Freelancers en de coronacrisis: modefotograaf David Cohen de Lara

Ontwerpers, stylisten, schrijvers, fotografen, vormgevers, producenten: in de mode zijn freelancers overal. Zelfstandig en flexibel werken heeft zo zijn voordelen, maar het betekent ook grotere risico’s. Nu steeds meer collecties, producties en evenementen worden geannuleerd als gevolg van de coronacrisis, lopen voor veel freelancers de opdrachten terug. Wat zijn voor hen de gevolgen? Wat houdt hen bezig? FashionUnited spreekt verschillende freelancers uit de mode-industrie over de impact van de coronacrisis op hun werksituatie.

Deze week is het de beurt aan modefotograaf David Cohen de Lara. Na zijn studie Cultuursociologie aan de UvA werkte hij enkele jaren in de reclamewereld - maar was naar eigen zeggen ‘alleen maar met fotografie bezig’. Hij staakte zijn werk in de reclame om zich volledig op het fotograferen te richten. Inmiddels werkt hij voor internationale modemerken en tijdschriften als Elle en Vogue. FashionUnited belt hem thuis.

Hoe is je werksituatie veranderd?

Ik fotografeer gewoonlijk twee, drie dagen per week. Daarnaast ben ik veel bezig met het voorbereiden van shoots, het bewerken van beelden, overleggen met klanten... Toen in maart de coronamaatregelen werden aangescherpt, had ik nog een aantal shoots gepland staan voor maart en april. Die werden allemaal afgelast.

Sindsdien zijn er ook geen nieuwe opdrachten bijgekomen. Fotoshoots zijn in deze situatie veel te risicovol. Dat heeft vooral te maken met het grote aantal mensen op de set. Bij shoots zijn soms wel twintig mensen aanwezig: de fotograaf, een of meerdere modellen, stylisten, art directors, vertegenwoordigers van de klant, en dan hebben de meesten ook nog assistenten bij zich… Zij moeten dan allemaal samenwerken op een betrekkelijk klein oppervlak, in de studio, of buiten.

Via via hoor ik dat sommige merken wel verder gaan met campagnes schieten, maar dan met hele strenge protocollen: alles gebeurt in aparte ruimtes, iedereen moet handschoenen aan, overal wordt ontsmettingsmiddel op gespoten, de stylist mag het model niet aanraken, enzovoorts. Dat is een enorme logistieke uitdaging. Alles duurt drie keer zo lang.

Wat houdt je nu bezig?

Als je niet aan het fotograferen bent, kun je als fotograaf thuis gewoonlijk heel veel doen: bewerken, portfolio’s uitsturen, je social media updaten… Werk dat heel belangrijk is om zichtbaar te blijven. Ik heb er nu echter nauwelijks tijd voor, want ik heb twee jonge kinderen en die zijn sinds maart continu thuis. Mijn vrouw en ik zijn beiden freelancers en kunnen prima vanuit huis werken, maar elke dag moet een van ons de verantwoordelijkheid voor de kinderen op zich nemen. Aangezien mijn vrouw nog de laatste weken nog wat lopende opdrachten had, ben ik veel met de kinderen bezig geweest.

Ik hoop dat de scholen en dagopvang snel weer openen, dan kan ik gaan nadenken over alternatief werk. Fotografen die geen kinderen hebben zie ik in deze periode vrij werk maken. Stillevens, lockdownprojecten, de leegte van de stad fotograferen, dat soort dingen. Dat zijn geen betaalde klussen, maar wel projecten die je verder kunnen brengen als fotograaf. In die zin bestaat er een groot verschil tussen freelancers met en zonder kinderen: als je geen kinderen hebt heb je nu ineens een zee van tijd voor reflectie, inspiratie, organisatie en vrij werk. Als je wel kinderen hebt, heb je ineens helemaal nergens meer tijd voor.

Hoe gaat het financieel?

Het gaat wel. Als freelance-koppel moet je sowieso zorgen dat je een buffer hebt, en die hebben we voorlopig, maar de coronacrisis heeft nu al een deuk gemaakt in onze inkomsten voor dit jaar. Sommige verdiensten kunnen we misschien vanaf juni inhalen, maar een deel van de inkomsten valt definitief weg. De effecten van Covid-19 zullen we ook in de rest van het jaar blijven merken. Iedereen gaat minder uitgeven, en als gevolg daarvan zullen modemerken economischer met shoots omgaan. Een merk dat gewoonlijk drie shoots doet in een seizoen, doet er dan misschien maar een.

De TOZO-regeling maakt voor ons geen groot verschil. Als je als freelancer al op een minimumloon zit, is de TOZO fijn, maar als je goed verdient, compenseert de TOZO maar een relatief klein deel. Voor ons is het inkomensverlies in verhouding dus groter. Dat kun je een luxeprobleem noemen, maar wie meer verdient, bouwt ook hogere lasten op.

Zijn er voor jou positieve kanten aan de coronacrisis?

Ja hoor. Kleine en grote. Zo ging ik voorheen bijvoorbeeld bijna elke dag naar de supermarkt, nu eens in de vier of vijf dagen. Dat vind ik fijn, merk ik. Je kunt als individu in deze tijd überhaupt veel leren over wat je wilt en belangrijk vindt. Op macroniveau: de luchtvervuiling loopt terug, het is rustiger op de weg, dat blijkt goed te bevallen. Dat stimuleert een brede en actieve reflectie op de manier waarop de samenleving wordt ingericht.

Hoe denk je over de toekomst? Maak je je zorgen?

Ik denk dat we niet moeten onderschatten hoe lang dit gaat duren. Veel Nederlandse bedrijven zullen in juni misschien wel weer open kunnen, maar op een heel andere manier dan voorheen. Plus: de coronacrisis is een wereldfenomeen. Als de wereldeconomie op zijn gat ligt, gaan wij dat in Nederland ook voelen.

Ik denk wel dat ik binnen een paar maanden weer aan het werk zal kunnen. De eerste klanten hebben zich gemeld met opties voor shoots in juni. De meeste modemerken hebben nog steeds collecties te verkopen en die moeten worden gefotografeerd.

Beeld: David Cohen de Lara