Asos: mensenrechtenafspraken nu óók voor transport

Asos is de eerste grote e-commerceretailer die een juridisch bindende mensenrechtenovereenkomst tekent met de International Transport Workers' Federation (ITF). De overeenkomst van september 2025 dekt de directe transportactiviteiten en logistiek van het Britse modebedrijf, inclusief alle onderaannemers.

Asos is de eerste retailer met vakbondspartnerschappen die zowel de productie als de logistiek in de gehele waardeketen dekken.

Het probleem van de verborgen transportmedewerker

Modebedrijven controleren regelmatig fabrieken en productieomstandigheden. Dezelfde retailers zien echter vaak, onbedoeld, de magazijnmedewerkers die hun producten verpakken, de vrachtwagenchauffeurs die ze vervoeren en het bezorgpersoneel voor de last mile over het hoofd.

De uitdaging is dat logistieke medewerkers vaak risico's lopen die bij traditionele monitoring van de toeleveringsketen over het hoofd worden gezien. In tegenstelling tot fabrieksarbeiders op vaste locaties, zijn logistieke medewerkers verspreid en mobiel. Ze doorkruisen rechtsgebieden waar hiaten in de handhaving risico's op uitbuiting creëren. Complexe onderaanneming, van expediteurs tot last-mile bezorging, versterkt deze kwetsbaarheden.

Wat de overeenkomst van Asos met de ITF inhoudt

De overeenkomst dekt het volledige wereldwijde logistieke netwerk van Asos met afdwingbare mechanismen, geen vrijwillige toezeggingen. Dit omvat Asos' eigen distributiecentra en uitbestede logistieke dienstverleners, zoals zeevracht, transportbedrijven en final-mile bezorgdiensten.

Vakbonden die zijn aangesloten bij de ITF krijgen toegang tot locaties voor het organiseren en monitoren van werknemers. Gezamenlijke klachtenmechanismen stellen werknemers in staat om schendingen te melden zonder angst voor represailles. Bij problemen schrijft de overeenkomst specifieke herstelmaatregelen voor in plaats van beloften tot verbetering.

Asos en ITF trainen gezamenlijk logistieke leveranciers over werknemersrechten. Tegelijkertijd pleiten ze voor strengere industrienormen op het gebied van klimaateffecten en gendergelijkheid in transportfuncties.

Dit nieuwe partnerschap komt bovenop de productieovereenkomst van Asos uit 2017 met de wereldwijde vakbond IndustriALL. Hierdoor ontstaat een uitgebreide dekking, van de fabrieken die kleding maken tot de netwerken die deze aan klanten leveren.

De context

Asos voegt zich bij New Look en TFG Brands als Britse moderetailers met ITF-transportpartnerschappen. New Look tekende in augustus 2024 een Memorandum of Understanding (MOU) dat negentien inkooplanden dekt. De MOU van TFG Brands uit maart 2023 richtte zich op technische werkgroepen en risicobeoordeling.

De juridisch bindende aanpak van Asos is het meest uitgebreide model. De timing is ook van belang. Het Britse Hogerhuis concludeerde dat Groot-Brittannië “internationaal achterloopt” op het gebied van moderne slavernij en adviseerde verplichte due diligence. In haar reactie van december 2024 accepteerde de regering veel aanbevelingen, terwijl ze “effectieve due diligence-regels” beoordeelde.

In tegenstelling tot duurzaamheidsregelgeving die op politieke weerstand stuit, geniet wetgeving tegen moderne slavernij brede politieke steun omdat het wordt gezien als een bedrijfsrisico. In de EU dekt de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) ook expliciet downstream transport en opslag. Dit creëert nalevingsdruk voor bedrijven op de Europese markten.

Een nieuwe norm

Asos vestigt een nieuwe industrienorm door als eerste grote e-commerceretailer een juridisch bindende werknemersbescherming in te voeren die de hele keten van productie tot logistiek omvat.

De druk vanuit de regelgeving neemt toe en belanghebbenden eisen steeds meer verantwoording voor de arbeidsomstandigheden in de toeleveringsketens. De proactieve aanpak van Asos kan daardoor de norm worden, in plaats van de uitzondering die het nu is.