Zakelijk uit je schulp kruipen - Achtergrond

Een praatje maken voor aanvang van een catwalkshow of na afloop van een seminar. Mannen komen met een oneliner. Vrouwen denken: ‘heb ik wel iets te melden?’ en ‘zit mijn haar wel goed?’ Hoe voorkom je een netwerkblunder, maar blijf je ook niet alleen staan bij een winkelopening?

‘Vrouwen maken mondjesmaat carrière door netwerken’

‘Mannen met oneliners, getver’

Netwerkborrels? Styliste Maartje van den Broek gaat wel, maar zelden alleen en ze leert er ook niet veel nieuwe vakgenoten kennen. “Ik houd gewoon niet zo van toneelstukjes, poeha en blablabla,” geeft ze toe. Al vindt ze het wel altijd heel gezellig.

Netwerken: volgens het Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek scoort één op de zes werknemers een nieuwe job door te babbelen. Het is daarmee de meest effectieve manier om op banenjacht te gaan. Carrièreplatform Intermediair spreek over meer dan de helft van de Nederlandse beroepsbevolking die een baan vindt door te netwerken. Vooral de mannelijke helft van de werknemers, want volgens onderzoek van de Amerikaanse Harvard Universiteit maken vrouwen maar mondjesmaat carrière via zakelijke vrienden. Vrouwen hebben namelijk vooral vrouwen in hun netwerk, en die vrouwen hebben nauwelijks leidinggevende functies.

Wat ook meespeelt denkt Yvonne Benschop, hoogleraar Organizational Behaviour aan de Radboud Universiteit, is dat speciale mannennetwerken hoog gewaardeerd worden als een old-boys wereldje terwijl vrouwennetwerken meer het imago van theekransjes hebben. Zo schrijft ze in een toelichting op haar onderzoek over gender en netwerkpraktijken. Volgens Benschop creëren netwerken ‘sociale steun, informatie uitwisseling, verbeterde prestaties en carrièremogelijkheden’; maar alleen voor de insiders. Netwerken noemt ze daarom ‘een belangrijke motor achter ongelijkheid in het algemeen en genderondelijkheid in het bijzonder’.

Interesse

Isrid van Geuns ziet het allemaal wat minder somber in voor vrouwen, die toch 86 procent van de werknemers in modezaken vormen, volgens het Hoofdbedrijfschap Detailhandel. Het bedrijf dat Van Geuns runt, Is Works, bestaat bij de gratie van netwerken. Na haar baan als recruiter bij HTNK heeft ze zich bij haar eigen bedrijf toegelegd op het ‘verbinden en inspireren van mensen en bedrijven’. “Ik maak vrij makkelijk contact, maar als ik in mijn eentje bij een seminar ben, stap ik ook niet altijd heel gemakkelijk op anderen af. Vrouwen denken: ‘zit mijn haar wel goed?’ en ‘heb ik wel iets te melden?’, terwijl mannen veel minder een drempel ervaren,” zegt ze. Maar dat is niet erg. “Dat is de oude economie, waarbij het gaat om snel contacten leggen en nadenken over wat het oplevert. De nieuwe economie draait veel meer om verbinden en het onderhouden van relaties, en daar zijn vrouwen veel beter in. Ik denk nooit na over wat een connectie direct kan opleveren, want dat kun je nooit precies weten. Als ik iemand leuk, interessant of inspirerend vind, geef ik mijn visitekaartje en voeg ik hem of haar daarna toe op Linkedin.”

Een netwerk opbouwen begint volgens Van Geuns met oprechte interesse. Bijvoorbeeld op de Modefabriek, waar je een standhouder kan aanspreken met: ‘Wat gaaf die sjaals. Jullie hadden toch alleen tassen?’. Ook een doel of missie is handig. “Al is het maar: alle mensen met blond haar aanspreken,” lacht ze. “Zelf besloot ik een video te maken tijdens de laatste Modefabriek. Over de liefde, omdat iedereen alleen maar klaagt. Zoveel positieve reacties. Zoals de directeur van Van Gils, die zijn kostuum binnenstebuiten droeg, ik kende hem niet eens zo goed, maar ik wilde zijn outfit fotograferen en zo raakten we verwikkeld in een gesprek.” Naast interesse in de ander is het belangrijk om te weten wat je over jezelf, je bedrijf of je baan wilt vertellen. “Als je weet wat je verhaal is, is het al een stuk minder eng.”

Styliste Maartje van den Broek merkt als freelancer het belang van netwerken. “Als je even niets laat horen, merk ik direct dat mensen niet aan je denken bij een opdracht.” Persdagen van pr-bureau’s probeert ze altijd te bezoeken, want daar heeft ze al meer dan eens een opdracht aan overgehouden. Van den Broek werkt momenteel aan een aantal projecten. Zo is ze op tv bij het Net5-programma ‘Model in één dag’ en lanceerde ze met modeketen C&A de website met modeadvies Styling-tips.nl. Voorheen was ze al verantwoordelijk voor de metamorfoses bij tv-programma Koffietijd en verzorgde ze de styling van actrice Bracha van Doesburg. “Netwerken is voor mij iets wat natuurlijk gaat. Zoals mijn werkzaamheden voor de televisie, dat kwam op mijn pad. Ik heb ook veel vrienden overgehouden aan werk. Je bent wel collega’s, maar als je het druk hebt gun je de ander een opdracht. Het werkt voor mij het allerbeste om tijdens mijn werk mijn best te doen. Zo was ik laatst op de set bezig, waar ook iemand was met een reclamebureau, die nog iemand kon gebruiken. Als freelancer zijn alle opdrachten belangrijk en moet ik constant flink aan de bak. Heerlijk, dat houdt me scherp.” Van netwerkborrels is ze geen fan. “Voor mij voelt het al snel als een toneelstukje. Terwijl het juist heel belangrijk is dat je jezelf bent, want als je echt toneel speelt prikken mensen daar snel doorheen.”

Wat moet je dan vooral niet doen op een netwerkmoment? Van den Broek: “Ik houd niet van opdringerige types, die dan op je afkomen met ‘Héé hoi!’ en heel interessant proberen te doen. Zelf ben ik wel eens bang opdringerig te zijn. Daardoor ben ik soms wel afwachtend of bescheiden. Niet slecht, want bescheidenheid siert de mens denk ik, en ik heb geen gebrek aan opdrachten. Gelukkig ben ik er nooit een opdracht door misgelopen. Maar misschien dat ik meer achter dingen aan moet gaan bellen, als een afspraak nog niet helemaal rond is. Of vaker een berichtje op iemands Facebook-prikbord achterlaten. Soms voel ik een drempel, soms denk ik er gewoon niet aan.”

Isrid van Geuns gelooft niet zo in netwerkblunders. “Als je weet wat je wilt vertellen, en je interesse in de ander hebt, kan er niet veel mis gaan.” Toch heeft ze wel ergens een hekel aan. “Mannen met oneliners, getver,” lacht ze. “Of te oppervlakkig zijn, van die mensen die tegen iedereen hetzelfde zeggen. Sommige mensen zijn te veel met zichzelf bezig.”

Maar niet iedereen heeft natuurlijk een sociale skill. Van Geuns: “Daar zou op scholen veel meer aandacht voor moeten zijn. Want het kan best eng zijn uit je schulp te kruipen, maar je kunt veel leren.”

Geschreven door Yasmine Esser. Dit artikel is gepubliceerd in de FashionUnited werken special 2012