Louis Vuitton na Virgil Abloh: een schip zonder kapitein?

Een jaar geleden nam de modewereld afscheid van Virgil Abloh. Zijn creatieve nalatenschap is krachtig - vol hoop, inclusie en streetwear. Abloh werd beschouwd als een multitalent, een ontwerper, DJ en meester in samenwerking. Hij hield nooit van de titel van ontwerper en beschreef zichzelf als een "maker" - want uiteindelijk ging het voor hem om meer dan mode. Toch is het zijn mode-erfenis die momenteel voor discussie zorgt. Waarom is de functie van creatief directeur die Abloh bij Louis Vuitton achterliet officieel vacant gebleven sinds zijn dood?

Louis Vuitton's toekomst zonder Virgil Abloh nog onbekend

In januari, enkele weken na Ablohs dood, kwam de modewereld in Parijs bijeen om de laatste modeshow van de ontwerper voor Louis Vuitton bij te wonen. De collectie was naar verluidt bijna voltooid toen de couturier overleed en werd voltooid door het interne ontwerpteam voor herenkleding. Hetzelfde team dat sindsdien drie andere collecties - Resort 2023, Spring 2023 en Pre-Fall 2023 - heeft samengesteld voor het Franse modehuis, dat officieel zonder creatieve leiding is gebleven. Men zou kunnen speculeren dat Vuitton werkt aan een toekomst zonder creatief directeur, maar als men ervan uitgaat dat er een opvolger voor Abloh is gepland, dan doet Louis Vuitton er ongewoon lang over. Toen ontwerper Kim Jones het modehuis in januari 2018 na een tijdperk van zeven jaar verliet, gingen er slechts twee maanden voorbij voordat Abloh officieel tot zijn opvolger werd benoemd.

In veel opzichten was het Jones die streetwear introduceerde bij het modehuis Louis Vuitton, opgericht in 1854 en uitgebreid met prêt-à-porter in 1997, waarmee hij de weg vrijmaakte voor Abloh. Toen de ontwerper in 2011 de mannencollectie van Vuitton overnam, waren sneakers, T-shirts en zelfs joggingpakken niet langer een zeldzaamheid, maar een aanvulling op moderne pakken en alledaagse kleding. Zijn voorliefde voor streetwear culmineerde in de samenwerking van het Franse merk met het Amerikaanse hype-label Supreme. Het werd onthuld in januari 2017, een jaar voor het vertrek van Jones. Met de aanstelling van Abloh leek Louis Vuitton uiteindelijk hun voorliefde voor de door Jones ontdekte streetwear te bestendigen.

Tijdens een conferentie van het vakblad Women's Wear Daily begin november bevestigde Michael Burke, CEO van Louis Vuitton, dat het Franse luxemerk geen haast had om een opvolger voor Abloh te vinden. "We proberen Virgil niet te vervangen, niet omdat hij onvervangbaar is, maar omdat hij uniek is," zei Burke. De 65-jarige werkte eerder samen met Karl Lagerfeld bij Fendi - een ontwerper wiens opvolging werd aangekondigd op de dag van zijn dood - en benadrukte dat tijd ook sommige wonden kan helen als het gaat om de creatieve toekomst van een modehuis "Geloof me, het is extreem moeilijk om Virgil, Karl [Lagerfeld] of iemand van dat formaat op te volgen, maar naarmate de tijd verstrijkt wordt het minder moeilijk voor de opvolger om vast te stellen wat hij wil zeggen, en daar is enige afstand voor nodig".

Als zodanig is de opvolging voor de man die de industrie aanspoorde om "alles te bevragen" - vooral het fundament waarop het staat - nog niet geregeld, zei hij, hoewel de Louis Vuitton CEO wel inzicht gaf in een mogelijke beslissende factor: "Toen ik Virgil aannam, was hij nog een baby in onze industrie, maar hij vulde de trui. Mijn voorkeur gaat uit naar iemand die na verloop van tijd de trui en de schoenen zal vullen."

Twee merken, één erfenis?

Off-White, het streetwear merk dat Abloh in 2013 lanceerde, stelde eind april Ibrahim Kamara - hoofdredacteur van Dazed Magazine, gerenommeerd stylist en vooral vriend en vertrouweling van Abloh - aan als nieuwe art en image director. Off-White en Abloh zijn synoniem, de ontwerper was het boegbeeld van zijn merk, dat nu zijn levenswerk voortzet. "We hebben bewezen dat de dood van een ontwerper traumatisch is, maar het is niet de dood van het merk. Niet bij Vuitton," vertelde Burke WWD bij een winkelopening in Miami in december 2021, enkele dagen na Ablohs dood. Het lijkt erop dat Louis Vuitton niet alleen de erfenis van de overleden ontwerper moet bewaren, maar ook de bedrijfsgeschiedenis van het merk.

