Europees Parlement stemt over wet die bedrijven verplicht toeleveringsketen te onderzoeken

Het Europees Parlement stemt woensdag 10 maart over een wet die het verplicht maakt voor bedrijven om hun toeleveringsketen te onderzoeken op misstanden en hier iets aan te doen. Dat meldt de NRC. Experts voorspellen dat de wet een grote meerderheid wordt aangenomen.

De wet verplicht bedrijven die op de Europese interne markt willen opereren om hun hele toeleveringsketen onder de loep te nemen. Als er misstanden worden ontdekt, hebben ze de plicht om deze aan te pakken. Gebeurt dat niet, dan volgen er sancties. Wat die sancties zijn, wordt in het wetsvoorstel nog niet beschreven. De bedoeling is dat in alle lidstaten toezichthouders worden aangesteld die een oogje in het zeil houden.

De wetgeving maakt het ook makkelijker voor werknemers om bedrijven in de EU aan te klagen als zij zelf wantoestanden in de keten waarnemen. “Bedrijven kunnen zich niet meer verweren door te stellen: we volgden de wet in Bangladesh. Nee: je draagt zelf verantwoordelijkheid voor het waarborgen van milieurichtlijnen, mensenrechten en goede interne managementstructuren,” aldus Europarlementariër Lara Wolters, die aan het wetsvoorstel werkte, tegenover de NRC.

De afgelopen jaren kwamen herhaaldelijk misstanden in de toeleveringsketens van grote (mode)bedrijven aan het licht, van de Rana Plaza-ramp in Bangladesh tot de productie van sneakers door Oeigoeren in Chinese werkkampen en onbetaalde lonen tijdens de coronacrisis. De aanvoernetwerken zijn zo complex en weidverspreid dat het vaak moeilijk is ze te doorzien, voor overheden en consumenten, en soms ook voor bedrijven zelf. Om diezelfde reden kunnen bedrijven de verantwoordelijkheid voor misstanden soms iets te makkelijk afschuiven op andere partijen, zoals lokale overheden of gesubcontracteerde bedrijven. Daar moet met de nieuwe wetgeving verandering in komen.

Van lokale naar Europese wetgeving

De afgelopen jaren was al wel sprake van vrijwillige bedrijfsconvenanten en verschillende vormen van nationale wetgeving, maar die ‘hebben de excessen niet kunnen wegnemen’, aldus Wolters. “Daarom moeten we nu toe naar verplichte standaarden op Europees niveau. Dat voorkomt ook dat er voor bedrijven in de EU een lappendeken aan verschillende regels ontstaat.” De Europese wetgeving wordt bovendien strenger dan de meeste eerdere initiatieven.

De lidstaten moeten het nog eens worden over de invoering van de wet. Dat is niet vanzelfsprekend. Voor midden- en kleinbedrijven lijken de lasten van de wet bijvoorbeeld relatief zwaar, al is de vraag hoe hoog de lat voor deze bedrijven gelegd zal worden. Eurocommissaris Didier Reynders (Justitie) hoopt dat de wet, als alles goed gaat, in 2024 ingevoerd kan worden.

Editors' note: het artikel is na publicatie gewijzigd. Aanvankelijk stond vermeld dat op dinsdag 9 maart zou worden gestemd over het wetsvoorstel. Na publicatie van het artikel werd de stemming verschoven naar woensdag 10 maart. Op basis daarvan zijn de titel en eerste zin van het artikel aangepast.

Crédit : Unsplash