De crisis als kans

Wie een beetje creatief is zet de economische crisis om in een economische kans. Neem bijvoorbeeld de crisisschoenen van ontwerpster Marielou Koppens of de witte overhemden van theater-vormgeefster Arien de Vries, mét statiegeldgarantie,

of de crisisjeans van het Amerikaanse merk BleuLab. Zo zijn de laatste jaren heel wat crisisinitiatieven ontstaan, die vaak ook nog eens heel MVO-verantwoord zijn.

Het meest recente initiatief is afkomstig van Arien de Vries, kostuumontwerpster voor de Nederlandse theaterwereld en nu dus ook modeontwerpster. Ze ontwierp volgens eigen zeggen het perfecte witte shirt, waarbij ze zich liet inspireren door de na-oorlogse kledij van haar vader: “Uit de tijd dat er nog zo heerlijk weinig te kiezen was en mannen overhemden droegen die kraakhelder en fris wit waren. Ook mijn eigen mannen – zowel privé als zakelijk – willen terug naar de eenvoud, naar hemden gemaakt met vakmanschap. Ze willen klassiek, niet ‘fashionable’. Een hemd dat door zijn uitstraling altijd kan. Onder een pak, met of zonder das, of op een casual broek. Het is niet mijn bedoeling om aan de kledingkast van de Nederlandse man het meest trendy shirt toe te voegen, maar wel het meest favoriete shirt.”

De hemden van De Vries worden op de markt gebracht onder het label Cees-n-co. De crisisfactor zit ‘m erin dat de shirts van De Vries waarschijnlijk de eersten zijn met een genummerd label en statiegeld. De Vries: “Bij inlevering van een oud hemd ontvangt de drager 15 euro retour. Daarmee hoeft geen nieuw shirt gekocht te worden. De producent bekijkt vervolgens of het hemd nog geschikt is voor de tweedehandsmarkt. In dat geval wordt het label verwijderd. Zo niet, dan worden ook de knopen er afgehaald zodat het verwerkt kan worden tot grondstof voor nieuwe producten. Statiegeld dat niet binnen drie jaar na aanschaf wordt geclaimd, maken we over naar een goed doel.”

Marilou Koppens ontwierp de SwitchBitch, sandalen met een dubbel, soms drie- of vierdubbel leven. Koppens begon, na een carrière als kunstenaar, op haar 47e aan een deeltijdstudie aan de modeacademie Artemis. De kredietcrisis inspireerde haar voor de ontwerpen voor haar eindopdracht. Ze ontwikkelde een kleding- en schoenenlijn die afritsbaar en omkeerbaar was. De reacties op de schoenen waren zo positief dat ze besloot zich compleet op de schoenen te focussen. “Het principe is simpel”, vertelt ze over de pumps en sandalen die ze SwitchBitch heeft genoemd. “Eerst bepaal je de kleur van de basisschoen, vervolgens kleed je die aan met suède linten die je er in allerlei kleuren los bij kunt kopen. Zo verander je de schoen met je outfit en met de seizoenen mee.”

De basisschoenen worden in kleine oplages in Spanje geproduceerd. Koppens: “Het was moeilijk om een fabriek te vinden die de basisschoen kon maken, maar het is toch gelukt.” Naast sandalen en pumps heeft Koppens nu ook een laars ontwikkeld met een afneembare schacht. “Ik heb de schachten gemaakt van stoffen uit Namibië die ik via de organisatie Penduka krijg. Dragers van de laars dragen daardoor bij aan de verbetering van het leven van vrouwen in dat land. Ook gebruik ik stoffen uit Peru. Een ander nieuw project is een suède pump met afneembare applicaties die met drukknopen vastzitten.” Koppens brengt de schoenen zelf op de markt onder de naam MK Switchit. Ze zijn alleen verkrijgbaar in de webwinkel, in pop-up stores en op consumentenbeurzen. Tot en met 9 juni huurt Koppens de pop-up store in de Amsterdamse Berenstraat.

In januari van dit jaar opende de Bijenkorf in Amsterdam de grootste denimafdeling van Nederland. Eén van de nieuwste jeansmerken die bij de Bijenkorf Premium Denim Department verkrijgbaar zijn, is het Amerikaanse BleuLab. Carl Jones van BleuLab bedacht de reversible jeans, die ook wel de crisisjeans wordt genoemd, want: twee paar jeans voor de prijs van één.

Voordat Jones op het idee van de omdraaibare broek kwam, werkte hij ruim vijftien jaar als freelance ontwerper. “Ik speelde al langer met het idee. Het leek me ideaal: je koopt één jeans en krijgt twee verschillende. Het is niet alleen een uitkomst voor je portemonnee, maar bijvoorbeeld ook voor als je op reis gaat."

Het was nog niet eenvoudig om een dubbelzijdige jeans te maken, aldus Jones. “Het gaat erom dat je denimdoek aan twee zijden moet kleuren. Daarnaast moet ook de afwerking, zoals de stiksels en zakken, aan beide kanten mooi zijn. Het heeft ruim een jaar gekost om de broek te ontwikkelen en toen ik eenmaal een prototype had, kon ik geen fabrikant vinden die de broek voor een redelijke prijs wilde maken.” Uiteindelijk vond Jones die producent niet ver van huis, in Los Angeles. En daarna ging het hard. We zijn nu twee jaar verder en de reversible crisisjeans van BleuLab liggen inmiddels wereldwijd in de honderden winkels, waarvan twintig in Nederland.