Nieuwe pan-Europese loonstandaard in strijd tegen armoedelonen in kledingindustrie

Op 7 april 2021 is een nieuwe pan-Europese loonstandaard gelanceerd door Clean Clothes Campaign om een einde te maken aan armoedelonen in de kledingindustrie in Oost- en Midden-Europa, zo luidt het persbericht van Schone Kleren Campagne. De Europe Floor Wage betekent voor zo’n vijftien kleding-producerende landen in Europa een leefbaar loon.

De Europe Floor Wage biedt een grensoverschrijdende standaard voor leefbare lonen, gebaseerd op de kosten van levensonderhoud. Deze standaard is ontwikkeld op basis van zes jaar grondig onderzoek door Clean Clothes Campaign en eerdere ervaringen met de Asia Floor Wage Alliance 2007.

De lonen in de kledingindustrie in Oost- en West-Europa behoren tot de laagste lonen ter wereld, wanneer er wordt vergeleken met de kosten van levensonderhoud, dat meldt Schone Kleren Campagne in het persbericht. SKC is een van de 230 organisaties die de standaard mee lanceert.

Er werken meer dan 2,3 miljoen arbeiders in de kledingindustrie in Midden-, Oost- en Zuidoost-Europa. De arbeiders bestaan voornamelijk uit vrouwen en verdienen armoedelonen. Willemijn Rooijmans van SKC in het persbericht: “‘Made in Europe’ betekent lang niet altijd dat kleding onder goede arbeidsomstandigheden is geproduceerd. Als je deze lonen afzet tegen kosten van levensonderhoud in deze landen, dan zijn de lonen nog slechter dan in sommige Aziatische productielanden.”

Minimumlonen liggen onder armoedegrens

De wettelijke minimumlonen liggen vaak onder de, door de EU vastgestelde, armoedegrens. Daarnaast wordt het wettelijke minimumloon in sommige Europese landen niet uitbetaald, zo staat in het persbericht. Een voorbeeld: Roemenië- in deze EU-lidstaat verdient een naaister gemiddeld 208 euro per maand. Dat is 41 euro minder dan de wet voorschrijft. Echter zou een naaister volgens de Europe Floor Wage minimaal 1.061 euro per maand moeten verdienen om in haar basisbehoeften te kunnen voorzien.

Volgens Rooijmans kunnen bedrijven makkelijk een leefbaar loon betalen, maar ligt het probleem bij de machtsverhouding. “Die is enorm scheef. Mede door lage loonkosten zijn de winsten van grote kledingmerken en detailhandelaren in de toeleveringsketens van de kledingindustrie zelfs tijdens de pandemie aanzienlijk. Merken dreigen om de productie naar elders te verplaatsen als de lonen stijgen. Wanneer merken de macht hebben om prijzen onder druk te zetten, wordt de onderhandelingspositie van de arbeiders en vakbonden verzwakt”, voegt Rooijmans toe in het persbericht.

Volgens Mario Ivekovic, voorzitter van vakbond Novi Sindikat in Kroatië, is de European Floor Wage-standaard een instrument om merken en regeringen te laten zien welk loon nodig is om van te leven. Daarnaast kan het door werknemers en vakbonden gebruikt worden om hun onderhandelingspositie te versterken. “Daarom eisen wij dat modemerken en retailers meetbare stappen zetten voor al hun toeleveringsketens om ervoor te zorgen dat kledingarbeiders binnen een redelijke termijn een leefbaar loon krijgen”, aldus Ivekovic.

Schone Kleren Campagne roept kledingmerken op de Europe Floor Wage als drempel te gebruiken en dringt regeringen aan om arbeidsrechten van werknemers te beschermen.