Outdoormerk Patagonia, vaak genoemd als voorbeeld in duurzaamheid, publiceert na ruim een halve eeuw succesvol zakendoen voor het eerst een volledig impactrapport. De titel, Work in Progress Report 2025, is goed gekozen: het 130 pagina’s tellende document toont zowel de vorderingen als de mislukkingen van het merk dat zegt “in business” te zijn om “onze planeet te redden.”

Yvon Chouinard: de volgende 50 jaar worden zwaar

In 2022 schonk oprichter Yvon Chouinard het bedrijf aan de aarde: alle aandelen gingen naar twee entiteiten: de Patagonia Purpose Trust, die de waarden bewaakt, en de Holdfast Collective, die winsten inzet voor natuurbescherming. Sindsdien heeft de organisatie 180 miljoen dollar overgemaakt aan Holdfast Collective, die de middelen inzet om ecosystemen te beschermen en klimaatactie te ondersteunen.

Oprichter Yvon Chouinard schrijft in het voorwoord dat winst nooit een doel is geweest voor Patagonia, maar ook: dat de inspanningen om beter te doen nog niet genoeg zijn gebleken. De toon van het rapport is ontnuchterend: de klimaatcrisis verslechtert. “een feit dat verdwijnt in een zee van leugens.” Chouinard voorspelt een moeilijke toekomst, mede omdat hij mede-leiders heeft zien toegeven aan cynisme en winstbejag, en toch: "we kunnen fatale vormen van het kapitalisme dat ons hier gebracht heeft aanvechten, met het zetten van een eerste stap.” Dat hij daar zelf tot op zijn 87e hard voor heeft gewerkt, staat er ook eerlijk bij.

Langzame maar gestage vooruitgang

Het rapport bevat voor het eerst een volledige, geverifieerde dataverzameling rondom Patagonia’s materialen, broeikasgasemissies en arbeidspraktijken. De resultaten zijn gemengd:

Ondanks de gestaag dalende emissie-intensiteit van in totaal 20 procent in de afgelopen zeven jaar, steeg de totale CO₂-uitstoot in het laatste jaar (2024) met twee procent. De oorzaak: een productverschuiving naar belastende materialen voor in producten zoals draagtassen. Het doel om in 2040 netto-nul te bereiken vereist volgens Patagonia een reductie van circa tien procent per jaar - een uitdaging, erkent het rapport. In 2026 wordt weer een reductie verwacht. Emissies op kantoren en productiefaciliteiten zijn door de transitie naar hernieuwbare energie al bijna naar nul teruggebracht.

84 procent van de stoffen en trims zijn al zogeheten “preferred materials” en de fabrieken waarin ze worden verwerkt zijn meestal gecertificeerd. 95 procent van de producten is bijvoorbeeld Fair Trade Certified.

Niet de voorspelde vijftig, maar slechts zes procent van de synthetische materialen die Patagonia gebruikt zijn gerecycled. “Yikes,” schrijft Patagonia zelf, een tekenen van interne frustratie. De tegenvallende score komt doordat Patagonia bewust overstapte van makkelijk te recyclen plastic flessen naar moeilijke, maar duurzamere afvalbronnen zoals visnetten op de bodem van de zee, iets dat moeilijker uit te voeren bleek op grote schaal.

Omtrent arbeiders is nog veel werk aan de winkel, want slechts 39 procent van de fabrieken waarin Patagonia produceert betaalt een leefbaar loon. Nog eens 29 procent zit op 80 procent daarvan en de rest betaalt de helft - te weinig om van te leven.

Een mijlpaal is het einde van gevaarlijke PFAS stoffen voor Patagonia. Na twintig jaar onderzoek zijn alle nieuwe producten vrij van die opzettelijk toegevoegde ‘forever chemicals’.

Patagonia’s bedrijfsdonaties via organisaties zoals 1% for the Planet bedragen 240 miljoen dollar sinds oprichting, waarvan bijna vijftien zijn uitgegeven in het afgelopen jaar.

Een breder begrip van duurzaamheid

Patagonia’s benadering reikt verder dan de ingrepen in productie - daar waar je een duidelijk cijfer aan kunt hangen. Het bedrijf investeert ook in activisme, ondersteunt grassroots-bewegingen en weigert te adverteren via Meta. Ook de bankrelaties werden doorgelicht: Patagonia werkt enkel nog met financiële instellingen die beleid voeren om investeringen in kolen, teerzand en Arctische olie te beperken.

“Financiering is geen passief hulpmiddel,” stelt het rapport. “Het kan een hefboom voor rechtvaardigheid óf schade zijn.” Dat uitgangspunt leidde tot een herziening van alle financiële partners, waarbij duurzaamheidscriteria nu standaard onderdeel zijn van de aanbestedingen. De intenties van het bedrijf om carbon credits te kopen, zijn door dit proces ook afgezwakt.

Reflectiecultuur

CEO Ryan Gellert schreef in zijn bijdrage voor het rapport dat vooruitgang niet lineair is: “Soms is het rommelig en zelfs pijnlijk, maar uiteindelijk is ook dát vooruitgang.”

In die geest wordt in het document ook teruggeblikt op de mislukkingen – zoals het niet behalen van het doel van de beter gerecyclede synthetische vezels en al te optimistische ideeën over het opschalen van regeneratief katoen. Uit het rapport blijkt dat de bedrijfscultuur leunt op zulke eerlijke reflecties. Chouinard: “De angst om onderweg fouten te maken mag ons er niet van weerhouden om uiteindelijk het juiste te proberen te doen.”