Prototyping Possible Futures: De vier SS24 trends volgens trendanalist Christine Boland

Het is volgens trendanalist Christine Boland niet elk seizoen even duidelijk te herkennen wat de dominerende tijdgeest van het moment is. Dit seizoen echter, was dit wel het geval. Boland maakt haar conclusie op basis van de ‘vormentaal’ die ze herkent in de modewereld. Hiermee doelt de analist op de visuele tendens die terug te herkennen is in de meest recente creaties van ontwerpers. Deze dient volgens haar als “de tolk van de tijdgeest”. “Het vertaalt wat er gebeurt in de wereld en prototypeert de toekomst.”

De huidige vormentaal wordt, net tijdens de afgelopen edities, nog steeds sterk beïnvloedt door de uitdagingen van het moment. “Conflict, crises en klimaatverandering brengen chaos, verwarring en versplintering met zich mee. We naderen een kantelpunt en voelen urgentie”, zo legt Boland uit. Als gevolg hiervan wendden ontwerpers zich tot bronnen van inspiratie die hun zorgen en de destructie die ze om zich heen zien ombuigen tot iets constructiefs. Deze inspiratiebronnen bevonden zich, zo bleek, dichter bij huis, dichter bij elkaar en midden in het decor van destructie. Volgens Boland een indicatie van de veerkrachtigheid van de mens, die keer op keer in staat is gebleken tot het vinden van oplossingen.

Al met al was er een hoop informatie om te verwerken. Boland benadrukt dan ook dat alle aanwezigen, die komen uit vele verschillende disciplines, van ontwerpers tot inkopers, vooral zelf moeten aanvoelen welke van deze thema’s hen het meest aanspreekt om mee aan de slag te kunnen gaan.

Beauty beyond destruction: abstracte reconstructie

Door de media worden we dagelijks geconfronteerd met beelden van destructie als gevolg van oorlog of natuurrampen. Met bosbranden, overstromingen en de oorlog in Oekraïne voelen deze als steeds groter onderdeel van onze realiteit. Als gevolg hiervan wordt destructie op de catwalk verwerkt vanuit het oogpunt van reconstructie. Ogenschijnlijk losse flarden kleding worden samengevoegd tot een nieuw, abstract geheel, zoals gezien bij Margiela, Diesel, Ottolinger, Andreadamoen en Balmain - om er maar een paar te noemen. Prada integreert ingeperste vouwen in een luxe stof en bij Ottolinger en Diesel zijn ingeperste naden en vuil te zien. Scheuren worden afgewerkt met kant, zoals gezien bij Undercover en Philip Lim. Bij Balmain zijn verwijzingen naar het risico van destructie van historisch erfgoed te zien vanuit een oogpunt van reparatie en bescherming.

Dawn of the symbioscene: een herinterpretatie van art nouveau

In tijden van crisis kan het verlichtend werken te focussen op oplossingen. Wat kunnen we en waar zijn we naar onderweg? Een van de nieuwe vormentalen die Boland herkende ging dan ook over de nieuwe mogelijkheden die de connectie tussen de natuur en het ‘manmade’ met zich meebrengt. Hierbij wordt de natuur op futuristische wijze vertaald, met dynamische uitsparingen. Krullerigheid en fluïde lijnen zijn elegant en vrouwelijk, maar geven een sculpturaal en sterk gevoel. De vormen roepen de sfeer op van art nouveau, de leidende stijl van zo’n honderd jaar terug waarbij men ook verbinding zocht met de natuur. “Krachtig, scherp, maar toch zacht”, zo beschrijft Boland de balans die hieruit ontstaat. Fantasie voert de ondertoon en komt tot uiting in disruptieve kleuren en vormen. Ook artificiële intelligentie speelt in het ontstaan van ontwerpen een grote rol.

Thriving locality: een positief verschil dichtbij huis

Tijdens gevoelens van machteloosheid kan het helpen om verbetering dicht bij huis te zoeken en daar waar het kan een positief verschil te maken. Biodiversiteit wordt elk jaar kleiner en lokaal produceren en consumeren wordt geprezen voor de positieve invloed op het milieu. Boland herkende dan ook een drang om het contact te herstellen met de lokale natuur en biodiversiteit. Deze drang komt onder andere tot uiting met een overvloed van bloemen, of “floral abundance”.

Verwijzingen naar natuur zijn in de mode niets nieuws, maar dit keer, zo legt Boland uit, spelen niet de exotische planten een leidende rol, maar juist de biodiversiteit die in ons eigen tuintje gevonden zouden kunnen worden. Een zelfonderhoudend ‘back to basics’ idee staat hier centraal. Het thema heeft een nostalgische en romantische ondertoon, waarbij ook teruggegrepen wordt naar wat voor ons gevoel simpelere tijden waren. Het thema is niet alleen teruggezien bij bloemenliefhebbers Dior en Dries van Noten, maar ook bij Apdem, Zimmermann en Lanvin, Erdem, Simone Rocha en Giambattista Valli.

Liberating crafts: handwerk in nieuwe composities en combinaties

Dit thema borduurt verder op het ‘crafts beyond cultures’ thema dat Boland tijdens een eerdere editie uitlichtte. Volgens Boland bewegen we ons naar een periode waarin handwerktechnieken en patronen van en voor iedereen zijn en culturen zullen overstijgen. Aan de vooravond hiervan, worden ze toegepast in nieuwe composities en combinaties. Artificiële intelligentie speelt een rol in deze ontwikkeling omdat het de capaciteit heeft om nieuwe verschijningsvormen te ontwikkelen en ook de bewuste gesprekken over culturele appropriatie en kolonialisme die momenteel gehouden worden spelen een kernrol in deze ontwikkeling. Op dit moment komt de overgang tot uiting door middel van herinterpretatie van oude ideeën en ‘folklore’ uitingen. Verschillende ambachten worden samengebracht en in één model toegepast met verfijndere technieken.

Een voorbeeld hiervan is de combinatie van het traditionele vlechtwerk en moderne pixels. Ook glas in lood wordt op nieuwe wijze vertaald, net als vlechttechnieken en macramé. Tribal prints worden toegepast in een nieuwe, digitale en abstracte context. In zijn totaliteit brengt het thema onbegrensd grafische uitingen met zich mee.

In zijn totaliteit lijkt het behouden van een realistische maar constructieve instelling de alomvattende tegenreactie te zijn op de destructie die ervaren en gevreesd wordt. Reconstructie, de mogelijkheden van de toekomst, de lokale oplossingen en het samenbrengen van culturele uitingen dragen zo allemaal hun een eigen steentje bij aan in het verwerken van het heden en het toewerken naar een betere toekomst.