Internationale kritiek op H&M Dragon Tattoo lijn

“Dit had Stieg Larsson nooit gewild.” Eva Gabrielsson, de vrouw die dertig jaar een relatie had met de wereldberoemde schrijver van de Milennium trilogie, doelt op de ‘Dragon Tattoo'-collectie die de Zweedse modeketen H&M vorige week

heeft gelanceerd. De collectie is geïnspireerd op anti-held Lisbeth Salander uit de Hollywoodverfilming van de Milleniumreeks. Samen met Mikael Blomqvist probeert Salander in de film seriemoorden en vrouwenhandelzaken op te lossen. Een verkrachting in haar eigen jeugd drijft haar.

I

n Salandar's donkere, stoere manier van kleden is haar rebelse, non-conformistische karakter terug te vinden. H&M werd geïnspireerd door de kledingstijl van Salander en besloot in samenwerking met Trish Summerville, kostuumontwerpster voor de Hollywoodverfilming van ‘The girl with the dragon tattoo’, een collectie te ontwerpen. Sinds vorige week zijn de ontwerpen in 180 winkels wereldwijd en in de webshop van H&M verkrijgbaar. De ‘Dragon Tattoo’-lijn bestaat uit dertig artikelen, waaronder een leren motorjack, leren leggings, gescheurde spijkerbroeken een mutssjaal en tribal-oorbellen.

Maar volgens Gabrielsson had haar partner nooit ingestemd met een collectie die gelinkt zou worden aan de kledingstijl van zijn hoofdpersonage. “Het heeft niets met de boeken te maken,” aldus Gabrielsson. Larsson was op zijn vijftiende getuige van een groepsverkrachting. Deze traumatische ervaring inspireerde hem om een boek te schrijven. Volgens haar zou Larsson de hype rondom zijn boeken liever gebruikt hebben om aandacht te vragen voor geweld en discriminatie tegen vrouwen. Verder uitte de Zweedse openlijk haar vrees dat de feministische ondertoon van Larsson’s boeken over het hoofd wordt gezien door de hype van de film. Ze claimt dat de schrijver wilde laten zien dat sekse-ongelijkheid ook in Zweden bestaat, in een van de meest gelijkwaardige landen ter wereld.

Maar de partner van de overleden schrijver kan niets doen. Gabrielsson en Larsson waren dertig jaar samen, maar zijn nooit getrouwd. Omdat Larsson voor zijn dood geen testament had opgesteld, kregen zijn broer en vader de rechten over zijn werk toen hij op 50-jarige leeftijd in 2004 aan een hartaanval overleed. Larsson’s familie laat in een verklaring weten dat ze de opbrengst van de rechten aan goede doelen geven, waaronder een anti-racisme tijdschrift waar Larsson journalist voor was.

Vorige week stuitte de collectie al op weerstand in Amerika. Natalie Karneef, journaliste en slachtoffer van verkrachting, schreef op haar website een open brief aan de retailer waarin ze de collectie ‘onverantwoord’ noemt, omdat het ‘verkrachting verheerlijkt’. “H&M, jullie hebben een kledinglijn gecreëerd die gebaseerd is op het karakter van een vrouw haar hele leven heeft geleden aan misbruik, die gewelddadig is verkracht en die achter een man aangaat die gewelddadig andere vrouwen verkracht en vermoord,” zo schrijft Karneef. “Lisbeth is door een hel gegaan en de manier waarop ze zich kleedt is haar pantser. Dat is haar keuze, en dat is een begrijpelijke keuze. Maar jullie maken het glamorous en geven een trendy draai aan het gezicht van seksueel geweld en de woede en angst die daarachter zit.”

Naar aanleiding van de open brief van Karneef bood het Zweedse modebedrijf openlijk zijn excuses aan in de Wall Street Journal. “We hebben nooit iemand willen beledigen met de ‘Dragon Tattoo’-collectie,” zei een woordvoerder van de retailer tegen de krant. “De collectie is gebaseerd en geïnspireerd op het karakter van Lisbeth Salander uit de film en wij denken dat Lisbeth een sterke vrouw is die opstaat voor haar idealen. We proberen niet specifiek haar te vertegenwoordigen. Ons doel is om een collectie aan te bieden die wij terugzien in het trendplaatje van vandaag de dag en die consumenten aanspreekt. We zien deze collectie niet als provocerend, omdat het kledingstukken bevat die in de kasten van veel mensen terug te vinden zijn, zoals jeans, motorcycle jacks en T-shirts.”

Ondanks de internationale kritiek is de ‘Dragon Tattoo’-collectie van H&M een groot succes. De ontwerpen vliegen de winkels uit en op dit moment is de lijn op drie items na volledig uitverkocht in de webshop.