Koopavond op donderdag: stoppen of doorgaan?

Al sinds 1976 kunnen winkeliers in Nederlandse binnensteden één avond per week hun deuren openhouden. Maar is de koopavond nog wel van deze tijd nu consumenten inmiddels gewend zijn aan ruimere openingstijden? Zo kunnen we iedere avond boodschappen doen bij de supermarkt, zijn retailers in de binnenstad steeds vaker een uurtje langer open en neemt de koopzondag in populariteit sterk toe. De donderdag als koopavond heeft hier de afgelopen jaren onder geleden en boette aan populariteit in. Sommige kleine winkelgebieden moesten het de afgelopen jaren al stellen met 50 procent minder bezoekers. Op koopavonden op vrijdag is de populariteit minder hard gedaald.

Zeven volwaardige koopdagen

Anno 2018 kan de consument zeven dagen per week winkelen. Zestig openingsuren per week halen de meeste winkels wel. Dat is ook wel nodig, nu we 24/7 en 365 dagen per jaar online kunnen winkelen. De consument heeft de mogelijkheid om keuzes te maken die passen bij zijn weekindeling. Werktijd en vrije tijd zijn voor veel gezinnen minder voorspelbaar geworden. Dit is van invloed op ons koopgedrag en de tijden waarop we gaan winkelen.

Vanaf 2011 zien we dat de drukte in winkelstraten op de verschillende weekdagen steeds meer naar elkaar toe groeit. De maandag, dinsdag en woensdag werden over het algemeen drukker bezocht. Maar de CityTraffic-passantentellingen tonen aan dat de sterkste stijger de zondag was en is. Ooit begonnen als een koopdag voor de woninginrichting, gevolgd door de supermarkten die zeven dagen per week hun deuren open hebben en tegenwoordig omarmd door menig binnenstad waarmee het een volwaardige winkeldag is geworden. Ook in 2017 is deze dag weer drukker geworden dan dejaren ervoor.

Tegenover de groei op zondag staan ook afnames in drukte op donderdag, vrijdag en zaterdag. Deze dagen kenden de afgelopen jaren een terugloop in het aantal bezoekers. Het zaterdagaandeel in de week ging zelfs van 23 procent in 2011 naar 19 procent in 2017, hetgeen een forse afname betekent op de drukstewinkeldag van de week in Nederland.

Verrassend genoeg lijkt het erop dat er een einde aan deze trend is gekomen. De weekdagen in 2017 verliezen weer wat aandeel aan het weekend. De maandag, dinsdag en woensdag zijn allen rustiger dan een jaar geleden. Op dinsdag en woensdag was deze tendens al een jaar eerder ingezet. Zaterdag blijft nog steeds gemiddeld de drukste dag in de week. Wanneer er gecorrigeerd wordt voor de zondagopenstelling, dan blijkt vaak de zondag al drukker te zijn met maar vijf openingsuren ten opzichte van de zaterdag waarbij winkels vaak acht uren geopend zijn. Een duidelijk teken dat de consument graag op zondag winkelt.

Donderdag als koopdag

In 2016 had de gehele donderdag een weekaandeel van 15,3 procent; het laagste aandeel in vijf jaar. Zo had de donderdag in 2011 nog een weekaandeel van 17 procent en was deze winkeldag net iets drukker dan de vrijdag. De zondag lijkt voor het grootste gedeelte de drukte van de donderdag afgesnoept te hebben. In 2017 is het gemiddelde weekaandeel van de donderdag gelijk gebleven aan 2016. De populariteit van de volledige donderdag als koopdag bleef de afgelopen twee jaar dus stabiel.

Zoomen we verder in op de uurverschillen en de avonden, dan zien we nog steeds een afnemende trend op de donderdagavond in 2017. Ten opzichte van 2016 is de koopavond in 2017 in populariteit achteruit gegaan met -2,2 procent. Bovendien neemt in 2017 de drukte na 20.00 uur sneller af en is het rustiger in het laatste uur dan het jaar daarvoor. Op donderdagmiddag tussen 14.00 en 18.00 uur zijn er echter wel meer mensen in de winkelstraten, waardoor de drukte van de totale donderdag gelijk blijft aan 2016. Het zijn kleine verschillen, maar over 104 donderdagen berekend, lijkt de trend van een afnemende koopavond zich dus wel voort te zetten.

Koopavond nog niet afgeschreven

Populairder is de koopavond op donderdag dus niet geworden, maar geheel afgeschreven is hij ook nog niet. De koopavonden op donderdag trekken nog steeds veel winkelend publiek. Dat blijkt alleen al aan de druktetoename vanaf 18:00 uur. Meer dan één op de vier shoppers op de donderdag komt in de avond winkelen. Gericht en efficiënt winkelen in de avond in combinatie met horeca, lijkt het devies voor een succesvolle donderdagavond.

De laatste drie alinea’s zijn eerder verschenen op het blog van RMC. Voor FashionUnited is de analyse verder uitgebreid.

Foto: FashionUnited. Grafieken: RMC.