Een kijkje achter de schermen bij Altri’s proeffabriek voor duurzame lyocellproductie
bezig met laden...
Altri blijft vastberaden om door te gaan met Project Gama, ondanks de oppositie van lokale bewoners, Greenpeace en de Spaanse regering. Deze groepen, waaronder het platform 'Ulloa Viva', uiten bezorgdheid over het project. De Spaanse regering, vertegenwoordigd door vicepremier Yolanda Díaz, en zelfs Inditex, steunen het project niet en hebben geen commercieel akkoord gesloten, zoals dat wel gebeurde bij andere duurzame textielinitiatieven. Altri wil via het bedrijf Greenfiber (75 procent eigendom van Altri, 25 procent van Greenalia) de megafabriek voor lyocell bouwen in het hart van Galicië.
FashionUnited bezoekt de CENTI- en CITEVE-inrichtingen op 9 oktober 2024. Het is duidelijk dat Altri gelooft in de duurzame en circulaire aard van het project. Ze zien het als een manier om waarde toe te voegen aan de bossen van Galicië en de Europese textielindustrie, die zich steeds meer richt op duurzaamheid en circulariteit. Nieuwe Europese wetgeving, zoals de Digital Product Passport (DPP), die binnenkort van kracht wordt, kan de textiel- en mode-industrie herstructureren. Altri gelooft dat Galicië de kans heeft om wereldwijd een leider te worden in duurzame textielproductie door middel van Project Gama.
"Er zijn vele jaren van onderzoek en investeringen nodig om een technologie op industriële schaal toe te kunnen passen", zegt Carlos Vaz Zeller, operationeel directeur en vicevoorzitter van Altri, tijdens ons bezoek aan CITEVE. "Maar nu is het mogelijk met Gama, omdat we bij Altri sinds 2014 werken aan een duurzaam productieproces op alle niveaus."
In 2014 besluit Altri, dat voorheen alleen papierpulp produceerde, om zich te diversifiëren. Ze beginnen toen met het onderzoeken van de toepassingen van cellulosische vezels uit plantaardige materialen in de textielindustrie. Dit onderzoek start in hun oplosbare pulpplant in Caima en wordt in 2019 versneld door samenwerkingen met CITEVE, een centrum waar meer dan 400 onderzoekers werken aan textielinnovaties, en CENTI, waar meer dan 150 onderzoekers zich richten op geavanceerde materialen en technologieën.
Als resultaat ontstaat de "Altri/Centi lyocell-pilotplant", die volgens Vaz Zeller een "replica is van wat de Greenfiber-fabriek in Palas de Rei zou kunnen zijn". De fabriek heeft de juiste grondstoffen en technologie om lyocell te produceren. Ze willen waarde toevoegen aan twee strategische sectoren, textiel en bosbouw. Dit geeft hen een "volledige waardeketen", wat volgens Vaz Zeller "uniek is en ons in een bevoorrechte positie plaatst" om het nieuwe Europese ecosysteem van duurzame en circulaire textielproductie te leiden.
Project Gama gaat verder dan alleen lyocellproductie. Altri voert ook tests uit waarbij textielafval wordt verwerkt in de lyocellproductie. De fabriek in Palas de Rei zou daardoor niet alleen een centrum voor duurzame vezels worden, maar ook voor de recycling en herwaardering van textielafval.
Een vezel van natuurlijke oorsprong, 100 procent biologisch afbreekbaar en zonder microplastics of giftige stoffen
Tijdens het bezoek aan de CENTI- en CITEVE-inrichtingen wordt Carlos Vaz Zeller vergezeld door Gabriel Sousa, directeur Innovatie en Technologische Ontwikkeling van Altri; Pedro Baptista, directeur van de operaties van Altri in Spanje; Raquel Almeida, directeur van de Caima-fabriek van Altri; Braz Costa, algemeen directeur van CITEVE; Carla Silva, onderzoeker bij de afdeling biotechnologie van CITEVE; en Nelson Duraes, directeur van de afdeling functionele vezelontwikkeling van CENTI. Zij twijfelen er niet aan om de waarde en het hoge duurzame karakter van het textieltechnologisch onderzoek dat de afgelopen jaren door CITEVE en CENTI, in samenwerking met Altri, is uitgevoerd, te benadrukken. Dit onderzoek draagt bij aan de bouw van de pilotplant en zal ook bijdragen aan de toekomstige fabriek voor Project Gama.
