Rechtspraak: Namaakproducten op beurzen

Houders van intellectuele eigendomsrechten uit vrijwel iedere branche hebben te maken met namaak en piraterij van hun producten. Het merendeel van de namaakspullen komt uit China (ruim 70 procent), Taiwan, Japan, Thailand en Turkije. De namaakmarkt floreert dank zij de (hogere) prijzen die merkhouders voor hun producten vragen. De handelaren in namaakproducten profiteren van de populariteit van merken die ze voor lagere prijzen aanbieden. Merken die worden nagemaakt ondervinden hier grote schade van. Jaarlijks gaan er in de Europese Unie ruim 200.000 banen verloren door de handel in namaakproducten.

De op beurzen tentoongestelde producten van bekende merken worden vaak met mobiele telefoons of digitale camera’s vastgelegd. Vervolgens worden deze producten zo snel mogelijk in het Verre Oosten gekopieerd en vervolgens goedkoper in Europa op de markt gebracht. Het komt maar al te vaak voor dat een bekend modemerk op een beurs ontwerpen tegenkomt die één op één van haar zijn nagemaakt. Het is van belang om daar dan snel en efficiënt tegen op te treden.

Binnen de Europese Unie kunnen veel passende maatregelen worden genomen om namaak doeltreffend te bestrijden. Justitie, REACT (anti-counterfeit network) en de douane doen er alles aan om merkhouders tegen namaak en piraterij te beschermen, vervalsers op heterdaad te betrappen en hun producten direct van de markt te verwijderen. Zo heeft REACT in 2014 bijna 12 miljoen goederen in beslag genomen. De douane speelt op grond van de in 2014 aangescherpte Anti Piraterij Verordening (hierna: ‘APV’) een belangrijke rol in de strijd tegen namaak en piraterij. Wie aanwijzingen heeft dat er tijdens een beurs namaakproducten uit een land van buiten de Europese Unie worden aangeboden, kan reeds aan de grens beslag laten leggen met behulp van de douane. Uit een rapport van de Europese Commissie van 2014 blijkt dat in de Europese Unie alleen al in 2013 meer dan 4 miljoen namaakkledingstukken zijn tegengehouden aan de grens, dat goed is voor 12 procent van het totale aantal in beslag genomen namaakgoederen. De in beslag genomen kleding vertegenwoordigde een waarde van zo’n 85 miljoen euro. Inbeslagnames aan de grens, maar ook op beurzen zelf leveren steeds meer op. Er wordt tijdens beurzen effectief opgetreden tegen productpiraten en ook beursmanagers spelen daar een actieve rol in.

Maatregelen nemen tegen namaakproducten

Mocht u tijdens een beurs namaak of piraterij van uw producten aantreffen, dan is het van groot belang om bewijsmateriaal (foto’s, reclamefolders, catalogi, visitekaartjes) te verzamelen en daarna onmiddellijk juridische stappen te ondernemen. Dit kan bijvoorbeeld door een deurwaarder (conservatoir) beslag te laten leggen op deze producten. Ook is het in veel Europese landen mogelijk om de rechter te verzoeken een verbod op het aanbieden van het namaakproduct aan de inbreukmaker op te leggen (een ex parte verbod). De rechthebbende vraagt in dat geval de rechter om de (vermeende) inbreukmaker te bevelen om per direct de verkoop/ aanbieden van het inbreukmakende product te staken. Het grote voordeel van deze procedure is dat de inbreukmaker niet wordt gewaarschuwd en dat het verbod binnen enkele dagen kan worden gegeven waarmee de inbreuk dus binnen enkele dagen kan worden gestopt. De rechter wijst het verzoek toe als naar zijn of haar oordeel er echt sprake is van namaak en er een spoedeisend belang is om de namaakproducten snel van de markt te halen. Van een spoedeisend belang is sprake als het uitstel van maatregelen zal leiden tot onherstelbare schade voor de rechthebbende. In de praktijk zal de rechter het ex-parte verbod met name toewijzen in het geval van één-op-één namaakproducten.

De veroordeelde partij kan in kort geding om opheffing van het verbod vragen. De rechter heeft daarvoor bij het opleggen van het ex parte verbod al een datum voor gereserveerd. Indien de veroordeelde partij gebruik maakt van deze gelegenheid dan beoordeelt de rechter de zaak opnieuw met inachtneming van het verweer van de partij aan wie het verbod is opgelegd. De rechter kan dan besluiten om het verbod in stand te laten of op te heffen.

Kortom, als u wordt geconfronteerd met namaakgoederen van buiten de Europese Unie, dan staan er verschillende instrumenten tot uw beschikking om deze piraterij tegen te gaan.

Esther Schnepper is advocaat bij Köster Advocaten in Haarlem. Regelmatig behandelt zij hier actuele juridische kwesties. Advocatenindemode.nl