Aandacht voor Feestcollecties

Als het Sinterklaasfeest in speelgoedwinkels nog volop aandacht krijgt, domineert in kledingzaken Kerstmis al volop. Half november hangen de blote glitterjurkjes in de rekken en staan de paillettentasjes en open muiltjes met stras in het schap. Feestelijke kleding is van alle tijden, maar de laatste jaren groeit het aanbod explosief en nu worden zelfs speciaal voor de gelegenheid gastontwerpers aangetrokken.

Feestdagen zijn in Nederland de laatste paar jaar steeds feestelijker geworden. Wat dat betreft gaan wij hollend het Angelsaksische voorbeeld achterna. Waar vroeger alleen een kerstboom stond, worden huizen nu volledig versierd met kerstverlichting langs de ramen en rendieren op het dak. Bij tuincentra zijn de lichtslingers en versieringen niet aan te slepen en tegen december meestal uitverkocht.

Ook de foodsector is ingrijpend veranderd. Deden voorheen vooral slagers en poeliers goeie zaken rond Kerst, nu spelen ook supermarkten steeds handiger op de feestelijkheden in. Albert Heijn was in 2004 de eerste die een 'tophuismerk' (AH Excellent) introduceerde met een speciaal kerstassortiment. Coop, C1000 en Super de Boer lieten daarna niet lang op zich wachten en kwamen met feestelijke (vaak kant-en-klare) kerstmenu's. Maar de uitbundigheid zit hem niet alleen in versiering en uitgebreide diners, ook aan de kleding wordt nu opvallend veel aandacht besteed. Voorbij is de tijd dat vader in een corduroy jasje aan de kerstdis verscheen, anno 2007 staat geregeld 'black tie' op het menu.

Gastontwerpers

De tendens wordt vooral dit jaar versterkt door de extra aandacht die bij modewinkels aan de feestcollecties is besteed. Neem het Belgische damesmodemerk Xandres dat al in juli meldde dat het voor het eerst een gastontwerper - modeontwerper Dirk van Saene - in de arm had genomen speciaal om de feestcollectie vorm te geven. Hiermee wil men een verrassende invulling geven aan deze seizoenscollectie die het modebedrijf al jaren brengt. De samenwerking tussen Van Saene - één van de 'Antwerpse zes', zes Belgische modeontwerpers die midden jaren 80 wereldberoemd werden - en Xandres resulteerde in 'Midnight 2007'. Een collectie van 18 stukken aangevuld met accessoires zoals een stola, riemen en breigoed. De basiscollectie bevat een elegante smoking, wijde rokken en een jurk met handgeschilderde print. De ontwerper gebruikte hiervoor luxe materialen als cashmère, satijn, tafzijden, kant en merinoswol, alles in de kleuren zwart, wit en rood.

In eigen land kwam Claudia Sträter half november met een soortgelijk initiatief. De damesmodeketen had modeontwerper Jan Taminiau gevraagd om een speciale feestcollectie te ontwerpen. Ook Claudia Sträter werkte op deze manier voor de eerste keer samen met een bekend ontwerper. Taminiau heeft voor de keten een serie met zeven feestelijke cocktail- en avondjurken gemaakt en eveneens een smoking. De jurken zijn gemaakt van transparante stoffen, veelal bewerkt met sprankelende pailletten en afgezet met fluweel en glanzende zijde. In het kleurenpalet domineren tinten als zwart, zacht rood en warm bruin.

Zelfs de gelimiteerde collectie die het Zweedse modeconcern Hennes & Mauritz dit jaar brengt, heeft een extra feestelijk tintje. Roberto Cavalli maakte diverse cocktail- en avondjurkjes, een witte smoking, feestelijke tops en bloesjes. In de reclamecampagne staan feestende mensen centraal.

Glitters en pailletten

Toch is de feestcollectie 'an sich' niets nieuws. Een woordvoerder van de Veldhoven Group, waar de merken Sandwich, Stills en NoNo toe behoren, herinnert zich dat de eerste feestcollectie in 1994 met de lancering van het merk Stills op de markt is gebracht. Ook Linda Brandel van M&S Mode en Bas de Vries van Vroom & Dreesmann geven aan dat die winkelketens al "zeker tien jaar" en "sinds jaren" feestcollecties aanbieden. Hoe komt het dan dat de feestcollecties steeds nadrukkelijker in de winkels aanwezig zijn? Volgens Ellen Oort van Retail Management Center is de groei vooral te danken aan de "grote verticalen", winkelketens zoals Zara, Mango en H&M, die feestkleding enerzijds veel betaalbaarder hebben gemaakt en anderzijds het aanbod fors hebben vergroot. Daarnaast wordt ook de millenniumwisseling als omslagpunt gezien. Niet eerder werd een jaar zo uitgebreid en feestelijk begroet als het jaar 2000. En niet eerder hebben zo veel mensen zich voor één avond in het nieuw gestoken als toen. Sindsdien is het aantal festiviteiten in december en januari - Kerstborrels, diners, nieuwjaarsborrels etc. - alleen maar toegenomen en kleden mensen zich er ook steeds vaker speciaal voor.

Het feit dat er veel vraag naar feestkleding is en dat mensen er vrij makkelijk geld aan uitgeven wordt door verschillende modebedrijven bevestigd. De Britse keten River Island opende iets meer dan een jaar geleden zijn eerste Nederlandse winkel aan de Kalverstraat in Amsterdam. De eerste feestcollectie die de keten hier bracht - met veel blote jurkjes, glitters en pailletten - is volgens een woordvoerster de winkel "uitgevlogen". "Het was niet aan te slepen", zegt zij desgevraagd. Ook Bas de Vries van V&D zegt dat klanten het belangrijk vinden om feestkleding te dragen en te kopen. "Het is een speciaal moment met familie en vrienden waarmee je het feest een extra accent geeft door er mooi uit te zien." Volgens retailspecialiste Ellen Oort heeft ook meegespeeld dat de afgelopen jaren kleuren als goud en zilver in de mode zijn geraakt. "Daardoor is feestelijke kleding makkelijker te verkopen. Mensen wennen in andere seizoenen al aan die 'bling-bling' en men ziet mogelijkheden om het na de feestdagen door te dragen."

Andersom is het voor moderetailers een belangrijke inkomstenbron. Oort: "Feestkleding is de ideale tegenhanger van de najaarsuitverkoop en het ziet er een stuk leuker uit in de etalage. Nadeel van feestkleding is dat het geen volumeproduct is en dat je het maar relatief kort kunt verkopen, dat maakt het riskant. Maar daar staat tegenover dat het geen omzet afknabbelt van de reguliere wintercollecties. Het is echt extra." Linda Brandel van M&S Mode bevestigt dat het een belangrijke bron van inkomsten is. "Hoewel je het maar kort kunt verkopen, zijn het wel altijd goede verkoopweken voor ons." Ook de Veldhoven Group laat weten dat de partycollectie van Stills "belangrijk" is voor de jaaromzet van het merk.

Hoewel de verkoop van feestcollecties naar verhouding dus meer risico in zich bergt dan een reguliere wintercollectie, blijken de omzetmogelijkheden interessant genoeg om een dergelijk risico te nemen. Het intensief aanbieden van kortstondige collecties zoals deze, maar dat geldt bijvoorbeeld ook voor hoogzomerse items tijdens een hittegolf, past in de verschuiving die de modebranche sinds de opkomst van de grote verticalen heeft doorgemaakt.