Winkeltje spelen

Wie hield er vroeger niet van winkeltje spelen? Lekker frutselen met paperassen in je postkantoortje. Geen wonder dat veel mensen - al dan niet na een andere carrière - besluiten die kinderdroom werkelijkheid te laten worden. Maar vergis je niet; een eigen winkel vergt heel veel. "Dag en nacht, zelfs op vakantie word je nog gebeld."

Een winkel beginnen is niet iets dat 'je even doet'. Google 'how to start a clothing store?' en de adviezen vliegen je om de oren. "Veel startende ondernemers denken 'een winkel, dat doe ik wel even'," zegt Hester Gerritse, bedrijfsadviseur bij Mitex en initiatiefnemer van de startersdagen die Mitex in samenwerking met Alfa adviseurs organiseert. Dat er behoefte is aan hulp merkt Gerritse doordat zij dagelijks gebeld wordt door startende ondernemers en zij vind het belangrijk dat die starters goed beginnen. Het ontwikkelen van een goed ondernemingsplan, efficiënt inkopen, de meest recente marktontwikkelingen in kaart brengen en consumententrends in de gaten houden zijn zaken die van belang zijn. "Beginnende ondernemers hebben vaak niet door waar ze op moeten letten en raken in een negatieve spiraal, bijvoorbeeld doordat ze te veel inkopen," zegt Gerritse. "Mode is heel specifiek. Daar vergist men zich in. Veel mensen beginnen onvoorbereid en realiseren zich niet hoe risicovol het is. Mitex en Alfa proberen te voorkomen dat mensen in die valkuilen trappen."

How to start a clothing store?

Ondernemen is hot. Uit cijfers van Alfa adviseurs blijkt dat er op dit moment 131.000 ondernemers actief zijn in de detailhandel, waarvan 51 procent net gestart is. De gemiddelde leeftijd is 35 jaar en het aandeel mannen is gelijk aan dat van vrouwen. Het aantal starters stijgt elk jaar enorm.Volgens Gerritse is de conjunctuur van startende ondernemers inherent aan de economische ontwikkeling. "Als het niet goed gaat met de economie, stijgt het aantal starters. Tijdens een recessie zijn mensen minder tevreden met hun werk. Dan denken ze: ik kan het beter zelf doen, een eigen bedrijf beginnen." Maar ook na ontslag beginnen mensen vaak een eigen zaak. "Mensen krijgen bijvoorbeeld een gouden handdruk waarmee ze een winkel beginnen." Zegt Gerritse. Als de economie aantrekt neemt het aantal starters af. Men is dan sneller tevreden met de eigen baan en salaris. Toch blijft een belangrijke motivatie voor het beginnen van een eigen onderneming de behoefte aan verandering: van een baan in loondienst naar meer vrijheid en je eigen tijdsindeling.

Motivatie is heel belangrijk, vindt ook Jan van Diepen, retailadviseur bij Alfa. "En: wat wil je met die winkel bereiken? Wil je rijk worden of zie je het als alternatief voor loondienst?" Commitment is belangrijk. Hoe ver wil de ondernemer gaan? "Wil hij of zij personeel inhuren, of zelf acht uur werken? En vergis je niet: je hebt naast de openingsuren ook nog administratie en inkoop te doen." Van Diepen begeleidt startende ondernemers in de aanloop naar het openen van een winkel. Om starters zo goed mogelijk te helpen kijkt hij altijd naar de motivatie van de starter. De twee grootste valkuilen zijn namelijk het feit dat er te veel emotie meespeelt in het nemen van de beslissing voor een eigen bedrijf ("dat ze kunnen vertellen: ik heb een eigen winkel")

en dat de ondernemer te veel zelf wil doen (in plaats van een goede adviseur zich te laten bijstaan).

Pas als Van Diepen denkt dat de motivatie van de ondernemer in orde is, kijkt hij naar de financiële status. Heeft hij of zij eigen vermogen en naast eigen geld ook overwaarde op een huis? Wel adviseert Van Diepen altijd om niet alles met eigen geld te doen. Zodat er ook nog wat overblijft voor andere dingen. Als alles goed zit doet Alfa onderzoek naar de plek waar de starter de winkel wil beginnen en wordt een investeringsbegroting gemaakt. "Ik bekijk de financiële haalbaarheid. Is er brood in te verdienen?" Uiteindelijk gaat Van Diepen op zoek naar de juiste financier.

