wij verschillende maatregelen uit, te beginnen met het geven van prioriteit aan een lange levensduur, het maken van producten die langer meegaan en tegelijkertijd gemakkelijker te repareren en uiteindelijk te recyclen zijn.”

“Sommige doelstellingen, zoals ons terugnameprogramma, moeten krachtiger worden aangepakt. Onze doelstelling om de absolute Scope 1- en 2-broeikasgasemissies tegen 2030 met 50 procent te verminderen - met meting vanaf 2019 - is goedgekeurd door het Science Based Target Initiative (SBTi). Wij zijn van plan om tegen 2050 op alle gebieden een netto nuluitstoot te bereiken.”

Maar Camper schoenen zijn ook zeer modieus. Is dat wel houdbaar? Stel je jezelf deze vraag?

“Ons doel is duurzaam schoeisel te maken dat de seizoenen doorstaat. Voor ons betekent dat dat we ons richten op design, niet op trends. Wij bouwen onze schoenen om duurzaam te zijn - zowel esthetisch als fysiek.”

De schoenindustrie moet het probleem van recycling de komende jaren oplossen. Hoe ver is de industrie als geheel?

“Feit is dat wij als industrie nog niet zo ver zijn. We hebben allemaal veel kleine projecten die moeten worden uitgebreid voordat we echt een verschil kunnen maken. Dat betekent meer investeringen en meer samenwerking.”

“In 2019 hebben we ons voorgenomen om geen schoenen naar de stortplaats te sturen. Vervolgens lanceerden we in 2020 ons terugnameprogramma in de winkel, dat momenteel alleen online beschikbaar is. We hebben ook verschillende circulaire schoenprojecten gelanceerd, waaronder ReCrafted, waarbij gebruikte Camper-schoenen tot een nieuw paar worden gemaakt. Natuurlijk is dit slechts een zeer klein percentage van het totale aantal verkochte paren.”

“Schoenen demonteren is uiterst ingewikkeld, vooral op grote schaal. Handmatig is erg tijdrovend. Mechanisch kan het werken, maar alleen op bepaalde schoenen. Hoewel wij zullen proberen zoveel mogelijk van ons terugnameprogramma door te verkopen, begrijpen wij ook dat afval en middelen vanaf het begin in de planning moeten worden opgenomen. Samenwerking tussen de verschillende belanghebbenden is essentieel. Ten slotte moet de consument, om echt een verschil te maken, ook zijn koopgedrag veranderen, bewuster en verantwoordelijker winkelen, overconsumptie en onnodige consumptie vermijden, en tegelijkertijd gebruik maken van diensten zoals terugname-, reparatie- of recyclingprogramma's die echt kunnen bijdragen tot een algemene vermindering van het afval.”

De mode-industrie lijkt actiever te zijn op het gebied van duurzaamheid. Van de (leren) schoenmerken hoor je daarentegen weinig. Waarom?

“De realiteit is dat minder dan tien procent van de jaarlijks geproduceerde schoenen niet op de stortplaats terechtkomt, en dat is vanuit milieuoogpunt een groot probleem, want dat betekent dat meer dan 90 procent van de schoenen afval wordt. Daarom is een lange levensduur voor ons heel belangrijk, want wij denken dat als je een schoen negen maanden langer draagt, je niet alleen de hoeveelheid afval die je in korte tijd genereert, maar ook de hoeveelheid koolstofuitstoot kunt verminderen.”

“Of u nu een trainersmerk bent dat leer gebruikt of een traditionele schoenenfabrikant, het maken van een beter product zou op ieders agenda moeten staan. Wat verschilt is de manier waarop wij communiceren en hoe wij als consumenten producten beoordelen. Is het beter om een natuurlijk product te kopen dat eeuwig meegaat of een gerecycled product dat een deel van de winst aan een goed doel schenkt? Wij zouden zeggen dat beide gerechtvaardigd zijn, maar verschillende soorten consumenten aanspreken. De uitdaging waar we allemaal voor staan is communicatie. We moeten opvoeden, niet overtuigen. We moeten feiten gebruiken, maar onze klanten niet bombarderen met wetenschap. We moeten uitgebreide informatie communiceren zonder verwarring te zaaien.”

“Eerlijke communicatie op basis van gegevens zonder het publiek te overdonderen. We moeten laten zien waarom en hoe we proberen beter te worden, en tegelijkertijd duidelijk maken dat we nog een lange weg te gaan hebben.”

“Wij vragen hen Camper schoenen aan ons terug te geven via ons terugnameprogramma. Als dank voor hun deelname bieden wij hen zelfs een waardebon tot 30 euro korting op hun volgende bestelling. Om de levenscyclus van onze producten aanzienlijk te veranderen, moet iedereen meedoen.”

Dit artikel verscheen eerder op FashionUnited DE. Vertaling en bewerking naar het Nederlands door Caitlyn Terra.