Amerikaanse cowboylaarzen onder druk door belastingen op Zuid-Afrikaans struisvogelleer

Een ongewone consequentie van de douanetarieven van Donald Trump: 'Made in USA' cowboylaarzen worden vanaf 7 augustus getroffen door een importheffing van 30 procent, gericht op Zuid-Afrika. Zuid-Afrika produceert de overgrote meerderheid van het struisvogelleer dat zo geliefd is voor deze laarzen.

De meest prestigieuze merken in Texas, die dit symbool van Amerika produceren, kopen hun leer uitsluitend in Oudtshoorn, 400 kilometer ten oosten van Kaapstad. In deze wereldhoofdstad van de struisvogel en omgeving is het aantal inwoners ongeveer gelijk aan het aantal vogels: een paar honderdduizend.

'We weten niet hoe ernstig de impact zal zijn, maar positief zal hij zeker niet zijn', zegt Laubscher Coetzee, vierde generatie van een familie van struisvogelboeren die bekend staat om de kwaliteit van hun veren, tegenover AFP.

Al bijna twee eeuwen hebben struisvogelfarms zich gevestigd in deze uitgestrekte vlakte, omringd door roodachtige, rotsachtige bergen, genaamd de Kleine Karoo.

Cape Karoo International (CKI), een soort coöperatie van ongeveer 200 fokkers uit de regio, levert volgens haar algemeen directeur meer dan 55 procent van de wereldwijde productie van struisvogelproducten. Zuid-Afrika, dat al maandenlang het doelwit is van aanvallen van de Amerikaanse president, is goed voor 70 procent van de wereldwijde productie.

Naast Frankrijk en Italië, waar ze de grote modehuizen voorzien van leer voor handtassen, wordt 20 procent van het leer van CKI geëxporteerd naar de Verenigde Staten, waar bekende cowboylaarsmerken zoals Lucchese en Justin er gretig gebruik van maken. Een paar van deze dure laarzen kost al gauw een paar honderd dollar, of zelfs meer.

Struisvogelleer

De directeur van Rios of Mercedes, een andere prestigieuze fabriek in Texas met een geschiedenis die teruggaat tot 1853, prijst het struisvogelleer in een video uit juni 2024. 'Mensen vragen me altijd wat het beste leer is om laarzen van te maken. Ik denk dat het struisvogelleer is', zegt Ryan Vaughan, met een cowboyhoed op zijn hoofd na een inleidende 'howdy', typisch voor het zuiden van de Verenigde Staten. 'Het vormt zich perfect naar de voet. Het is extreem duurzaam.'

Justin beroemt zich erop 'in de Verenigde Staten te produceren met materialen uit de hele wereld' en Lucchese zegt in een verklaring aan AFP 'trots te zijn om al 141 jaar handgemaakte laarzen te produceren in de staat Texas', maar 'soms over de grenzen te moeten kijken om grondstoffen te vinden'.

'De regering-Trump wil dat de productie in de Verenigde Staten plaatsvindt. In ons geval exporteren we de grondstof, het leer, dat ze niet in de Verenigde Staten kunnen produceren van lokale struisvogels, omdat ze die niet hebben', merkt Francois de Wet, algemeen directeur van CKI, dat 1.200 mensen in dienst heeft, op. De specifieke klimatologische omstandigheden van de Kleine Karoo verklaren het succes van de lokale struisvogelhouderij, zegt Laubscher Coetzee voor de dansende vlammen in de open haard van zijn woning, gebouwd in 1896 door zijn overgrootvader.

'Er is een reden waarom de struisvogelsector 200 jaar na zijn ontstaan nog steeds bestaat. Mensen hebben het overal ter wereld geprobeerd, in de Verenigde Staten, in Australië en zelfs elders in Zuid-Afrika. Het is een soort woestijndier', beschrijft deze specialist in reproductie, die jaarlijks zo'n 600 dieren verkoopt aan andere fokkers.

De struisvogel is zo populair in de omgeving geworden omdat het klimaat, met minder dan 400 millimeter regen per jaar gemiddeld, geen andere landbouwactiviteit toelaat. 'Alles draait hier om struisvogels. Het is een semi-woestijngebied, er kan hier niets groeien, er is niet genoeg water', zegt Leon Lareman, manager bij CKI.

Veren hoeden

'Alle toegevoegde waarde wordt gecreëerd in de Verenigde Staten, dus we doen al wat de regering-Trump wil', pleit Francois de Wet. En omdat het onmogelijk is dat de Zuid-Afrikaanse producenten de douanetarieven van 30 procent alleen dragen, zullen de Texaanse fabrikant en de koper van de cowboylaarzen volgens hem een deel van de rekening betalen.

Deze huiden, herkenbaar aan de karakteristieke veersporen, worden aan de Amerikaanse fabrieken verkocht voor ongeveer twintig dollar per vierkante voet (930 vierkante cm). 'We hebben de afgelopen twee à drie maanden meer struisvogelleer dan normaal naar de Verenigde Staten geëxporteerd, wat ons een beetje ademruimte geeft', legt Francois de Wet uit.

'We verwachten op korte termijn geen ontslagen', verzekert hij. 'Maar op de lange termijn, als de volledige douanetarieven worden gehandhaafd, zal dit zeker leiden tot een daling van onze activiteit.'

Oudtshoorn draagt nog steeds de sporen van een eerdere crisis: de struisvogelpaleizen, een mix van Nederlandse koloniale architectuur en art nouveau, die hun eigenaren hadden laten bouwen in de gouden eeuw van de verenproductie. Totdat alles instortte aan het einde van de Belle Époque in Europa met de komst van de auto, die te laag was om de hoge hoeden met veren van de high society te kunnen dragen.