Just do it

Jeroen Boelhouwer is zo'n ondernemer die door Van Diepen is begeleid. Boelhouwer had al twaalf jaar ervaring in de retail voordat hij de stap naar een eigen bedrijf zette en franchisenemer werd van sportmodeketen Coach in Dordrecht. "Het is een beetje een clichéverhaal," zegt Boelhouwer over de loop van zijn carrière. "Maar, je loopt op een gegeven moment tegen dingen aan die je wilt oplossen. En omdat je geen eigenaar bent, kan je niets beslissen." Er bleek maar een oplossing: zelf doen. Dat het een filiaal van Coach zou worden, werd snel duidelijk. Coach was meteen enthousiast en beoordeelde Boelhouwer als 'geschikt'. Boelhouwer vond de formule van de winkel prettig en als franchiser profiteert hij van belangrijke dingen zoals inkoopkortingen. Ook kan hij merken inkopen die hij anders nooit zou kunnen krijgen.

Er zitten nog meer voordelen aan het franchiseconcept. Het vinden van een goede plek is makkelijker, want de organisatie waarvoor je gaat werken helpt daarbij. En ze houden je in de gaten. Als het goed gaat hoor je weinig. "Maar als je hulp wil, krijg je die ook."

Het is Boelhouwer allemaal niet tegengevallen, omdat hij door zijn ervaring wist waaraan hij begon. Maar ook hij waarschuwt de startende ondernemer: 'wel leuk, een winkeltje,' dat werkt natuurlijk niet. Het kost veel tijd de onderneming in goede banen te leiden en te houden. Dag en nacht en ook tijdens de vakantie word je gebeld. Dat is het nadeel. Je hebt nooit rust. Zijn tip luidt dan ook: denk er goed over na. Waar begin je eigenlijk aan? Het valt Boelhouwer op dat mensen er te makkelijk over denken. "Kijk om je heen en staar je niet blind op het ondernemerschap. En vooral: laat je niet gek maken door agenten."

Dat het ook anders kan bewijst Lucas Davids, eigenaar van Luuks en Luukie, twee goedlopende schoenenwinkels in Amsterdam-Zuid. Hij werd lid van Mitex, maar zegt daar weinig aan gehad te hebben. Hij schreef zijn eigen businessplan (door zijn achtergrond bij ING was dat geen probleem), verkocht zijn huis en begon een winkel. Wel leende hij nog anderhalve ton van de bank, maar dat was snel geregeld. Nogal abrupt allemaal. "Ik ben gestopt bij de ING zonder dat ik iets had," vertelt Davids. Door een gesprek met een vriend annex coach kwam hij op het idee voor een winkel. "Mijn vrouw wilde iets met mode, toen dacht ik meteen aan schoenen. Alle puzzelstukjes vielen samen."

Volgens Davids is het vinden van een goede locatie het allerbelangrijkste als je begint. Daarbij heeft hij hulp gekregen van een bevriende projectontwikkelaar. Aan onderzoeken heeft hij niet gedaan want hij had zijn doelgroep haarscherp voor ogen.

Wel wil hij wat tips geven: begin met een wintercollectie. Dan heb je meteen veel omzet. Davids zelf kocht in maart voor de eerste keer in (niet te veel!) en had toen nog geen pand. In augustus opende hij zijn winkel. "Timing is heel belangrijk. Bij een maand te veel aan huur gaat het vaak al mis." Ook het huurcontract zelf is heel belangrijk. "Je moet er wel onderuit kunnen." En last but not least: begrijp wat je aan het doen bent. Dertig procent van de starters overleeft de eerste twee jaar niet. Davids: "het valt mij vaak op als ik andere starters help dat zij veel niet begrijpen. Dan moeten ze btw afdragen en hebben ze dat geld opeens niet."