ABN Amro: ‘Brede overheidscompensatie energiekosten kan leiden tot meer inflatie’

De overheid moet niet te scheutig zijn met een algemene compensatie van de stijgende energiekosten. Dat zegt Sandra Phlippen, hoofdeconoom bij ABN Amro, in een uitzending van Radio 1 Journaal. Grootschalige compensatie kan namelijk ook leiden tot sterkere inflatie, zo legt ze tijdens het radioprogramma uit. Dat heeft er vooral mee te maken dat de gemiddelde termijnbedragen voor energie niet zo sterk zijn gestegen als eerder door het CBS werd aangegeven.

ABN Amro publiceerde vanochtend een rapport waaruit blijkt dat het gemiddelde termijnbedrag in augustus 2022 op 166 euro lag, 26 procent hoger dan een jaar eerder. Dat is een veel minder sterke stijging dan door het CBS in augustus werd verondersteld. Het onderzoeksbureau ging uit van een stijging van 151 procent, aanzienlijk hoger.

Het verschil met de berekeningen van het CBS verklaart Phlippen als volgt: “Het CBS meet niet daadwerkelijk wat er betaald wordt, maar doet een aanname gebaseerd op het idee dat ieder huishouden iedere maand opnieuw een energiecontract moet afsluiten. Iedereen weet: dan betaal je de hoofdprijs. Maar er zijn er maar weinig die dat maandelijks ook echt doen.” In werkelijkheid hebben ook veel huishoudens juist een lagere energierekening, zegt Phlippen. “Omdat ze zonnepanelen hebben geïnstalleerd, een warmtepomp, of omdat ze minder gebruiken. Hun verhalen hoor je echter weinig.”

Gezien niet alle energierekeningen gestegen zijn, is brede financiële compensatie een risico, meent Phlippen. “Voor huishoudens met lagere energierekeningen kan dat betekenen dat ze meer gaan spenderen. In normale tijden mooi meegenomen, maar in een tijd van enorme inflatie kan het gevaarlijk zijn.” Door de hogere consumentenbestedingen kunnen de prijzen namelijk verder oplopen, zegt Phlippen. De inflatie zou dus kunnen verergeren.

Phlippen pleit in plaats daarvan voor maatwerk, zoals een fonds dat alleen compensatie biedt aan mensen die echt in de problemen komen door hun stijgende energierekening. “Al is dat ook lastig, want dan heb je te maken met uitvoering door overheidsinstanties die nu ook al met grote tekorten zitten. Dat is het dilemma waar we nu mee te maken hebben.”