Met de nadruk op de duurzame ambities die de wereldwijde textiel- en mode-industrie nastreeft, stelt Altri zich sinds hun diversificatie in 2014 in staat om de goedkeuring van de Mode-industrieklimaatactieverklaring in december 2018 in Polen te anticiperen. Dit initiatief, gelanceerd onder auspiciën van de VN, heeft tot doel de mode-industrie te mobiliseren om haar ecologische voetafdruk te verkleinen. Doelen zijn onder andere een vermindering van de broeikasgasemissies met 30 procent tegen 2030 en de verplichting om een koolstofarme route voor de sector te bepalen. Volgens Greenfiber is lyocell, de vezel waarop Altri begon te onderzoeken met de bouw van de pilotplant, de meest optimale oplossing om vooruitgang te boeken met deze verplichtingen, aangezien het wordt gepresenteerd als "de meest milieuvriendelijke plantaardige vezel", die bovendien "100 procent biologisch afbreekbaar" is.
Tussen de eigenschappen van de vezels die van nature afkomstig zijn van cellulosische materialen, benadrukken Greenfiber en Altri dat de lyocellvezels die in de fabriek van Project Gama worden geproduceerd een weerstand zullen hebben die vergelijkbaar is met die van polyester, maar aanzienlijk hoger dan katoen. Ze voelen bovendien zeer zacht aan en bieden uitstekend vochtbeheer, wat ze bijzonder geschikt maakt voor warme klimaten en sportkleding. Lyocell biedt daarnaast een duurzamer alternatief voor synthetische vezels zoals polyester of nylon, die vaak microplastics afgeven tijdens het wassen.
De productie van lyocell genereert ongeveer 2,5 ton CO2 per ton geproduceerde vezel, vergeleken met 6 ton voor katoenvezels (die ook een zeer hoge watervoetafdruk hebben) en tot wel 12 ton voor plastic vezels zoals polyester. Deze reductie wordt nog groter in de fabriek van Palas de Rei, waar het lyocell volgens Altri slechts 0,1 ton CO2 per ton vezel zal genereren. Dit komt omdat de fabriek "de eerste ter wereld" zal zijn die beide noodzakelijke productieprocessen voor lyocell combineert: de productie van oplosbare vezels voor textieltoepassingen en de productie van lyocellvezels uit diezelfde oplosbare vezels. De fabriek maakt gebruik van een recycleerbare, niet-toxische oplosbare stof, water, dat voor meer dan 99 procent wordt gerecycled in een gesloten circuit, zonder uitstoot van schadelijke stoffen.
Een project om het hout uit de Galicische bossen te herwaarderen en de regio te positioneren in “de mondiale voorhoede van de duurzame textielindustrie”
Met een geplande investering van één miljard euro en de creatie van 500 banen blijft Altri vastbesloten om hun duurzame en niet-vervuilende productieproces voor lyocellvezels in Project Gama te realiseren. Ze benadrukken de voordelen voor de Galicische bossen door gebruik te maken van bestaande houtoverschotten, zonder nieuwe eucalyptusplantages aan te leggen. Zo zal Project Gama zowel de Galicische bossen herwaarderen als Galicië positioneren als wereldleider in duurzame textielproductie.
Altri en Greenfiber verwerpen het idee dat hun project bijdraagt aan het verlies van biodiversiteit in de Galicische bossen. Ze stellen dat de fabriek slechts een deel zal gebruiken van de 2,4 miljoen kubieke meter eucalyptushout dat jaarlijks uit Galicië wordt geëxporteerd. Dit hout zou in plaats daarvan lokaal verwerkt en geherwaardeerd worden, zonder het moratorium op nieuwe eucalyptusplantages te verstoren. Er is volgens hen voldoende hout beschikbaar uit de bestaande bossen.
Carla Silva van CITEVE en Braz Costa van CITEVE benadrukken tijdens ons bezoek hoe het Digitaal Product Paspoort (DPP) voor Europese producten, dat in 2026 wordt ingevoerd, de textielsector zal transformeren. Dit paspoort biedt consumenten gedetailleerde informatie over grondstoffen, productieprocessen, waterverbruik, CO2-uitstoot en gerecycled materiaal. Het zal duidelijk maken wat het verschil is tussen lokaal geproduceerd textiel en dat uit Azië, evenals tussen duurzame vezels zoals lyocell en minder milieuvriendelijke materialen zoals katoen en synthetische vezels.
Braz Costa van CITEVE legt uit dat het digitale paspoort de Europese textielindustrie een concurrentievoordeel zal geven ten opzichte van Azië. Hij benadrukt dat dit een kans is voor Galicië en Portugal om zich te positioneren als leiders in de duurzame textielindustrie, waarbij Project Gama een belangrijke rol zal spelen.
FashionUnited is uitgenodigd om de pilotfabriek van Altri te bezoeken.
Dit artikel verscheen eerder op FashionUnited.FR. Vertaling en bewerking door Susan Zijp.