Op het kruispunt van kunst, mode en ambacht

Iedere maand selecteert Sass Brown, expert op het gebied van ethische mode, duurzaamheid en vakmanschap, een modemerk dat de zaken ‘anders’ doet en innovatief benadert of opereert buiten de bekende modesystemen en hoofdsteden. Sass is de voormalige decaan Kunst en Design aan het Fashion Institute of Technology en mede-oprichter van het Dubai Institute of Design and Innovation.

Liever luisteren? Klik hier voor de Engelstalige podcast met Sass Brown over Swati Kalsi.

Swati Kalsi, gevestigd in India, staat evenzeer bekend om haar modeontwerpen als haar museale kunstinstallaties. “Swati werkt voornamelijk met traditionele Sujani borduursters uit Bihar in India, die een lange traditie van borduren hebben, meestal voor huishoudelijke artikelen”, zegt Sass. “Hun werk is beeldend en vertelt vaak de geschiedenis van de gemeenschap; het is een vrouwelijke traditie van borduren.”

Vanwege het hoge niveau van vakmanschap en artisticiteit, wijst Sass Brown erop dat veel van wat Swati doet niet goedkoop is, en voegt eraan toe: “Ze is in de eerste plaats bekend om deze exquise, museumkwaliteit verzamelobjecten. Ze zijn inderdaad bedoeld om te dragen, maar ze zijn zo kostbaar. In veel gevallen denk ik dat mensen ze uiteindelijk aan hun muur hangen.”

Om dit niveau van ontwerp binnen haar collectie te bereiken, werkt Swati met ateliers in Bihar waar ze samenwerkt met Sujani ambachtslieden in een collectief, creatief proces. Volgens Sass “komt Swati naar hen toe met wat eerste ideeën en gedachten en thema’s, en werkt ze met hen terwijl ze in vrije vorm borduren, op de stoffen die ze heeft ingebracht.” De focus ligt op vrij ongestructureerde bovenkleding of op stukken - vergelijkbaar met kimono’s - die niet geslachts- of maatgebonden zijn. Sass vervolgt, “het duurt dagen en dagen om ze te maken, met wel vijftien ambachtslieden die aan een enkel stuk werken. Daarom worden ze beschouwd als museumkwaliteit en als verzamelobjecten.”

Naast deze echt high-end kunstwerken, biedt Swati Kalsi ook een meer traditionele, prêt-à-porter lijn, vergelijkbaar met andere ontwerpers. Sass benadrukt: “Er zijn maar zo weinig mensen die zich haar ambachtelijk vervaardigde stukken kunnen veroorloven. Ze heeft dus ook een prêt-à-porter-collectie, waarbij wel wat handwerk komt kijken, zoals blokdruk, handweven en zelfs wat Sujani-borduurwerk, dat grotendeels in haar atelierwinkel in Delhi wordt geproduceerd.”

De afgelopen jaren heeft een aantal Europese luxemerken een beroep gedaan op Indiaas vakmanschap voor eigen couturecollecties, aangezien deze vaardigheden op het continent aan het verdwijnen zijn. En toch wordt dit feit vaak niet gedeeld met klanten. Sass benadrukt: “Ik denk dat we op dat punt een enorme kloof hebben. LVMH heeft de Franse kunstnijverheid opgekocht om de tradities van luxe vakmanschap voort te zetten. Toch produceren diezelfde luxemerken grotendeels in India.”

Ze vervolgt: “De toekomst van het luxueuze vakmanschap ligt in India, waar ze een ongelooflijk breed scala aan traditioneel vakmanschap en ambachtelijk vakmanschap behouden dat gewild is, ook al wordt er niet altijd voldoende voor betaald. En ik denk dat we veel kunnen leren over het werken met ambachtslieden over de hele wereld, van mensen als Swati Kalsi, net zoals we dat doen met ambachtslieden in Frankrijk of Italië en andere westerse locaties.”