Klaar met drama; Wanneer verdween het spektakel van de modeshow?

Tegenwoordig, dankzij Instagram, kan iedereen het gevoel hebben dat ze op de eerste rij bij een modeshow zitten naast Anna Wintour. Maar de meeste moderne catwalks lijken meer op een lopende band van merchandise; steriele presentaties, vaak niet te onderscheiden van de volgende. Niet zo lang geleden waren dingen heel anders: modeshows waren spektakels, happenings. De memorable, zelfs na decennia, blijven in het collectieve geheugen aanwezig: Alexander McQueen’s schaakbord catwalk van Lente ‘05, of het levensgrote hologram van Kate Moss die rond draaide in ruches terwijl de soundtrack van Schindlers List draaide de herfst daarna.

Toen was er de Hussein Chalayan’s ‘00 meesterwerk toen hij meubilair omtoverde tot kleding als een tovenaar-timmerman-kleermaker uit een sprookje. Van John Galliano’s explosieve tulle jurken die tussen vintage auto’s gewurmd moesten worden in Spring ‘95 tot Christian Dior Spring ‘03 couture show met origami, Kabuki, zwaarddansers, dansers en hoofddeksels met de grote van een kleine Aziatische tempel, waar aanwezigen het idee hebben gehad het beste van Las Vegas en Broadway op één podium te zien. Tijdens de laatste show van Marc Jacobs voor Louis Vuitton waren de redacteuren verrukt en elke seizoen lijkt Karl Lagerfeld vastberaden om zichzelf te overstijgen sinds hij een 23 meter hoog Chanel-jasje gebruikte als zijn achtergrond voor de catwalk voor Lente 2008.

There’s no business like show business

Op dit moment hebben meer vrouwelijke ontwerpers dan ooit zeggenschap over de meest bekeken catwalks ter wereld, dankzij een nieuwe en noodzakelijke aanwas van creatieve stemmen - en een golf van feminisme- bij enkele van de oudste modehuizen, waarvan vele zijn gesticht door vrouwen. Deze vrouwen maken zich zelf echter niet bekend door middel van spektakelshow met hun visie. In deze minder verlichte tijden, het geloof was over het algemeen dat mannelijke ontwerpers het showbiz effect van mode begrepen en hun ideeën haalden uit hun fantasie en deze los lieten met de nodige bombarie, terwijl vrouwen aan de andere kant beter begrijpen hoe kleding op het lijf beweegt en voelt. Mannelijke ontwerpers ervaren vrouwen mode van de buitenkant, vrouwelijke ontwerpers leven in hun eigen ontwerpen. Dit ietwat ouderwetse geloof kan toch niet nog steeds het creatieve proces omschrijven? Kunnen de vrouwelijke ontwerpers van vandaag niet begrijpen hoe een stof beweegt én weten hoe je een publiek boeit?

Like no business I know

Merken met aan het hoofd Phoebe Philo, Maria Grazia Chiuri, Natacha Ramsay-Levi en Clare Waight Keller presenteren modellen met de nodige dosis joie de vivre met de nieuwste tas over hun lichaam gekruist of los in hun handen. Het is een rechttoe rechtaan parade van stijlvolle outfits zonder de afleiding van scenografie of choreografie. Vrouwen stemmen zijn belangrijker dan ooit in onze cultuur en ze hebben inderdaad veel van de huidige vooruitgang in diversiteit, maat en leeftijd op onze catwalks teweeggebracht. Maar hebben de vrouwen - heeft de mode tijdens deze strijd de humor, het lef en het gevoel van absurdisme verloren dat het zo leuk maakt?

”Zou een vrouwelijke ontwerper de armadillo shoen bedacht hebben?” vroeg een mannelijke ontwerper en vriend laatst nog. Ik herinnerde hem aan het feit dat Vivienne Westwood direct in de modegeschiedenis boeken belandde toen Naomi Campbell op de catwalk viel dankzij platform schoenen met een hak van 23 cm. De zorg bestaat echter dat vrouwelijke ontwerpers als Westwood en Rei Kawakubo zich in de twilight van hun creatieve jaren in gaan en er niemand is om de fakkel over te nemen als zij er niet meer zijn.

