Jeroen van Tuyl geeft vorm

Nederland heeft een hoop te bieden op modegebied. Zo bleek wel tijdens de expositie Fashion NL: The Next Generation in het Gemeentemuseum in Den Haag. Tijdens de drie maanden durende expositie was werk te zien van de meest uiteenlopende modeontwerpers van Nederlandse bodem, waarbij de enige overeenkomst was dat allen nieuw en veelbelovend zijn. Zo was er kleding van Bas Kosters en Percy Irausquin, beide geen onbekende namen in modeland. Maar ook de nog relatief onbekende Jeroen van Tuyl had werk geleverd voor de expositie. Zijn kleding, ogenschijnlijk ingetogen en simpel, viel op tussen de kakofonie van kleuren en vormen, veelvuldig toegepast door andere ontwerpers. Hoog tijd dus voor een gesprek met deze ontwerper.

Typerend voor de nieuwe lichting modeontwerpers in Nederland is de diversiteit. De nieuwe ontwerper kijkt verder dan couture. De mode is vaak gerelateerd aan kunst of muziek en betreft niet alleen een mooi vormgegeven jurkje. Het hele concept is minstens zo belangrijk. Zo ook bij Jeroen van Tuyl. Zijn interesse voor techniek blijkt een grote inspiratiebron voor de ontwerper. Voor zijn studie aan de Hogeschool van de kunsten in Arnhem volgde hij enige tijd een opleiding in technische computerkunde. Van computers naar mode, niet echt een logische stap. Jeroen van Tuyl licht in zijn woonruimte in Rotterdam zijn keuze toe: "Ik was altijd al geïnteresseerd in computers en een opleiding in die richting leek een logische stap. Maar eenmaal begonnen aan de opleiding viel de sfeer me tegen. Ik kon mijn draai niet vinden en begon om me heen te kijken naar andere mogelijkheden." Hoe komt iemand van computers bij mode terecht? "Eigenlijk is de verklaring heel logisch. Ik was altijd wel geïnteresseerd in kleding, voornamelijk mijn eigen kleding, en wilde kleding voor mezelf maken. In die tijd winkelde ik veel bij Mac & Maggie (een inmiddels opgeheven winkelketen waar trendy kleding werd verkocht, red.) en daar kwam ik een kennis tegen die over haar opleiding vertelde. Zij volgde een studie modevormgeving. Dat leek me wel wat en zo ben ik in de mode terechtgekomen." Na de studie Mode & Kleding op de MTS in Den Haag, richting mannenmaatkleding, deed Van Tuyl toelatingsexamens voor diverse kunstacademies. Hij werd in Rotterdam en in Utrecht toegelaten, maar koos uiteindelijk voor Arnhem. "Daar kwamen veel goede en bekende ontwerpers vandaan en het stond goed aangeschreven, vandaar." Eenmaal aan de opleiding begonnen kwam er weinig terecht van het kleding maken voor zichzelf. "Tijdens de opleiding ontwierp ik voornamelijk voor vrouwen. Dat beviel me prima, het idee van alleen kleren voor mezelf maken was al een beetje naar achter geschoven. Kleding maken voor anderen, dat werd mijn doel." Toch studeerde hij in 1998 af met een mannencollectie. "Uiteindelijk was dat mijn uitgangspunt geweest, dus als afstudeerproject heb ik me op herenkleding gericht." Na zijn afstuderen begon hij samen met Edwin de Rooij, een medestudent, het label Van Tuyl/ De Rooij. Voor dit label ontwierpen ze twee collecties, een collectie voor vrouwen en een mix van een mannen- en een vrouwenlijn. "Voor dit label deden we het meeste werk zelf. Onze eerste show hebben we georganiseerd in Parijs. We zijn op zoek gegaan naar een goede locatie, wat uiteindelijk Espace Austerlitz werd. We kregen hulp met de pr, maar de rest van de organisatie voor die eerste show hebben we allemaal zelf gedaan. Er komt veel kijken bij de organisatie van een show, maar het werd een succes en de opkomst was groot." Ook op een andere manier bleek de show succes. "Aan die eerste show hebben we een agente in Frankrijk overgehouden. Die agente heb ik nu nog steeds."