Virgil Abloh werd in maart 2018 benoemd tot artistiek directeur herenkleding bij Louis Vuitton, waarmee hij een nieuw precedent schept als eerste zwarte creatief directeur aan het roer van het prestigieuze modehuis. Onder leiding van Abloh omarmde het Franse merk streetwear, combineerde het met klassieke tailoring en leidde het een transformatie in de wereld van de luxe mode. Abloh veranderde de industrie echter niet alleen visueel, maar vooral systematisch.

Als zoon van Ghanese immigranten werd hij opgeleid als burgerlijk ingenieur en architect en had hij geen formele ontwerpopleiding - afgezien van een stage bij Fendi. Hij inspireerde vaak tot vergelijkingen met het personage van Dorothy uit de Tovenaar van Oz - het meisje uit het Midwesten dat onvoorstelbare avonturen beleeft in de fantastische wereld van Oz werd ook genoemd in Ablohs eerste collectie voor Louis Vuitton - en betrad die ruimten die zo lang waren ontzegd aan "buitenstaanders" zoals hij. Abloh werd onderdeel van het mode-epicentrum, maar rustte niet op zijn succes, want hij wilde het delen met andere creatieven.

"Voor mij is er één niveau van werk en dat is ontwerpen bij Louis, maar mijn echte taak is ervoor te zorgen dat er zes jonge mensen zijn die mijn baan na mij overnemen," zei Abloh in een aflevering van de podcast Othertone over het belang van zijn werk en zijn mogelijke nalatenschap bij Louis Vuitton. Het is een wens die Louis Vuitton nu in vervulling kan laten gaan.

Zet Vuitton zich in voor Virgil Abloh's erfenis?

Maar het is mogelijk het eerder genoemde precedent dat de situatie voor het merk en Ablohs potentiële opvolger kan compliceren. Elke benoeming kan ofwel worden gezien als een oprechte toewijding aan Ablohs erfenis van verandering en vooruitgang, ofwel uiteindelijk zijn oorspronkelijke 'buitenstaander'-rol benadrukken. Dat wil niet zeggen dat een andere gekleurde persoon moet worden gekozen voor de rol, maar er zijn veel diverse, vaak over het hoofd geziene talenten die een waardige opvolger van Abloh zouden kunnen zijn - en in ieder geval sinds Michael Burke op de eerste rij zat bij de lente/zomer 2023 van ontwerpster Martine Rose, is de geruchtenmolen in de modewereld aan het borrelen.

Abloh heeft de deuren geopend, wie zal er doorheen lopen?

Herenmodeontwerpster Rose is zeker geen onbekende voor Louis Vuitton-moederbedrijf LVMH - ze was in 2018 genomineerd voor de prestigieuze Young Designer Award van het luxegroepje. Modeontwerpster Grace Wales Bonner, die net als Rose herenkleding ontwerpt, en ontwerper Telfar Clemens, die zich richt op uniseks ontwerpen, zouden volgens diverse media ook topkandidaten zijn voor de open creatieve post. Zowel Wales Bonner als Rose zouden een soortgelijk precedent scheppen als Abloh ooit deed als de eerste zwarte creatief directeur herenkleding voor het merk, maar dat is zeker niet de enige reden voor de speculatie rond hun mogelijke opgang naar de top van Louis Vuitton.

Grace Wales Bonner won in 2016 de LVMH-prijs, waarvoor Rose later werd genomineerd. Beiden hebben eerder gewerkt met sport en sneaker giganten: Rose voor Nike en Wales Bonner voor Adidas. Een factor die wel eens een rol zou kunnen spelen voor Vuitton, want het was Abloh die de brug sloeg tussen luxe mode en de enorme wereld van sneakerheads en streetwearfans. Hoewel beide ontwerpers uit Engeland komen, maakte Telfar Clemens naam in de VS voordat hij in de schijnwerpers kwam te staan met zijn "Bushwick Birkin", een gematigd geprijsde veganistische leren tas. Zijn voorliefde voor begerenswaardige tassen en accessoires zou van bijzonder belang kunnen zijn voor het Franse luxemerk, dat zich altijd vooral heeft toegelegd op lederwaren.

Wie uiteindelijk ook in Virgil Abloh's voetsporen treedt bij Louis Vuitton, de invloed van de "maker" in de modewereld zal waarschijnlijk nog lang voelbaar zijn. Aurora James, ontwerper en oprichter van de non-profit organisatie Fifteen Percent Pledge, eerde Virgil Abloh postuum met de Board of Trustee's Award tijdens de CFDA Awards begin november en richtte de volgende woorden tot haar vriend en mentor: "Je liet schoenen achter die veel te groot zijn om te vullen, maar ter ere van jou zullen we doen wat jij ons leerde en niet proberen die onmogelijk grote schoenen te vullen, maar in plaats daarvan het lopen volledig opnieuw uitvinden."

Louis Vuitton heeft nog niet gereageerd op een vraag van FashionUnited.

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op FashionUnited DE. Vertaling en bewerking naar het Nederlands door Caitlyn Terra.