Duurzame mode-innovaties: Plantaardige looistof op basis van duindoorn

De modebranche kent inmiddels vele duurzame innovaties. Eerder keek FashionUnited al naar textiel innovaties, maar er gebeurt natuurlijk veel meer. Vanwege het gebruik van zware metalen zoals chroom tijdens het traditioneel looien van leer, kan er in dit proces ook nog flink verduurzaamd worden. DesertSpring ziet hier een gat in de markt en introduceert de eerste plantaardige looistof op basis van duindoorn.

De voordelen

Het huidige standaard proces van leerlooien gebruikt veel zware metalen en daarnaast ook grondstoffen op basis van fossiele stoffen. Bij het leerlooien wordt bijvoorbeeld chroom gebruikt waarbij tijdens het proces de kans bestaat dat een gevaarlijke stof genaamd chroom-6 vrijkomt. Ook wordt er een grote hoeveelheid zouten en zuren gebruikt bij dit proces. DesertSpring wil een circulaire, metaal- en chroomvrije looistof bieden, op basis van duindoornbladeren, waarbij de duindoorn ook nog eens duurzaam geteeld is en bodemerosie tegengaat. DesertSpring is een innovatie van Smit & Zoon, venture building studio Enviu en SN Botanicals.

Pim Wilgenburg van Smit & Zoon vertelt tijdens een videocall dat de looistof op basis van duindoorn van nature wateroplosbaar is, terwijl andere looistoffen chemisch bewerkt worden zodat ze wateroplosbaar worden. “Je slaat dus een hele chemische stap over. Hoe minder chemische bewerkingen in het proces, hoe beter uiteindelijk.” Daarnaast verkleurt het leder ook niet, wat bij andere vegetatieve looistoffen wel vaak het geval is. Wilgenburg geeft daarnaast aan dat het de leerkwaliteit die high-end merken verwachten kan garanderen.

De duindoornplant wordt gekweekt in een volledig transparante toeleveringsketen in China. Alleen de bladeren worden geoogst voor DesertSpring, waardoor de planten intact blijven. Hierdoor blijft de lokale biodiversiteit beschermd en kan de lokale bevolking ook nog steeds de bessen oogsten. Wilgenburg voegt toe dat bij veel vegetabiele looistoffen de plant gekapt moet worden en dat duindoorn dus non-destructief wordt geoogst.

Duindoorn groeit goed op arme gronden en verbetert de bodemgesteldheid dankzij het unieke wortelstelsel. In China worden de planten op grote schaal neergezet om bodemdegradatie tegen te gaan. Door de bladeren te oogsten biedt DesertSpring naar eigen zeggen een nieuwe inkomstenbron voor de getroffen regio’s en stimuleert het bodemverbeteringsprojecten. Siegfried Kruger van Enviu vult daarbij aan dat deze zomer de eerste testen zijn uitgevoerd met het oogsten van duindoorn. Uit deze testen is gebleken dat veelal vrouwen tussen de veertig en zestig de blaadjes plukken en het gezien wordt als een welkome extra inkomst op het beperkte besteedbare inkomen dat in deze rurale gebieden de norm is.

De uitdagingen

Op dit moment zijn Enviu, Smit & Zoon en SN Botanicals in een proces van ‘leren, groeien en commercialiseren’, aldus Wilgenburg. De kleine schaal die het project op dit moment heeft, zorgt ervoor dat de ‘economics’ op dit moment nog niet zijn waar de partijen die willen hebben. “We zijn in vergelijking met andere looistoffen op dit moment duur, als je een puur economische berekening maakt. Als je kijkt naar de waarde die het toevoegt aan een product en er productie opschaling is bereikt, wordt dat een heel ander verhaal.”

Het feit dat bij duindoorn alles afhangt van de oogst kan gezien worden als een mogelijke uitdaging door partijen. Het is anders dan bij traditionele looistoffen waarbij makkelijk opgeschaald kan worden. “Als merk moet al nagedacht worden over collecties voor 2022 en 2023. Vervolgens moet berekend worden hoeveel tanning agents nodig zijn en hoeveel blaadjes daarvoor geplukt moeten worden. Vervolgens wordt die hoeveelheid gereserveerd,” aldus Kruger. Hij benadrukt echter dat na de positieve resultaten van de pilot van afgelopen zomer, de schaal voor volgend jaar vertienvoudigd wordt en vervolgens jaar op jaar verdubbeld moet worden.

Hoe verder?

Zowel Wilgenburg als Kruger zijn het eens: de looistof op basis van duindoorn bladeren is op dit moment vooral aantrekkelijk voor luxe merken en merken waarbij duurzaamheid hoog in het vaandel staat. Momenteel lopen de gesprekken al met diverse merken om zogeheten ‘lighthouse projecten’ aan te gaan om bijvoorbeeld 500 tassen te produceren met het gebruik van Desertspring. Welke merken dit zijn, kan nog niet onthuld worden. Wat vaststaat is dat de deur van Desertspring altijd open staat voor merken die interesse hebben.

De samenwerkingen met merken zijn bedoeld om meer te leren, maar ook om een voorbeeld te zetten voor de industrie. “Doordat wij aantonen dat het kan, zien merken dat er mogelijkheden zijn op het gebied van looistoffen. Dat zet al een verandering in de industrie in gang,” aldus Wilgenburg.