V&R in Centraal Museum

Het poppenhuis was eigenlijk te groot, dus hebben ze er een stuk afgezaagd, maar verder is de tentoonstelling The House of Viktor & Rolf in het Centraal Museum in Utrecht hetzelfde als die in de Barbican Art Gallery in Londen, waar de expositie eerder te zien was. De ontwerpers

bedachten het concept van het poppenhuis toen het Barbican hen enkele jaren geleden benaderde voor een overzichtstentoonstelling van hun werk. "Eerder al had het Louvre een expositie van de twee gehouden, maar deze keer wilden ze echt iets speciaals doen," vertelt oud modeconservator van het Centraal Museum José Teunissen. "Met het poppenhuis geven de ontwerpers een knipoog naar de 17e eeuw, toen men thuis nog zulke poppenhuizen had. En vroeger showde men kleding op poppen in plaats van in tijdschriften. Het is nostalgie."

In het poppenhuis, dat overigens sprekend lijkt op het couturehuis van V&R op hun internetsite, staan 54 ouderwetse, porseleinen poppen, die alle een topstuk van het duo van de afgelopen vijftien jaar dragen. De ontwerpers maakten de couturestukken op schaal na van de patronen die er nog waren en zelfs de stoffen zijn op schaal geweven. En, het wordt nog preciezer: Het haar en make-up van de miniatuurmodellen zijn hetzelfde als tijdens de shows. Monnikenwerk.

Natuurlijk zijn niet alleen de kleine couturestukken op de tentoonstelling te zien. Ook de echte ontwerpen zijn te bewonderen. Sommige eigendom van het Kyoto Costume Institute, andere uitgeleend door het Groninger Museum en een paar van Viktor & Rolf zelf. En natuurlijk de bruidsjurk van Mabel Wisse-Smit. Zo'n 25 stuks zijn overigens van het Centraal Museum zelf. Teunissen kocht, toen zij bij het museum werkte, meteen de eerste collectie van het duo aan. Ze is een fan. "Viktor & Rolf zijn de eerste Nederlandse ontwerpers die internationaal tot de verbeelding spreken. Ze zijn misschien wel het meest getalenteerd van allemaal." Maar dat niet alleen, ook de strategie van Viktor & Rolf spreekt Teunissen aan. "Ze zijn slim en wegen goed af wat ze wel en niet doen. Overal is over nagedacht. En het gaat niet alleen over mode; ze hebben ook wat te zeggen over waar mode op een bepaald moment over gaat." Nee, een beetje rebellie is de heren niet vreemd. Tegen de maatschappij, maar ook tegen de industrie waarin zij werkzaam zijn. En dat maakt de tentoonstelling mooi duidelijk. Van een staking van het duo in het begin van hun carrière tot Russian Doll (1999-2000), waarin maar één model op de catwalk te zien was.

The House of Viktor & Rolf geeft een overzicht van vijftien jaar haute couture. De vorm waarin de expositie is gegoten past het duo goed; het staat bekend om spelen met schaal en contrast. Enorme parelkettingen, schouderpartijen en kragen zijn enkele voorbeelden daarvan. En nu dus de poppen in contrast met de oorspronkelijke uitvoeringen. Overigens worden van elke pop twee versies gemaakt. Een voor de verkoop en een voor in het huis. De pop met de miniatuurtrouwjurk van de prinses is al voor zestigduizend euro verkocht. En niet aan Mabel zelf, verklapt Teunissen.

De expositie, waar ook alle shows die het duo ooit gaf te zien zijn, blijft tot 8 februari in ons land om daarna verder te reizen. Waar naartoe is nog niet bekend, maar New York staat hoog op de verlanglijst. Daarna wil Teunissen eigenlijk dat het Centraal Museum het poppenhuis in zijn geheel aanschaft. "Misschien moeten ze er maar een speciaal buitenhuisje voor bouwen."

Foto: Een van de poppen met ontwerp uit de Stars & Stripescollectie (herfst/winter 2000-2001). Fotografie: Peter Stigter.