Balenciaga: Demna's ingetogen laatste couturecollectie

Demna's laatste buiging bij Balenciaga was niet spectaculair, maar ingetogen. Een woord dat zelden wordt geassocieerd met de ontwerper die het modehuis bijna tien jaar lang opnieuw heeft gedefinieerd. De 54e haute couturecollectie van het modehuis, woensdag getoond in Parijs, was zowel een persoonlijk afscheid als een statement van terugkeer: naar constructie, silhouet en het atelier.

De in Georgië geboren ontwerper, die zich nu voorbereidt om de creatieve leiding bij Gucci over te nemen, laat een Balenciaga achter dat radicaal anders is dan het huis dat hij in 2015 erfde. Onder zijn leiding is de omzet van het merk meer dan vervijfvoudigd, aldus analisten van HSBC. Moederbedrijf Kering meldde dat Balenciaga in de jaren voor de pandemie een van de snelstgroeiende merken was. Demna transformeerde het label tot een culturele grootmacht, die vaak controverse opriep, maar altijd de aandacht trok.

Deze collectie vermeed echter provocatie en koos voor verfijning. De show, gehouden in de couturesalons van Balenciaga aan de Avenue George V, toonde zowel heren- als dameslooks en opende met sculpturale kleermakerskunst: hoekige schouders, wespentailles en lange jassen, kenmerkend voor Demna's stijl. Maar hier werden ze uitgevoerd met een terughoudendheid die duidde op volwassenheid. Er was niets te zien van het ironische logo-spel of de meme-waardige accessoires van voorgaande seizoenen, behalve misschien de gouden aktetas in de voorlaatste look. In plaats daarvan lag de nadruk op snit, proportie en precisie, waarbij veel kledingstukken honderden uren nauwgezet handwerk in het atelier vereisten.

“Dit waren echte kleren”, merkte een mode-insider op, “niet alleen statements.”

Inderdaad, vakmanschap - niet concept - stal de show. De expertise van het atelier werd getoond in coutureleer, zwierige mantels en sculpturale jurken die als een schildpadpantser aansloten. Visgraatwol, crêpe de chine en imitatiebont werden zorgvuldig bewerkt, zonder de gimmicks die vaak Demna's confectiekleding kenmerkten. De collectie versterkte de technische capaciteit van Balenciaga, wellicht een signaal aan de coutureklanten die kopen in plaats van scrollen.

Kim Kardashian, een jarenlange samenwerkingspartner, belichaamde Look negen: een moderne Elizabeth Taylor in een licht satijnen slipdress met kanten rand aan buste en zoom. Gedrapeerd in een imitatiebontjas en versierd met diamanten oorbellen die ooit van Taylor waren, uitgeleend door Lorraine Schwartz, was haar loopje een herinnering aan hoe Demna beroemdheden niet alleen voor de krantenkoppen gebruikte, maar voor verhalende impact.

Bij de aankomsten verscheen Nicole Kidman, die in een eerdere couture-show memorabel over de catwalk liep, in een scherp gesneden zwart broekpak met stiletto's. Buiten werd de fakkel al doorgegeven: Pierpaolo Piccioli, de nieuwe creatief directeur van Balenciaga, werd gespot toen hij vertrok op een brommer. Piccioli, de voormalige creatieve kracht achter Valentino's romantische renaissance, zal zijn visie in oktober debuteren met een confectiecollectie tijdens de Paris Fashion Week.

Hoewel Demna's nalatenschap polariseert, gekenmerkt door zowel culturele doorbraken als pr-crises, is zijn impact onmiskenbaar. Hij maakte Balenciaga weer relevant, niet alleen voor de mode-elite, maar ook voor een generatie die is opgegroeid met ironie en Instagram. Toch suggereert zijn laatste show een afscheidsboodschap: dat ware luxe geen lawaai is, maar nuance. De soundtrack met namen van zijn medewerkers onderstreepte dit punt.

Of Piccioli die boodschap zal voortzetten, of volledig zal ombuigen, valt nog te bezien. Maar voorlopig verlaat Demna het podium met een rustige roes, het volume zachter gezet, de stem van het atelier luider.