Milan Fashion Week: een seizoen van afrekening en vernieuwing

Milan Fashion Week was afgelopen september net zozeer een evenement achter de schermen als op de catwalk. De modetrends zijn zelden zo abrupt verschoven als in 2025. Zowel het spektakel als de machine achter de industrie worden nu nauwlettend in de gaten gehouden. Volgens de Camera Nazionale della Moda Italiana genereert de Italiaanse mode-industrie jaarlijks meer dan honderd miljard euro. Dit is goed voor meer dan 40 procent van de Europese productie van luxegoederen. Toch onderstreepte dit seizoen de kwetsbaarheid van die dominantie. De debuten waar de modewereld maandenlang naar uitkeek – Demna bij Gucci, Louise Trotter bij Bottega Veneta en Simone Bellotti bij Jil Sander – vonden plaats tijdens een vertraging in de luxemarkt. De wereldwijde omzetgroei zal dit jaar naar verwachting dalen tot onder de drie procent, vergeleken met de dubbelcijferige groei van voor de pandemie.

Oplossingen in het verschiet

De onrust beperkte zich niet tot creatieve wisselingen. Halverwege het damesmodeseizoen daalden de aandelen van Brunello Cucinelli scherp. Dit gebeurde na een onderzoek waaruit bleek dat het merk, ondanks de sancties, nog steeds voor de volle prijs producten in Rusland verkocht. Het was een herinnering aan de schaduwzijde van de mode, waar reputaties snel kunnen afbrokkelen. Het eens zo onaantastbare ‘Made in Italy’-keurmerk staat onder druk. Huizen als Dior en Loro Piana hebben delen van hun productie uitbesteed aan goedkopere faciliteiten, wat de exclusiviteit van het label ondermijnt. Tegelijkertijd drukt de opvolgingskwestie zwaar op de door families opgerichte merken. De toekomst van Giorgio Armani en het lot van het minderheidsbelang na de afwikkeling van de nalatenschap van de heer Armani, blijven onzeker. Bij Fendi bereidt de industrie zich voor op een nieuw hoofdstuk. Silvia Venturini Fendi kondigde haar vertrek als ontwerpster aan om de rol van erevoorzitter op zich te nemen. Maria Grazia Chiuri wordt algemeen beschouwd als de waarschijnlijke opvolgster, met een aankondiging die op korte termijn wordt verwacht.

En toch leverde Milaan momenten van helderheid. De meest verwachte debuten van het seizoen, die dit moment waarschijnlijk zullen definiëren, waren indrukwekkend. Louise Trotter bij Bottega Veneta, Dario Vitale bij Versace en Simone Bellotti bij Jil Sander brachten nieuwe energie in de modehuizen.

Van godin tot lef: Versace’s nieuwe streetstyle

Bij Versace nam Vitale afscheid van de godinnenjurken die het merk lang definieerden. Hij herintroduceerde sportkleding met een provocerend randje. Het was een nostalgische knipoog naar de jaren tachtig, onderstreept door de soundtrack uit die tijd met nummers als ‘Everything She Wants’ van Wham! en Eurythmics. Maar dit was geen simpele retro-oefening. Er waren nonchalante jasjes met diagonale strepen in suède en leer, hemdjes met opengewerkte zijkanten en broeken in gewassen blauw- en paarstinten die onverwacht modern aanvoelden. De collectie suggereerde een Versace voorbij de bombast van de rode loper. Toch was de afwezigheid van Donatella Versace opvallend. Nadat ze met pensioen was gestuurd, sprak ze geen openlijke steun uit voor Vitale. Ze leidde het huis sinds de moord op Gianni in 1997. Haar stilte duidt op spanningen nu het label zich voorbereidt op de toetreding tot de Prada Group, een transactie die in oktober wordt afgerond.

Het gewicht van een debuut

Bij Bottega Veneta werd het debuut van Trotter nauwlettend gevolgd. Ooit een discreet merk voor kenners, is Bottega onder Kering uitgegroeid tot een commerciële grootmacht. Dit werd eerst gedreven door Daniel Lee’s oversized intrecciato en discrete driehoeksmotief, en later door de technische experimenten van Matthieu Blazy. Trotter, met eerdere ervaring bij Joseph en Carven, richtte zich op de ambachtelijke kern van Bottega: het intrecciato-weefsel was terug te zien in weelderige tassen, suède, jassen met veren en zelfs breigoed. Dit zijn stukken die zich verzetten tegen namaak door de grote winkelketens en een niveau van vakmanschap belichamen dat niet te imiteren is. Toch voelde de collectie zwaar aan, vooral in de oversized maatpakken en bovenkleding. Het is tenslotte een lente-zomerseizoen. De afwezigheid van het kenmerkende ‘Bottega-groen’ suggereerde een bewuste breuk met het recente verleden.

Minimalisme opnieuw gekalibreerd

Jil Sander bood onder leiding van Bellotti een welkome herijking. Hij putte uit het minimalistische erfgoed van het merk en verzachtte dit voor het heden. Ingekorte breisels, lichte plooien in overhemden en discrete splitten in jurken creëerden een ingetogen sensualiteit. Het was een collectie die verhouding en subtiliteit boven spektakel stelde. Het commerciële potentieel zal afhangen van de uitvoering en pasvorm, maar de richting leek in lijn met een huis dat gedijt op understatement.

Functionaliteit in technicolor

Waar Bottega en Versace een overgang signaleerden, bevestigde Prada continuïteit. Miuccia Prada en Raf Simons blijven ongeëvenaard in het vangen van de tijdgeest zonder (te veel) toevlucht te nemen tot gimmicks. Functionele werkkleding opende de show, maar werd opnieuw vormgegeven in neonjurken en luchtige rokken, gecombineerd met onverwachte kleuren. Een zalmroze jas met beige voering, gecombineerd met een gele short, groene handschoenen en een rood-zwarte handtas, toonde Prada’s genialiteit. Ze combineren elementen tot looks die op de catwalk over-gestyled lijken, maar in het dagelijks leven als losse items perfect samenvallen. Er waren zwakkere punten, zoals het voorstel van een dunne bralette en gekunstelde, zwevende rokjurken. Over het algemeen bracht de collectie draagbaarheid en intellectueel spel in evenwicht.

Van Hollywood tot Milaan, een blijvende elegantie

De week sloot af met een melancholische noot. Giorgio Armani, die eerder deze maand overleed, werd geëerd met zowel een herdenkingstentoonstelling, ‘Milano, Per Amore’, als een catwalkshow. Armani’s gedeconstrueerde maatwerk uit de jaren zeventig, zijn palet van grijs- en zandtinten en zijn vermogen om pakken tot hun essentie te reduceren, zagen er nog steeds modern uit. Zijn esthetiek kleedde sterren van Richard Gere tot Julia Roberts, maar belangrijker nog, het veranderde de manier waarop mannen en vrouwen hun garderobe benaderden. Het eerbetoon herinnerde Milaan en de bredere industrie eraan dat ware ontwerperfenissen blijven bestaan, lang nadat de modeweek voorbij is en de kwartaalresultaten vervagen.