Mexico bestrijdt 'plagiaat' met inheemse modebeurs

Mexico Stad - Mexico vecht tegen wat het ’plagiaat van inheems textiel’ noemt, door traditionele ambachtslieden en internationale ontwerpers samen te brengen voor een dialoog gericht op het creëren van een meer rechtvaardige mode-industrie.

Tientallen inheemse wevers en andere ambachtslieden kwamen afgelopen weekend bijeen in de voormalige presidentiële residentie Los Pinos in Mexico-Stad voor de 'Original'-beurs die wordt georganiseerd door het Ministerie van Cultuur.

Naast een openluchtmarkt waar kleding en accessoires worden verkocht, zoals de huipil, een traditionele witte katoenen blouse met fijn geborduurde patronen, zijn er modeshows die lijken op marsen voor inheemse trots.

Het doel is een einde te maken aan wat de regering van Mexico aan de kaak stelt als ‘cultural appropriation van de motieven, borduursels en kleuren van inheemse gemeenschappen door buitenlandse modehuizen’.

"Cultural appropriation is geen eerbetoon. Diefstal is niet de vrucht van inspiratie," zei minister van Cultuur Alejandra Frausto bij de opening van de beurs. Zij hekelde de "moderne piraten" die "nemen wat ze willen en het als een soort koopwaar bestempelen".

Gebrek aan communicatie

Mexico kreeg een jaar geleden excuses van de Franse ontwerper Isabel Marant nadat Frausto uitleg had geëist over Marants gebruik van de traditionele patronen van de Purepecha-gemeenschap in haar collectie. Vergelijkbare klachten zijn ingediend tegen grote kledingmerken, waaronder Zara en Mango. Marant zei dat toekomstige ontwerpen naar behoren "een eerbetoon aan onze inspiratiebronnen" zouden zijn. Een vertegenwoordiger van haar bedrijf zou op de beurs in Mexico-Stad rechtstreeks in contact komen met inheemse ambachtslieden, net als een vertegenwoordiger van de Spaanse ontwerpster Agatha Ruiz de la Prada.

Vrijdag zaten twee jonge ontwerpers uit Parijs aan tafel met de ambachtsman Ignacio Netzahualcoyotl en zijn partner Christian Janat in hun werkplaats in de staat Tlaxcala ten oosten van Mexico-Stad. "Cultural appropriation is het resultaat van een gebrek aan communicatie," zei Netzahualcoyotl na afloop. "Wij willen dat ons werk eerlijk betaald wordt," voegde hij eraan toe. "In de prijs moet rekening worden gehouden met het ontwerp, de patronen, het aantal gewerkte uren," zei hij nadat hij zijn stof aan de twee Parijzenaars had gepresenteerd. "We willen tot een overeenkomst komen met de ambachtslieden met wie we gaan werken," zei de Franse ontwerper Theophile Delaeter, mede-oprichter van het merk Calher Delaeter met zijn Frans-Mexicaanse medebedenker Alonso Calderon Hernandez.

'Het is diefstal'

Inheemse ambachtslieden op de beurs klaagden over het ontdekken van kopieën van hun stof op het internet. "Een paar maanden geleden hebben we gestreden omdat we een computer-geproduceerde huipil vonden," zei Candy Margarita de la Cruz Santiago, een jonge weefster uit de zuidelijke deelstaat Oaxaca. Er worden wettelijke maatregelen getroffen om het probleem aan te pakken. "Volgens nieuwe bepalingen die we sinds vorig jaar hebben, is schriftelijke toestemming van de gemeenschappen nodig wanneer dit soort textielkunst voor winst gaat worden gebruikt," zei een vertegenwoordiger van het Nationaal Instituut voor Auteursrecht, Marco Antonio Morales Montes. Mexico vraagt ook om een discussie over deze kwestie binnen de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom, voegde hij eraan toe.

Ambachtelijke wevers zoals Marta Serna Luis, hopen dat de stappen hen de erkenning zullen brengen die zij zoeken. "We moeten de wet toepassen op de plegers van plagiaat. Het is diefstal," zei ze. (AFP)

Beeld: Model op de Original Fashion Week in Mexico Stad. Credit: RODRIGO ARANGUA / AFP