Het werk van Iris van Herpen toont verbazingwekkende technische hoogstandjes maar haar kledingstukken komen van één idee, het verrassingselement ontbreekt, en daarom zorgen ze niet voor een collectieve ademnood nadat ze de stukken onthult. Ze is toegewijd in haar doel om te laten zien hoe de technologie van 3D-printen kleding kan innoveren, niet het neerzetten van het perfecte licht of omgeving bij de collectie.

Alles moet aantrekkelijk zijn

We leven in een tijd waar de vraag verschijnt of catwalk shows nog wel nut hebben. Sommige ontwerpers hebben een poging gedaan om dingen te veranderen door hun shows van New York naar Parijs te verhuizen of van Londen naar Milaan. De betere vraag is echter of het doel van de show nog wel aansluit met de richting die de mode opgaat. Producten verkopen was altijd het doel van de catwalk, bewezen door de Anglomania show in de vroege jaren negentig die opende met een model die een handschoen uitdeed, een horloge pakte uit de Westwood verpakking, deze om haar pols deed en het horloge voor de rest van haar pad op de catwalk bewonderde - terwijl een baguette casual uit haar tas stak.

Het verhaal achter de verkoop

Met het doel om te verkopen, zijn de ontwerpers van vandaag wellicht het belang van storytellingvergeten. De ontwerpers genoemd aan het begin van dit verhaal zetten geen doelloze show op; ze communiceerden op de puurste manier het verhaal achter hun collecties; ze hebben ons verleid met de kracht van fantasie in een soms grimmige realiteit. McQueen kondigde zijn steun aan zijn vriendin Kate Moss aan door haar te verheffen tot bijna een god uit een andere wereld terwijl ze moeite had om het cocaïne schandaal te boven te komen. John Galliano kwam recentelijk terug van een drie weken durende Pan-Aziatische reis. Chalayan was geïnspireerd door vluchtelingen bij wie hun life-or-death reizen ervoor zorgen dat ze hun bezittingen op hun lijf dragen. Kunnen ontwerpers tegenwoordig ons laten dromen en tegelijkertijd tassen verkopen? Met het maximalisme in volle gang, lijkt de tijd rijp voor een goed geplaatst rekwisiet. Laat de kroonluchters maar aanrukken samen met vintage auto’s in een salon terwijl de gezichten op de eerste rij gekieteld worden door fuchsia belichting of droog ijs. Onze vervaagde palettes zullen zeker wel wat leven gebruiken, zelfs als onze verbaasde reacties onze verrukking verbergen.

En als het echt allemaal neerkomt op geld, laten we dan die ene keer onthouden toen Viktor & Rolf elke outfit op één model, Maggie Rizer, lieten zien die op een ronddraaiend platform stond onder lagen van borduursels, grote mouwen en rijke brokaat totdat ze was verdwenen in een stoffen sarcofaag. Bedenk maar eens hoeveel kostenbesparing dat oplevering binnen het budget voor de casting.

Door gastredacteur Jackie Mallon, die les geeft aan de faculteit van diverse modeprogramma’s in New York en de schrijfster is van ‘Silk for the Feed Dogs’, een roman die zich afspeelt in de internationale mode-industrie.

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op FashionUnited.com . Vertaling en bewerking: Tessa Guntlisbergen.

Foto’s: Homepage beeld: Alexander McQueen SS ‘07 - PIERRE VERDY / AFP

Collage 1: Alexander McQueen SS ‘07 - PIERRE VERDY / AFP, Alexander McQueen Shoes - Jackie Mallon Hussein Chalayan FW '00 - Wikimedia commons

Collage 2: Vivienne Westwood SS '93 - Flickr: Vivienne Westwood (14) via Wikimedia Commons, John Galliano/Dior SS '03 - PIERRE VERDY / AFP