Kantoor ethiek: Van maatje 36 naar exit - als je curves niet in de mode zijn
bezig met laden...
Een jonge assistent-inkoper bij een groot en bekend modemerk stapte in vertrouwen naar de vertrouwenspersoon. Ze vertelde hoe haar leidinggevende haar bij de lunch had gezegd: “We willen hier graag dat iedereen het merk uitstraalt. Misschien kun je wat vaker iets van de saladebar proberen.” De vertrouwenspersoon heeft haar ondersteund en uiteindelijk voelde ze zich weer in haar kracht gezet en heeft ze het zelf aangekaart bij de werkgever. Wat doe je als werkgever als een medewerker hier melding van maakt? Als werkgever wil je niet alleen discriminatie voorkomen, maar ben je wettelijk verplicht om beleid te voeren om ongeoorloofde ongelijke behandeling te voorkomen. Hoe pak je dat het beste aan? Er is niet één goede aanpak die voor ieder bedrijf werkt. We bespreken hieronder een aantal tools hoe je het aan zou kunnen pakken:
- Maak het onderwerp bespreekbaar. Zorg dat het onderwerp 'discriminatie' vaker op de agenda staat. Dit kan je op verschillende manieren bereiken, zoals bijvoorbeeld een awareness-sessie, zet het op de agenda tijdens de maandagochtendmeeting, een item in een nieuwsbrief etc. Zo zorg je ervoor dat het 'top of mind' is en jouw medewerkers zich meer bewust zijn van discriminerende situatie. Discriminatie kan ook soms onbewust plaatsvinden. Door te informeren, zullen medewerkers zich eerder bewust zijn van ongewenst discriminerende opmerkingen/gedrag. Ook maakt het collega's alert om op te letten en melding te maken als er iemand in hun omgeving wordt gediscrimineerd;
- Zorg dat je leidinggevenden goed traint in het signaleren en voorkomen van ongewenst (discriminerend) gedrag;
- Informatie wordt bewust achtergehouden, waardoor iemand fouten maakt;
- Stel een duidelijke procedure op, zodat voor iedereen duidelijk is waar je melding kan doen van discriminerend gedrag op de werkvloer.;
- Zorg voor een snelle en grondige afronding van een melding van discriminatie. Dit helpt vaak escalatie van de situatie te voorkomen.
Voor Sacha Martina, founder van House of Inclusion, is discriminatie het hoofdthema in haar werk. Hoe ziet zij de link tussen discriminatie en inclusiviteit? Sacha houdt het bij voorkeur simpel: “Discriminatie = exclusie. Inclusiviteit = het tegengif. Discriminatie is niet alleen dat iemand je niet aanneemt omdat je een hoofddoek draagt of jouw achternaam 'te ingewikkeld' is. Het zit ook in wie wél wordt uitgenodigd om te spreken tijdens een meeting, wie wel door mag groeien in de organisatie. In hoe wordt omgegaan met feedback van de winkelvloer. Inclusiviteit betekent dat je bewust ruimte maakt voor iedereen. Niet omdat het moet van HR, maar omdat je vindt dat het beter is voor mensen én voor de business.”
- “Stop met “diversiteit” alleen in je campagnes te stoppen. Inclusieve marketing is mooi. Maar als de mensen op je billboards niet terug te vinden zijn op je hoofdkantoor of in je managementteam, dan is het gewoon window dressing of diversity washing.
- Zorg voor echte representatie. Huur mensen in die de doelgroep zijn. Niet als excuus, maar als kracht.
- Meet en stuur bij. Hoeveel medewerkers voelen zich écht gehoord? Welk percentage van je leidinggevenden is van kleur, queer, of leeft met een beperking? Meten = weten = verbeteren.’’
Sacha vervolgt, “Ik hoor vaak bij organisaties misvattingen over dit onderwerp, zoals: “We behandelen iedereen gelijk, dus we kunnen niet discrimineren.” Gelijkheid zonder rekening te houden met verschil is geen inclusie. Het is gemakzucht. Plus vraag jezelf eens af, wie maken de keuzes en bepalen de koers in het bedrijf?
“We hebben nog nooit klachten gehad.” Geen klachten betekent vaak: geen veilig meldpunt, geen vertrouwen, geen gehoor. Geen klachten betekent zeker niet, dat er geen ruimte voor verbetering is.’’
Welke merken doen het goed?
“Wij gebruiken graag fashion en retail merken als voorbeelden omdat ze tot de verbeelding spreken. Denk bijvoorbeeld aan Nike, Gymshark en Patagonia.
Nike laat al jaren zien dat diversiteit meer is dan een marketingtool. De campagnes van Nike zoals “You Can’t Stop Us” en “Dream Crazier” zetten atleten met allerlei achtergronden in de spotlight: vrouwen in hijab, mensen met een beperking, queer sporters etc. Nike gebruikt haar platform om maatschappelijke issues aan te kaarten en maken ruimte voor stemmen die vaak niet worden gehoord. Inclusie zit bij Nike in de kern van hun merkverhaal.
Gymshark heeft een community-gedreven aanpak waarbij inclusie zichtbaar is op elk niveau. Hun campagnes tonen échte mensen – van transgender powerlifters tot moslima’s in sportkleding. Ze pakken stereotypebeelden van fitheid aan en maken sport toegankelijk en herkenbaar voor een veel bredere doelgroep. Daarnaast creëren ze fysieke ruimtes zoals pop-ups die specifiek zijn ingericht op de behoeften van gemarginaliseerde groepen.
Patagonia koppelt duurzaamheid aan sociale rechtvaardigheid. Ze spreken zich uit over racisme, genderongelijkheid en mensenrechten binnen de mode-industrie. Hun inclusieve benadering zit niet alleen in campagnes, maar ook in beleid: eerlijke lonen, representatieve teams en het actief ondersteunen van de juiste impact. Ze bewijzen dat commercieel succes en maatschappelijk bewustzijn prima samengaan.’’
Tot slot: “Discriminatie is geen ‘persoonlijk probleem’. Het is een systeemprobleem. En dus een leiderschapsvraagstuk. Inclusie is net als een marathon, iets waar je continu voor moet trainen om beter te worden. Discriminatie is niet altijd zichtbaar. Maar het voelt als een constante ruis in de achtergrond. En organisaties die écht inclusief willen zijn, leren die ruis herkennen – en er iets aan doen.’’
Liesbeth den Engelsman heeft ruim 23 jaar ervaring in de advocatuur. Zij zet haar kennis en ervaring in als het gaat om wet- en regelgeving en de juridische kaders met betrekking tot ongewenste omgangsvormen en integriteit. Als Vertrouwenspersoon gaat zij op een andere manier aan de slag met normen en waarden met als doel het verbeteren van het werkklimaat van haar klanten.
Melanie van Wijk heeft ruim 20 jaar ervaring in de Public Relations o.a. voor fashion merken. Als geen ander kent ze het belang van reputatie en fijne communicatie. Zij zet haar kennis in als ondernemer en staat met haar empathische en open karakter de opdrachtgevers van Kantoor Ethiek bij als Vertrouwenspersoon.