Niels Klavers is thuis op de Gerrit Rietveld Academie

Een klein jaar nadat hij samen met Astrid van Engelen had besloten om vanwege het zware economische klimaat te stoppen met hun label Klavers van Engelen, staat Niels Klavers aan het roer van de Gerrit Rietveld Academie, de school waar hij in 1995

zelf is afgestudeerd. Afgelopen week vond de eerste Rietveld modeshow plaats onder zijn bewind. FashionUnited sprak Niels Klavers en de drie modestudenten Morta Griskeviciute, Poul Brouwers en Jolka Wiens die dit jaar afstuderen over de veranderingen die de academie heeft ondergaan.

“Ik ben

jaloers op de eerstejaars,” biecht Morta Griskeviciute op als Niels Klavers zijn kantoor uitloopt om andere studenten te helpen. “Wij hebben in één jaar zoveel van Niels geleerd, kun je nagaan hoe dat moet zijn als je vier jaar les van hem krijgt.” Poul Brouwer en Jolka Wiens knikken. Ook zij spreken vol lof over de ontwikkeling die de modeafdeling heeft ondergaan sinds Klavers er de scepter zwaait. Hoe hij ervoor gezorgd heeft dat studenten al in een vroeg stadium van de opleiding leren schetsen en veel meer produceren, hoe hij zijn netwerk heeft ingezet om een professionele modeshow neer te zetten en de studenten aan een stage of bijbaan te helpen. Maar ook hoe hij dag en nacht met hen meeleeft. “Niels is hier ook als hij een dag geen les hoeft te geven,” vertelt Brouwer. “Soms komt hij gewoon binnen en zegt hij: ‘Er was thuis niet echt wat te doen, dus ik dacht waarom ga ik niet even langs de Rietveld’. Hij is heel erg met ons begaan.”

Een verademing voor de studenten na de velen wisselingen binnen de directie van de opleiding. De afgelopen vier jaar hebben de modestudenten steeds moeten wennen aan nieuwe gezichten. Na het vertrek van Anne-Grethe Filtenborg in 2010 werd Karima Benali aangesteld als hoofd mode, maar zij verliet de academie na een jaar.

Ook voor buitenstaanders valt de verandering op. Klavers verplaatste de modeshow van de krappe gymzaal naar de lichte, industriële derde verdieping van het nieuwe gebouw naast de academie. In de ontwerpen van de studenten is eveneens Klavers’ invloed terug te zien. Een blouse die aan één zijde ook een cape was, mouwen zo lang dat ze ook kunnen fungeren als sjaal; het was duidelijk dat Klavers voor studenten niet alleen hun leermeester is, maar ook een grote inspiratiebron uit de tijd dat hij voor Klavers van Engelen ontwierp.

Voor de ontwerper zelf was het als thuiskomen toen hij na 16 jaar terug was op de Rietveld. “Het was meteen leuk, omdat ik hier natuurlijk zelf heb gestudeerd,” vertelt hij als hij terug is in zijn kantoor, dat tegelijkertijd dienst doet als opslagruimte voor etalagepoppen en kledingrekken. “Ik weet hoe het er hier aan toeging en hoe ik zelf was als student. Daar ben ik mee aan de slag gegaan.”

Het e

erste wat hij aanpakte was het het productieniveau. Normaal gesproken maakten tweedejaars studenten twee ontwerpen per jaar, nu zijn er studenten die drie, vier en vijf modellen in hun creaties de catwalk op stuurden. Voorheen was een stage niet verplicht, maar onder Klavers’ bewind moeten alle studenten in het tweede jaar drie maanden stage lopen. “Ik heb zelf een bedrijf gehad waar we ook met stagiaires werkten en zag van dichtbij dat dat zo’n goede leerschool is voor hen. Hoe studenten binnen komen en weer naar buiten gaan: er gaat een wereld voor ze open. Daar leren ze heel veel van, alleen al door te kijken en te luisteren.”

Schetsen en de technische en zakelijke kant van het vak komen nu ook eerder in de opleiding aan bod. Verder heeft Klavers het afgelopen jaar geïnvesteerd in het imago van de Rietveld. Uniek voor een modeacademie is dat studenten pas in het tweede jaar een afstudeerrichting kiezen. In het basisjaar komen alle disciplines aan bod: van tekenen en schilderen tot ontwerpen en beeldhouwen. Klavers: “Het leuke is dat er daardoor mensen op de afdeling zitten die eigenlijk niet eens wisten dat ze iets met mode wilden doen.” Volgens hem is deze focus op experimenteren de kracht van de academie. De enige eis voor studenten is dat hun werk in relatie moet staan tot het lichaam, maar voor de rest zijn ze volledig vrij om te kiezen of ze de autonome kant op willen gaan, of juist voor draagbaarheid kiezen. Klavers ziet hen dan ook niet per se eindigen als de nieuwe creatief directeur van een groot modehuis, maar in een laboratorium van een bedrijf waar experimenteren is toegestaan en nieuwe dingen worden getest. “Ik zie mijn studenten als ontwerpers die ontwerpen voor andere ontwerpers,” zo vatte hij het in zijn voorwoord van de Rietveldkrant samen.

Het is opmerkelijk hoe optimistisch Klavers is en hoeveel vertrouwen hij nog heeft in de modewereld, ondanks dat hij en Astrid van Engelen het hoofd niet boven water konden houden in tijden van crisis. Met welk gevoel laat hij zijn studenten nu de wijde wereld ingaan? “Natuurlijk is het een moeilijke tijd, zelfs voor de allergrootsten, maar ik ben ervan overtuigd dat er een markt voor hen blijft. Grote bedrijven hebben behoefte aan nieuwe ideeën: daar draait de wereld op. Ik probeer de studenten zoveel mogelijk te helpen om de wereld in te gaan, bijvoorbeeld door een mooie stage of master voor hen te regelen. Ik heb natuurlijk een groot netwerk en daar maak ik graag gebruik van.”

Foto 1 en 2: Morta Griskeviciute door Peter Stigter
Foto 3: Poul Brouwer door Peter Stigter