Nagels, imitatiebont en haarkleuren: als beeldend kunstenaar blijft Martin Margiela dicht bij de mode

In de internationale modewereld geldt de Belgische ontwerper Martin Margiela als een groot enigma. Tussen 1989 en 2009 leidde hij een toonaangevend modehuis dat een alternatieve visie presenteerde op wat mode was, en kon zijn. Margiela speelde met de codes van de modewereld: hij maakte kledingstukken die binnenstebuiten gekeerd of onafgemaakt leken, speelde met proporties en visuele effecten, en gaf shows op ongewone locaties. Zijn werk inspireert andere ontwerpers tot op de dag van vandaag.

Tegelijkertijd bleef de ontwerper zelf gedurende zijn hele roemrijke carrière buiten beeld. Hij verscheen nooit bij shows en liet zich niet fotograferen of interviewen. Bij Maison Martin Margiela, was het idee, moest de kleding voor zichzelf spreken.

In 2009 nam Margiela onverwachts afscheid van het modehuis. Het merk bleef voortbestaan, eerst onder creatieve leiding van zijn team, daarna onder die van couturier John Galliano. Het oeuvre van Margiela ging de afgelopen jaren de wereld over in de vorm van exposities en documentaires, maar wat de ontwerper zelf bezighield wist vrijwel niemand.

Kunst van Martin Margiela in Lafayette Anticipations

Tot deze week. Woensdag opende in Lafayette Anticipations, de expositieruimte van het Franse warenhuis Galeries Lafayette in Parijs, een tentoonstelling met beeldend werk van Margiela. Daarin wijkt hij qua medium van de mode af, maar toch blijft hij er - bedoeld of onbedoeld - ook dichtbij. Onder de werken zijn een installatie van gigantische roodgelakte nagels van plexiglas, een bushokje bekleed met imitatiebont, schilderijen van microscopisch uitvergrote stofdeeltjes en een serie van vijf bollen geïmplanteerd met haar dat in kleur verloopt van blond tot grijs. Motieven uit zijn tijd als modeontwerper, zoals vervreemding, uitvergroting en het verstrijken van de tijd keren ook in deze werken weer terug.

Verder schittert Margiela opnieuw in afwezigheid - letterlijk en figuurlijk dit keer. De ontwerper bleef weg bij de opening, zoals te verwachten was. Maar absentie is ook een thema in de tentoonstelling: tussen de werken in de expositie zijn ruimtes nadrukkelijk leeg gelaten. Deze lege ruimtes ‘onderstrepen het idee van een tentoonstelling die fluïde is, onaf, en permanent in beweging’, aldus Rebecca Lamarche-Vadel, directeur van Lafayette Anticipations, tegenover WWD. “Het zijn de silhouetten van werken die niet tentoongesteld zijn, maar die wel bestaan.”

Een deel van die werken kan het publiek het komende jaar misschien op andere plekken ontmoeten. De tentoonstelling van Martin Margiela - die overigens geen titel heeft - is nog tot 2 januari 2022 te zien in Lafayette Anticipations - Fondation des Galeries Lafayette. Daarna gaat de tentoonstelling reizen. Daarbuiten staan presentaties gepland op de FIAC-beurs in Parijs dit weekend, en later dit jaar bij galerie Eenwerk in Amsterdam.