Een blik op de expo: Diane von Fürstenberg. Woman Before Fashion

In het Mode & Kant Museum, in haar geboortestad Brussel, opende zopas de expo ‘Diane von Fürstenberg. Woman Before Fashion’. FashionUnited kreeg alvast een rondleiding in het kielzog van de designer.

De eerste tentoonstelling van haar werk in Europa vindt plaats op een paar straten van de wijk waar de Belgisch-Amerikaans modeontwerpster als kind (toen nog Diane Halfin) naar school ging. Voor het materiaal putte Frans curator Nicolas Lor uit Diane von Fürstenbergs persoonlijke archieven. De meeste stukken werden door haar in bruikleen gegeven. Rode draad is natuurlijk de beroemde wikkeljurk, het succesontwerp dat voor haar resulteerde in de American dream en tegelijk wereldwijd een symbool van vrijheid en kracht werd.

Van ballettop tot wrapdress

De nu 76-jarige ontwerper gidst ons langs wanden vol prints en stofstalen terwijl ze het ontstaan van de jurk uitlegt: “Eerst was het een wikkeltop, gebaseerd op de outfit van ballerina’s, met een rok erbij. Pas later maakte ik er een jurk van. Ik had nooit kunnen denken dat ik er zoveel zou verkopen, maar ik verkocht er tienduizenden miljoenen van”. Vervolgens toont ze een opstelling van de jurken door de jaren heen, te beginnen met de ballerinatop en rok, over de originele wrapdress uit de seventies tot een hedendaags model.

Klassieken en kimono’s

Curator Nicolas Lor trekt in de opstelling parallellen met drapages uit de klassieke oudheid en met de Japanse kimono. “Een wikkeljurk heeft, net zoals een kimono, geen knopen. Het model op zich was dus niet nieuw”, verduidelijkt de designer, “maar het verschil was dat mijn jurk gemaakt was van jersey. Het comfortabele materiaal en de prints maakten dat vrouwen zich er mooi in voelen”. Vervolgens beent ze snel voorbij een andere paspop met een grapje: “Ik kan het uitzicht niet verdragen: de jurk is duidelijk te groot voor de mannequin”. Een favoriet ontwerp heeft ze niet: “’Welke vinger kun je missen?’ Dat is wat mijn moeder altijd zei over haar kinderen”. (lacht)

Vionnet en Chanel

Een ander paneel verwijst naar gelijkgestemde modeontwerpers: Coco Chanel en Madeleine Vionnet maar ook het Belgische Ester Manas, en Sonia Rykiel. Von Fürstenberg is schatplichtig aan Vionnet, die de bias of schuine snit bedacht die een geweven stof elastisch maakt. Of ze ook inspiratie haalde bij Chanel? “Ik hou meer van de ontwerpen van Vionnet. Wat we wel gemeenschappelijk hebben is dat ook Coco Chanel het leven wilde leiden van een man, in het lichaam van een vrouw. Er zijn overeenkomsten in het leven dat we wilden dan in onze mode.”

Symbool van vrijheid

Hiermee verwijst Von Fürstenberg naar de quotes op de museummuren (zoals ‘Freedom is everything’) en haar levensfilosofie die volledig rond vrijheid draait: “I always wanted to live a man's life in a woman’s body”. Ze heeft altijd vrijheid nagestreefd in haar eigen leven en wilde dat ook andere vrouwen zich vrij konden voelen, in en dankzij haar jurken. De titel van de tentoonstelling, ‘Woman Before Fashion’ benadrukt het feit dat voor haar die vrouwen belangrijker zijn dan mode. Ze gaf hen zelfvertrouwen door een uniform voor hen te ontwerpen waarin ze zich sterk kunnen voelen. Later in de expo wordt de link gelegd met haar band met het Vrijheidsbeeld waarmee ze zich steeds identificeerde en waarvan ze sinds 2016 ook meter is.

Inspiratie

Diane von Fürstenbergs muzen zijn te herleiden tot twee bronnen – de natuur en de vrouw. Maar ook het werk van bevriende kunstenaars inspireerde, zoals Jackson Pollock of Andy Warhol en het portret dat hij van haar maakte. Een groot moodboard geeft dan weer de fauna- en floraprints weer die ze plukte uit haar omgeving: haar huis op het platteland dat ze kocht in 1973 als een safe space voor het hectische leven in New York. Natuur is niet alleen een grote inspiratiebron, verder in de expo stuiten we op een ecoconscious advertentie die een jurk met slangenprint aanprijst omwille van de diervriendelijkheid.

Enkeltje New York

Het laatste luik van de expo gaat over de carrière van Diana von Fürstenberg waarbij we meer uitleg krijgen van de curator. In 1969 verhuist DVF naar New York met een koffer vol jurken. Amerikaanse mode is dan heel gevarieerd maar veelal gemaakt van synthetische materialen. Haar comfortabele ontwerpen kunnen meteen op de goedkeuring en steun van Vogue-chef Diana Vreeland rekenen. De designer blijft persoonlijk intens betrokken en is ook het gezicht van haar merk. Ze gaat langs bij de winkels, superviseert de opstelling van haar jurken, is aanwezig bij passessies. Ze gaat zelfs aan de slag met de make-up van klanten en luistert naar hen.

Credit

Hoe bijzonder ze is voor de Amerikaanse mode (ze wordt in een adem genoemd met onder meer Halston en Calvin Klein), tonen de Lifetime Achievement Award van de Council of Fashion Designers of America in 2005 en haar CFDA-voorzitterschap van 2006 tot 2019. Een eer die maar uitzonderlijk voor een niet-Amerikaans ontwerper is weggelegd. Tot slot wordt er nog verwezen naar haar blijvende inzet voor de versterking van de positie van de vrouw, onder meer met de Diller-von Furstenberg Family Foundation. Woman before fashion, dus.

'Diane von Fürstenberg. Woman Before Fashion' loopt nog tot 7 januari 2024. Er worden ook rondleidingen en activiteiten voor verschillende doelgroepen rond georganiseerd. Meer info op de website het Mode & Kant Museum.