Piet Paris brengt schatten uit het depot tot leven

EXPO_"Niet schrikken, het is een musical geworden,” zei Piet Paris afgelopen december tegen Ninke Bloemberg, modeconservator bij het Centraal Museum. Een half jaar eerder werd de bekende Nederlandse mode-illustrator door haar gevraagd om een tentoonstelling

te maken op basis van objecten uit het depot. Net als veel andere instituten is het museum in Utrecht achter de schermen druk bezig met een digitaliseringsslag: het fotograferen en registreren van 50.000 objecten, waarvan 10.000 modevoorwerpen. Vanzelfsprekend zijn deze lang niet altijd voor het publiek toegankelijk. Voor Piet Paris was het grasduinen door deze omvangrijke online collectie dan ook ‘de hemel op aarde’.

Piet Paris: “Ik wil dat mensen zich thuis voelen”

In het verleden cureerde hij driemaal de Arnhem Mode Biënnale en vorig jaar konden zijn fans in het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem door 'De Kamers van Piet Paris' wandelen. In Mode, de musical maken we kennis met de personages Chantal en Simone, twee zussen met tegenovergestelde smaken. Chantal houdt van gezelligheid, barok en decoratie. Simone staat voor modern, minimalistisch en geometrisch. Deze ‘confrontatie’ wordt geïllustreerd aan de hand van een geplisseerde robe van Fong Leng en een gouden catsuit met pailletten van Jan Taminiau (Chantal) tegenover een jurk met ijzeren zigzagzoom van G+N en een architecturaal ontwerp van Orson + Bodil (Simone). Ongetwijfeld zullen veel mensen die tweestrijd bij zichzelf herkennen: “Als ik dit mooi vind, mag ik dát dan ook mooi vinden?” Een toegankelijk thema dat zowel persoonlijk als universeel is. Dat die twijfel nu gestalte krijgt is een hele opluchting: gelukkig, dus het mag.

Piet Paris werpt een blik op zijn hand, waarop hij in steekwoorden de inhoud van de tentoonstelling heeft neergepend. Gekleed in een sober bruin pak geeft hij een rondleiding door de zes zalen,

die zijn opgebouwd als de verschillende scènes van zijn zelf geregisseerde musical. Via de verhaallijn, naar backstage, de rode loper –“een belachelijk fenomeen, toen ik studeerde was dat nog helemaal niet aan de orde,” aldus Paris – en uiteindelijk de galapremière. De met goud gedecoreerde art-deco-stijlkamer van Lion Cachet fungeert als backstageruimte. Chantals kleedkamer ademt onmiskenbaar een andere sfeer dan die van haar zus. Zelfs de parfums op hun toilettafels (Flowerbomb van Viktor & Rolf versus eau de cologne 4711) maken duidelijk dat we hier met twee tegenpolen te maken hebben. Aan ieder detail is gedacht.

De tentoonstelling is een compositie van modern, historisch, schilderijen en mode. De lampen branden, de klokken tikken, aan de kapstokken hangen paraplu’s. “Ik wil dat mensen zich thuis voelen,” legt Piet Paris uit. Een prent van zijn idool en inspiratiebron Dick Bruna mag natuurlijk niet ontbreken. Nijntje gaat een dialoog aan met het snelle schetsje van Thea van Doesburg dat ernaast hangt. Hoewel ze qua tekenstijl totaal verschillend zijn, is het een treffende vondst doordat beide figuren een paraplu vasthouden.

Ook de manier waarop Piet Paris een avondjurk van Viktor & Rolf (de nieuwste modeaanwinst van het museum) combineert met een sortie (avondcape) uit 1895, zet aan het denken. Historisch gezien klopt er niets van, en toch is het ensemble helemaal in harmonie. Zoals vaker bij modetentoonstellingen is dus ook hier de boodschap dat veel van de getoonde ontwerpen amper verouderd zijn. Het feit dat veel schatten uit het depot – zoals een antiekblauwe onderrok uit 1740 – uitzonderlijk goed geconserveerd zijn, helpt natuurlijk ook een handje. Maar het is vooral de styling van Piet Paris die maakt dat veel historische stukken ogen alsof ze gisteren gemaakt zijn.

Tekst: Natasja Admiraal

Beeld: Campagneposter 'Mode de musical'
Zomerjurk s/s 2000 van Junya Watanabe, image & copyrights CMU/ Dea Rijper.
Lego schoenen uit de collectie Ithaka s/s 2012 van Winde Rienstra, image & copyrights CMU/ Helicon.

Mode, de Musical is t/m zondag 30 november 2014 te zien in het Centraal Museum, Utrecht. De gelijknamige publicatie, samengesteld door Piet Paris en uitgegeven door uitgeverij Bas Lubberhuizen is onder andere te koop in de museumwinkel voor 19,95 euro.