Frans Molenaar Prijs na acht jaar terug: Modeduo Ülkühan Akgül en Batuhan Demir wint

Acht jaar lang bleef het stil rond de Frans Molenaar Prijs, de prestigieuze modeprijs die sinds de jaren negentig een springplank vormde voor jong ontwerptalent. Na de laatste editie in 2017, die werd gewonnen door Boris Kollar en Ninamounah Langestraat, is de award weer terug. De vorm is hetzelfde, op de organisatie na. Studenten van AMFI’s studievereniging The New Mode Collective namen de regie over de show, waarin zeven Nederlandse ontwerpers hun talent konden laten zien.

Dichter bij het nu

Directeur José Teunissen benaderde de studenten om de prijs nieuw leven in te blazen. Een van hen is Oyunaa Kerssens. “Eerst waren we overweldigd want we zijn gewoon fulltime studenten, maar tegen zo’n aanbod zeg je geen nee.” De vorm moest wel anders. “Veel van ons kende Frans Molenaar niet meer zo goed”, zegt ze eerlijk. “Daarom begonnen we de show met een herintroductie - 19 looks van Molenaar - om zijn werk opnieuw kenbaar te maken bij de volgende generatie.” Het collectief koos ook voor een verhuizing van de show van het statige Amstel Hotel naar de campus, “om de prijs dichter bij het nu te brengen."

Twee winnaars: Ülkühan Akgül & Batuhan Demir

De jury - bestaande uit ontwerpers Liselore Frowijn, Magnus Dekker, Maikel Bongaerts, Diederik Verbakel, Oscar Raaijmakers en stylist Roel Schagen - kende de prijs toe aan een duo: Ülkühan Akgül (29) en Batuhan Demir (27), beiden Amsterdam-based en bekend om hun eigentijdse praktijken waarin mode, performance en sociaal onderzoek samenkomen. Ze leerden elkaar kennen tijdens hun afstudeershow, Lichting (2023). Voor de awardshow bundelden ze twee recente collecties en voorzagen ze die van een nieuwe enscenering en muziek.

Demirs collectie gaat over schoonheid binnen gemarginaliseerde groepen. “Ik heb karakters gekozen die in de maatschappij vaak als zwak worden gezien, zoals bezoekers van casino’s, en ze juist krachtig neergezet. Akgüls collectie ‘Ethisch Profiteren’ gaat over exploitatie binnen het werkveld, met name de rol van de diversity hire die hij zelf vaak heeft ingenomen. “Wat het met mij deed - die gevoelens heb ik geabstraheerd in silhouetten. Het is mijn eigen ervaring, vertaald naar vorm.”

Voor de samenwerking werden de looks opnieuw gestyled of aangevuld met elementen uit elkaars praktijken; Akgül is goed met materiaalgebruik en Demir met storytelling, oordeelt het duo zelf. Bovendien sluiten hun voorkeur voor thema’s als migratie, belonging en vragen over ons sociale weefsel op elkaar aan. “Het voelde heel organisch om zo samen te werk te gaan.”

Ze deden eerder projecten samen met dezelfde mix: mode-ontwerp, sociaal onderzoek en digitale technieken zoals AI-gegenereerd beeld. "We bouwen werelden,” legt Akgül uit. “Het is niet alleen kleding - het is alles van de muziek, tot de graphics en de scenografie. Storytelling is voor ons de kern.”

De tekst gaat door onder de afbeelding

Debuutshow in de maak

Met het prijsgeld van tienduizend euro willen de winnaars hun eerste gezamenlijke collectie ontwikkelen. “Volgend jaar presenteren we ons debuut als duo tijdens Amsterdam Fashion Week,” bevestigt Demir. Ondertussen blijven ze verder bouwen aan hun eigen merken.

Meer talent

Naast de winnaars stonden nog vijf talenten van verschillende academies op de catwalk waar de jury zich lovend over uitsprak: Magdalena Weigel (25, AMFI) en haar sensuele collectie met een rauw randje; Britt Kloosterman (25, ArtEZ) die zich laat inspireren door planten en bloemen, en in haar ontwerpen zoekt naar verbinding met die natuur; Mayar Shakeb (ArtEZ) die bruggen slaat tussen culturele uitingen en technologieën uit Oost en West; Pauline Blind (23, AMFI), de jongste deelnemer, bekend om de combinatie vrouwelijke rebellie en verfijnd ambacht; Gijs van Herwaarden (28, Gerrit Rietveld Academie), die schilderkunst, beeldhouwen en tailoring samenbrengt en daarnaast kostuums maakt sinds zijn stage bij het National Opera & Ballet; en Min Sunho (28, ArtEZ), die ontwierp vanuit een droom die hij had over een draak. Weigel en Sunho introduceren binnenkort officieel hun eigen labels. Blind lanceerde al op de Amsterdamse modeweek met ‘A Girl Is a Gun’.

Frans Molenaar Prijs is terug

De herintroductie van de prijs laat zien dat er binnen het Nederlandse modetalent een sterke behoefte bestaat aan platforms die ruimte bieden voor experiment, identiteit en kritische verbeelding.

Dat deze editie volledig door studenten is gedragen, getuigt van een frisse energie waar volgens Akgül en Demir ook behoefte aan is. Ze beschrijven de instroom van jong talent als ‘Dutch Design’. “Dat is weer in opkomst”, zegt Demir. “Je merkt dat er gezocht wordt naar een nieuw soort aesthetic die zich lastig laat kaderen. Maar de mode-industrie mist iets en wij hopen het in te vullen.”