Bureau RMC: zo verandert de coronacrisis de binnenstad

Inmiddels is de zesde week van de ‘intelligente lockdown’ in Nederland aangebroken. Dat het retaillandschap in de binnenstad zal veranderen als gevolg van de coronacrisis, is hoogstwaarschijnlijk. Dat stelt ook Bureau RMC, het retailadviesbureau dat de drukte meet in meer dan honderd binnensteden in Nederland en België. In een persbericht schetst het adviesbureau vandaag de belangrijkste gevolgen van de coronacrisis op winkelgebieden op de middellange termijn. “We verwachten dat een aantal belangrijke ontwikkelingen die al in gang waren gezet nu versneld de binnensteden gaan beïnvloeden.”

Lokaal kopen wordt populairder

Hoewel producten van overal ter wereld tegenwoordig met een muisklik te verkrijgen zijn, komt er langzamerhand ook een tegenbeweging op gang. Een groeiende groep consumenten hecht waarde aan lokale producten. Lokaal staat voor veilig en bereikbaar - belangrijke criteria ten tijde van de coronacrisis - maar ook voor hoge kwaliteit en milieuvriendelijkheid, kenmerken die passen bij de bredere roep om een duurzamere economie.

Ook lijken consumenten in te zien dat het lokale ondernemingen zijn die een winkelgebied aantrekkelijk houden: zij zijn de couleur locale van elke stad, zo onderstreept ook Bureau RMC. Waar veel grote ketens de afgelopen weken de deuren sloten, bleven lokale retailers waar mogelijk open. Met extra aandacht voor de klant of bijzondere services kunnen zij in deze periode de band met hun klanten versterken. De coronacrisis plaatst lokale ondernemers deze weken in een ander daglicht en kan de loyaliteit van consumenten tegenover hen op de middellange termijn versterken.

Meer winkels online, iets minder in de binnenstad

De coronacrisis zorgt in eerste instantie voor een sterkere verschuiving naar online kanalen, ziet Bureau RMC. Consumenten mijden winkels waar mogelijk en raken steeds meer gewend aan online shoppen. Veel fysieke winkels kiezen er in deze periode voor om in hun online kanalen te investeren. Maar niet iedereen kan of wil het directe omzetverlies van de afgelopen weken op deze manier te boven komen, met winkelsluitingen tot gevolg. Op de middellange termijn zullen ook het afgezwakte consumentenvertrouwen en een dalende moraal winkeliers aan het wankelen brengen. Voor de fysieke retail voorspelt Bureau RMC dan ook dat het aantal winkels in de Nederlandse binnensteden gestaag verder zal afnemen, een ontwikkeling die volgens het bureau al enkele jaren gaande is.

De coronacrisis betekent echter niet het einde voor stenen winkels. Zo zal online retail na de coronacrisis waarschijnlijk niet meer zo populair zijn als nu, merkt Bureau RMC op. Zo is thuisbezorgen nu extra gemakkelijk omdat veel mensen vanuit huis werken, maar zodra men weer terug kan naar kantoor, zal de drempel om online te bestellen weer verhogen omdat pakketten niet rechtstreeks van de bezorger kunnen worden aangenomen. Ook ziet het bureau dat consumenten “de gezelligheid en beleving van fysiek winkelen missen in deze sombere tijden”. De verwachting is dan ook dat zij in de toekomst waarde blijven hechten aan fysieke winkels.

Winkelstraat wordt ontmoetingsplek

Op dit moment worden nog veel winkelgebieden hoofdzakelijk gezien als een verzameling van verkooppunten, aldus Bureau RMC, maar dat begint te veranderen. Winkelgebieden krijgen steeds vaker een sociale functie in de samenleving: het worden plekken om andere mensen te ontmoeten, ervaringen op te doen, te wonen én te werken; plekken om niet een uurtje, maar een dag door te brengen. Het winkelgebied verandert volgens Bureau RMC ‘van een place to buy naar een place to be’.

Een belangrijke factor in die ontwikkeling, argumenteert Bureau RMC, is functieverbreding: winkelen, vrije tijd, cultuur, wonen, werken, horeca, groen, ze moeten in een klein gebied worden gecombineerd op een manier die binding heeft met de bewoners. Op korte termijn is dat lastig: de anderhalvemetersamenleving maakt de samenkomst van grote groepen mensen op een klein oppervlak immers onmogelijk. Maar op lange termijn moeten steden blijven inzetten op deze nieuwe functie, zo adviseert Bureau RMC: “Focus vooral op wat er juist nu goed kan worden veranderd.”

Beeld: FashionUnited