Schaatsen in stijl

Wie zich afvraagt hoe modieus mensen uit vroeger eeuwen waren als zij zich op het ijs

begaven, kan terecht in het Rijksmuseum. Daar is tot en met 15 februari 2010 een tentoonstelling te bezichtigen van de kunstenaar Hendrik Avercamp. Deze schilder is onder kunstkenners beroemd om zijn rijk gedetailleerde schilderijen van winterlandschappen. Dankzij zijn precieze stijl van schilderen vormt zijn werk ook een staalkaart van de mode in het eerste kwart van de Gouden Eeuw.

Zo is op de schilderijen bijvoorbeeld te zien dat de Parijse mode in het begin van de zeventiende eeuw al was doorgedrongen bij de adellijke kringen in Nederland. Getuige bijvoorbeeld het hoge kapsel, de wijd uitstaande kraag en het decolleté van een gemaskerde dame die Avercamp op het ijs vereeuwigde. Ook opvallend is het hoe groot het verschil in kledij tussen arm en rijk in die tijd was: De boerendames gingen toen vrijwel allemaal gekleed in een jakje, een rok en een schort, al dan niet aangevuld met een paar extra mouwen. Hun heren droegen soms een pofbroek tot boven de knie, soms ook een broek met losse pijpen.

Naast negentien van zijn beste schilderijen worden in deze tentoonstelling dertig tekeningen uit internationale musea en privécollecties samengebracht. Avercamps winterlandschappen tonen de dagelijkse realiteit van de lange, koude winters uit zijn tijd; ijspret, maar ook een houthakker die zijn huis moet verwarmen, een vrouw die de was doet in het ijskoude water en markthandelaren die in tenten langs het ijs hun waren aan de man proberen te brengen. De tentoonstelling Hendrick Avercamp: IJspret is van 20 november 2009 tot in het Rijksmuseum te zien.