Mode-illustratie neemt een steeds grotere plek in binnen de industrie en concurreert niet langer met fotografie

Mode-illustratie wordt steeds belangrijker in onze industrie en stelt haar eigen spelregels op. Tientallen jaren lang werd illustratie verdrongen door fotografie, die perfect voldeed aan de behoeften van de marketing- en communicatieafdelingen van merken, terwijl art directors, modellen en duurbetaalde fotografen prachtige editorials bedachten voor consumenten om in tijdschriften mee te pronken. Waar vroeger Kenneth Paul Block vanuit zijn stoel op de eerste rij de kleding schetste zoals die op de catwalks van New York verscheen, legde een groep van fotografen elk detail vast en konden de beelden vrijwel onmiddellijk in handen van sociale media beheerders worden gebracht.

Maar gedrukte media wordt steeds minder belangrijk en prachtig gefotografeerde inhoud ligt binnen het bereik van elke smartphonebezitter die toevallig op het juiste moment op de juiste plaats is. Mode-illustratie is tijdens de lockdown steeds populairder geworden op sociale media, maar je maakt een prachtige mode-illustratie niet met de nieuwste Apple-technologie of filters. Mode-illustratoren hoeven niet langer te concurreren met fotografen, en zijn ervan overtuigd dat beide kunstvormen onafhankelijk maar naast elkaar kunnen bestaan. Recente activiteit in de industrie zorgt ervoor dat steeds meer mensen deze overtuiging delen.

Om de grenzen van online modecommunicatie te verleggen, nodigt Britse modefotograaf en oprichter van SHOWStudio Nick Knight regelmatig mode-illustratoren uit om de catwalks te interpreteren voor zijn SHOWStudio website. Begin maart riep Knight in een samenwerking met V Magazine de illustratiegemeenschap op om hun kunstwerken te projecteren op de lichamen van modellen die Schiaparelli en Viktor & Rolf lente haute couture droegen en zo de twee- en driedimensionale aspecten van high fashion creatie harmonieus te laten samengaan. Fida (Fashion Illustration and Design Awards) heeft in maart een serie afgerond waarbij vooraanstaande figuren uit de industrie werden uitgenodigd om kritiek te leveren op de kunstwerken van Fida-leden die live de Londense collecties van onder andere Simone Rocha, Halpern en Molly Goddard aan het schetsen waren. Tot de critici behoorden Biba-oprichtster Barbara Hulanicki OBE, illustrator Richard Haines en academici van internationaal gerenommeerde modeopleidingen zoals Parsons New York, CSM in Londen, Mumbai School of Fashion en Istituto Maragoni Florence.

Er wordt weer live geschetst tijdens runway shows

Ontwerper Jack Irving nodigde een handvol illustratoren uit voor zijn recente show in Londen om de opblaasbare theatrale creaties vast te leggen die de ontwerper een favoriet van Lady Gaga hebben gemaakt, terwijl elders in de stad een tentoonstelling van het werk van mode-illustrator Gladys Perint Palmer de aanwezigen van de London Fashion Week, waaronder Suzy Menkes, verleidde om even te ontsnappen aan hun hectische catwalkkalender. Tijdens Paris Fashion Week gaf de Britse ontwerper Giles Deacon in samenwerking met Perfect Magazine een live tekenles met modellen als Bimini, die doorbrak in Rupaul's Drag Race, met make-up van Pat McGrath en kleding van Richard Quinn. Influencers en redacteuren die in een kunstkamer over een tekentafel gebogen zitten en serieus de modellen schetsen die poseren in high fashion, is niet iets wat we gewend zijn op de social media-feeds van fashion week-enthousiastelingen. Deacon heeft eerder illustratieworkshops gegeven voor merken als Apple en de Sarabande Foundation van Alexander McQueen.

Connie Gray, medeoprichtster van Gray M.C.A. gallery in Londen, die gespecialiseerd is in mode-illustratie, vertelde FashionUnited in januari tijdens de NYC lancering van hun Drawing on Style tentoonstelling tijdens het Masters of Drawing evenement: "Mode-illustratie was tot sinds kort bijna tweederangs. Er werd een beetje op neergekeken omdat het illustratieve kunst was, het was werk in opdracht." Het tij lijkt zeker te keren.

Onlangs opende Legends Only, een tentoonstelling van het werk van misschien wel de meest toonaangevende mode-illustrator van onze tijd, David Downton, in het Londense Claridges Hotel waar hij sinds 2011 Artist in Residence is. Downton begon zijn carrière in de mode door backstage en front row te tekenen bij de shows van John Galliano's Dior. Vorig jaar beschreef Bil Donovan, een andere artist in residence, in dit geval voor Dior, de raadselachtige aantrekkingskracht van mode-illustratie aan WWD: "Het vervaagt bijna de grens tussen beeldende kunst en commerciële illustratie. Bij mode-illustratie, althans [voor] haute couture, verkoop je niet alleen een product, je verkoopt de essentie van het product. Sommige werken zijn zo abstract."

Toen ontwerper Kim Jones contact opnam met het landgoed van Antonio Lopez om de tekeningen van de overleden kunstenaar te gebruiken voor zijn Fendi voorjaarscollectie 2022, die nu in de winkels ligt, was zijn doel om verder te gaan dan het simpelweg versieren van kunstwerken op kledingstukken, zoals te zien is in de 2017 Lopez-geïnspireerde Kenzo-collectie. In plaats daarvan weefde Jones zijn vloeiende penseelwerk en gedurfde markeringen in kledingstukken door middel van intarsia's, jacquards en abstracte motieven, zodat de geest van de kunstenaar in het ontwerp werd geïntegreerd.

De Londense illustratrice Sue Dray plaatste onlangs op sociale media een filmmontage van haar vele optredens tijdens de London Fashion Week; een eenzaam figuur achter een schildersezel genesteld in een muur van fotografen. De gasten leken even geïntrigeerd door wat zij creëerde als wat er op de catwalk te zien was, en herinnerden ons eraan dat mode zowel een kunst als een business is. Een illustratie die live wordt geschetst, krijgt een hoge waarde wanneer deze wordt bekeken door de moderne lens van slow fashion en onze groeiende waardering voor artisanale producten of ambachtelijk handwerk. Een runway-schets, die weliswaar snel wordt uitgevoerd, is de tegenpool van de razendsnelle product drops en de geproduceerde generieke beelden van de fast fashion. De klikken en flitsen van de intimiderende camera's zijn te verwachten bij modeshows, maar het zien van de menselijke hand die vakkundig over de pagina glijdt, zich bewust zijn van de combinatie van hand-oog coördinatie en getuige zijn van de creatie van een kunstwerk als een model weer weg is, lokt een heel andere reactie uit.

Dit artikel verscheen eerder op FashionUnited.com. Vertaling en bewerking naar het Nederlands door Eugenia Melissen Ferrer.