Draagbaar met een twist

Nadat het duo in 2001 uit elkaar ging begon van Tuyl zijn eigen label en richtte zich weer op de man. Met het label 'Jeroen van Tuyl' maakt van Tuyl kleding die hij zelf wil dragen. "Dat is mijn eerste vereiste geworden bij het ontwerpen van kleding. Ik moet het zelf willen dragen. In het begin ontwierp ik nog wel eens kleding waarvan ik later wist dat ik het zelf niet zou aantrekken. Dat klopt niet, als ik het niet draag, dan doen anderen dat waarschijnlijk ook niet. Nu stel ik mezelf bij het ontwerpen altijd de vraag: Zou ik het zelf aantrekken? Alles wat ik ontwerp draag ik ook zelf." Voor zijn ontwerpen laat van Tuyl zich niet alleen inspireren door technologie. "Ik kijk naar oude harnassen. De scharnieren vertaal ik bijvoorbeeld naar hedendaagse vormen. Mechanische aspecten spelen een grote rol bij mijn ontwerpen." Kijkend naar zijn laatste collectie zijn heel subtiel dit soort accenten te zien. Een ogenschijnlijk traditioneel herenkostuum blijkt bij nadere inspectie allerlei aparte en originele details te hebben. Door de belijning, het patroon of de verbinding tussen de verschillende panden zit de kleding van van Tuyl ingenieus in elkaar. Maar is het toch heel draagbaar.

Zelf merkt van Tuyl dat ook. "De kleding die ik ontwerp wordt eigenlijk steeds draagbaarder. Onbewust laat ik me toch enigszins beïnvloeden door de inkopers. Veel winkels zitten nu eenmaal niet te wachten op moeilijke en ingewikkelde kleding. Dat verkoopt niet. Maar ik vind het nog steeds heel leuk om meer conceptuele kleding te ontwerpen. Daarnaast moet er een balans zijn tussen de meer draagbare items en de conceptuele stukken. Zo heb ik voor mijn laatste show een leren harnas ontworpen. Het bestaat uit leren banden en over kleding heen kan worden gedragen. Winkels zullen dit item niet snel kopen, maar ik vind het wel ontzettend leuk om op zo'n manier te ontwerpen. Het is dan ook bedoeld voor de show." Op de vraag wat het best verkochte van Tuyl-kledingstuk is wijst de ontwerper op de polo, die hij zelf draagt. "Deze zwarte polo wordt het meest verkocht. Het is een ogenschijnlijk simpel t-shirt, maar het is interactief. De mouwen kunnen worden aangepast en je kan het open of dicht dragen. Ik houd ervan om kleding te ontwerpen waarop de drager enige invloed heeft."

Momenteel wordt de kleding van van Tuyl verkocht in winkels in Nederland en Duitsland. "Winkels in Japan hadden ook interesse, maar daar bleek het in eerste instantie niet mogelijk vanwege de aanlevertijden die zij in acht namen." Doordat van Tuyl tegenwoordig met diverse naaiateliers werkt behoort Japan nu echter weer wel tot de mogelijkheden. Hoewel hij twee stagiaires in dienst heeft en het overgrote deel van de productie in naaiateliers gebeurt, komt hij vaak tijd tekort. Vooral het benaderen van winkels is een tijdrovende bezigheid. Daarbij merkt hij hoe belangrijk het is om goede foto's te hebben. "De manier waarop de lijn gefotografeerd wordt heeft veel invloed op de winkels. Laatst stuurde ik de fotomap van de laatste show naar een winkel. Waarop de winkel in kwestie zei dat de kleding te moeilijk was, niet draagbaar genoeg. Doordat op een van de foto's het leren harnas stond ging de winkel ervan uit dat alles zo was. Onzin, dat leren harnas is enkel voor de show." Dat draagbare kleding verkoopt merkt van Tuyl ook aan zijn collega-ontwerpers. "Je gaat inderdaad op een gegeven moment commerciëler denken. Dat zie ik ook bij andere ontwerpers, het is een trend aan het worden Steeds meer ontwerpers ontwerpen draagbare kleding. Anders koopt geen winkel het."

Vormgeving in alle soorten

De toekomst ziet er voor van Tuyl rooskleurig uit. Hij wordt steeds vaker benaderd door winkels en de expositie in het Gemeentemuseum draagt natuurlijk bij aan zijn naamsbekendheid. "Ik was wel een beetje verbaasd toen ik gevraagd werd, maar ben er heel blij mee. De reacties die ik erop krijg zijn ook positief." Wat ziet hij zelf in zijn toekomst? "Er is zoveel wat ik nog wil doen. En zo weinig tijd om het in te doen. Ik ben sinds kort bezig met een vrouwenlijn. Momenteel is de lijn voor zomer 2007 nog in ontwikkeling en zal deze waarschijnlijk in oktober gepresenteerd worden aan de winkels. Daarnaast geef ik twee dagen per week les op het ROC in Den Haag. Maar niet alleen kleding interesseert me. Zo heb ik recentelijk meegewerkt aan een korte film. Ik zou op een gegeven moment ook wel meubels willen ontwerpen, of muziek willen maken. Vormgeving in het algemeen spreekt mij erg aan. Voorlopig ga ik me echter eerst richten op de nieuwe vrouwenlijn." En over tien jaar? "Dan hoop ik een totaalbeeld te kunnen creëren en op verschillende vlakken te kunnen ontwerpen. Een Jeroen van Tuyl-stoel, of Jeroen van Tuyl-parfum. Dat lijkt me geweldig."