Wat te kopen; kunnen consumenten een verschil maken?

Gezien de rampen die zich onlangs in sourcing landen als Bangladesh, Pakistan en Cambodja hebben voltrokken, is de vraag nu of consumenten iets kunnen doen om te voorkomen dat zij kleding kopen die in onveilige fabrieken is

geproduceerd. Dit volgende deel van onze sourcing serie neemt een kijkje naar de verschillende mogelijkheden.

Vaak wordt verondersteld dat hoe hoger de prijs van een kledingstuk, des te meer geld er beschikbaar zal zijn voor kosten als salarissen en brand- en bouwveiligheid. Het klinkt in eerste instantie zeer logisch, maar in de praktijk is niets minder waar. Hogere marges betekenen niet automatisch betere en veiligere arbeidsomstandigheden.

Dragen hoogwaardige merken meer verantwoordelijkheid?

Zoals uit de rampen is gebleken produceren fabrieken die kleding leveren aan discounters als Primark, Kik en Walmart ook ondermeer voor retailers als C&A, H&M, Esprit, Nike en Li & Fung. Ook hoogwaardige merken zijn geneigd meer van hun marges te investeren in advertentiecampagnes, waardoor het bedrag dat voor veiligheidsmaatregelen gereserveerd zou kunnen worden, verder inkrimpt. Daarom is prijs alleen geen indicatie dat er meer aan veiligheid wordt besteed. Het is echter zeer aannemelijk dat als men een extreem goedkoop kledingstuk op de kop tikt (bijvoorbeeld, een T-shirt voor 99 cent), er niets van overblijft voor eerlijke salarissen of veiligheidsmaatregelen.

Tot dusver het slechte nieuws. Het bestuderen van de merkjes, vooral het land van herkomst, is ook geen oplossing, aangezien het boycotten van kleding uit zogenaamde lage loonlanden (waartoe sommigen ons oproepen) het probleem alleen maar zou verergeren. Welke overige landen zouden deze gebieden kunnen vervangen als sourcing bestemming met vergelijkbare werknemers, middelen, lonen en doorloop tempo's? We hebben het hier per slot van rekening over een miljarden industrie (in 2010 was de mondiale mode- en textielindustrie 2.560 triljoen dollar waard). En zelfs al werd er een plaatsvervanger gevonden, dan nog zijn de productie omstandigheden in Oost Europa en Turkije - waarschijnlijke alternatieven - niet veel beter inzake eerlijke lonen, werktijden, gezondheidsverzekering en het recht vakbonden op te richten.

Bovendien zouden arbeiders in Bangladesh, Pakistan, India, Indonesië, de Filippijnen en andere landen er flink op achteruit gaan als ze hun banen zouden verliezen als gevolg van een boycot. De voornamelijk vrouwelijke arbeiders zouden het kleine beetje zelfstandigheid die zij met een dergelijke baan gewonnen hadden zelfs verliezen en moeten terugkeren naar een leven thuis dat vaak gepaard gaat met een huwelijk en moederschap op zeer jonge leeftijd, en weinig zeggenschap over hun toekomst.

Wat kunnen consumenten doen?

Het is echter geen verloren zaak - er wordt gewerkt aan de verbetering van de arbeidsomstandigheden; het Brand en Bouwveiligheidsakkoord in Bangladesh is al door ruim 30 voornamelijk Europese merken en retailers getekend en betekent de belangrijke eerste stap die hopelijk ook andere landen zal bereiken. Ook is er de Fair Wear Foundation, een netwerk van textiel en kledingbedrijven, merken en vakbonden die samen werken om mondiale arbeidsomstandigheden in de mode- en textielindustrie te verbeteren.

Gezien de aard van de sector is het voor de organisatie niet mogelijk om een kwaliteitscertificaat dat eerlijke arbeidspraktijken garandeert toe te kennen. "De textielindustrie bevat een zeer ingewikkelde productieketen. Er zijn zo veel leveranciers en onderleveranciers dat het ontzettend moeilijk is om al deze productiekanalen te controleren," zegt Martin Curley van de Fair Wear Foundation.

Onderzoek, onderzoek, onderzoek

Om het kort samen te vatten is er - zolang een certificerings systeem ontbreekt - voor consumenten geen heldere oplossing. Er zijn echter diverse mogelijkheden gezien de grote hoeveelheid informatie op internet. Voor diegenen die willen weten hoe verantwoordelijk hun favoriete merk is, kan een beetje onderzoek opheldering geven.

Non-profit organisaties zoals, onder andere, de Clean Clothes Campaign, Free2Work, de International Labor Rights Forum en de International Labour Organisation houden enquêtes en publiceren informatie over bepaalde merken en retailers. En consumenten mogen hun eigen koopkracht niet onderschatten.

En als laatste, maar niet minder belangrijk, is het misschien tijd dat we kleding meer als investering gaan beschouwen dan als een wegwerp item met een beperkte houdbaarheid. Tenslotte wordt ieder kledingstuk letterlijk met pijn en moeite geproduceerd. We kunnen op zijn minst onze waardering hiervoor tonen door onze kleding op waarde te schatten.

Mocht je willen reageren, stuur dan een email naar: news@fashionunited.com.

Tekst: Simone Preuss
Vertaling en bewerking: Wendela van den Broek

Lees hier het eerste deel van deze serie