Ontmoet de New Yorkse illustrator die schetst bij Paris Haute Couture shows

Het valt niet te ontkennen dat Elly Azizian, die illustreert onder de naam Fashion Strokes, een indrukwekkende klantenlijst heeft: Van Cleef & Arpels, Oscar de la Renta, Valentino en Sotheby's, om er maar een paar te noemen. Het is een zeldzaamheid om in deze moderne tijd naar Parijs te worden gevlogen om schetsen te maken in de elitaire omgeving van de haute couture, waar de eenmalige handgemaakte japonnen die worden tentoongesteld op maat gemaakte creaties zijn die door de royalty's van de wereld zijn gekocht (en niet worden uitgeleend aan Hollywood-beroemdheden voor fotomomenten, zoals gebruikelijk is in de prêt-à-porter). Azizian vertelt FashionUnited hoe ze zo'n niche op het gebied van mode-illustratie heeft veroverd.

Hoe ben je uitgenodigd om te schetsen bij de haute couture shows?

"Ik ging naar Fashion Institute of Technology (FIT) om couture te studeren en had het geluk hier geweldige professoren te hebben. Hoewel ik drapeerde, patronen knipte en naaide, zeiden mijn professoren unaniem dat mijn tekenen veel beter was. En ze hadden gelijk. Ik weet niet of ik het temperament voor naaien heb. Ik wordt dan te rusteloos. Maar ik heb wel die achtergrond van constructie en handwerk en heb altijd een voet binnen de deur gehouden bij de couturewereld. Toen ik me volledig op het illustreren stortte, ontmoette ik met een Chileens modetijdschrift, een superklein en nicheblad. Omdat het rond het coutureseizoen was, opperde ik het idee dat ik naar de modeweek kon gaan en het voor hen kon verslaan. Ik denk niet dat ze het echt een plausibel idee vonden, maar ik vroeg een perskaart aan en werd geaccrediteerd, tot ieders verrassing. We kregen een paar uitnodigingen, kleine shows in het begin, tweede en derde rang, niet de oude merken, maar wel een paar echt goede couturebedrijven. Toen groeide het, want als je op die lijst van contacten staat, hebben mensen hun oog op je laten vallen. Ik ontmoette een aantal geweldige PR-bedrijven die heel aardig waren en ik liet ze wat werk zien en het sneeuwbalde op tot een tweejaarlijkse gebeurtenis."

Vanaf welke locatie schets je de runway looks?

"Ik denk dat Parijs heel specifiek is omdat veel van de shows plaatsvinden op historische monumenten en de set ups dus een beetje omslachtig kunnen zijn. Maar afhankelijk van hoeveel ruimte we hebben, heb ik heel af en toe de luxe van een echte tafel, die meestal in de kleine ruimte tussen de fotografen en het zittende publiek staat. Af en toe, als het een merk is dat niet onmiddellijk een schets wil, maar liever een meer gedetailleerde schets achteraf, heb ik de luxe om in het publiek te zitten, wat leuk is."

Wat vinden de fotografen ervan dat jij daar naast hen zit?

"In het begin denk ik dat het een nieuwigheid voor hen was en dat ze verbaasd waren om iemand naast zich te zien, niet met een camera maar met een schetsblok. Nu heb ik een aantal van hen leren kennen en is het wat socialer, vooral op de shows die ik elk jaar bezoek. Ze zijn erg aardig en maken ruimte voor me."

Wat zijn je favoriete materialen voor het schetsen van runway shows?

"Dit is zeker beknopt, maar ik heb de neiging om veel lijnwerk te doen, ongeacht de gelegenheid. Thuis werk ik met collage, pastel en experimenteer ik graag. Op de shows is het meer potlood, grafiet, een paar markeerstiften, en als ik pastel gebruik zijn het altijd de mooie gemanicuurde potloden die je een beetje kunt uitvegen zonder dat er overal stof op komt. Ik probeer ervoor te zorgen dat het een afgesloten situatie is. Ze hebben van die geweldige pennen met water erin die ik een keer geprobeerd heb. Maar je ziet de angst in de ogen van de fotografen als ze water zien naast hun apparatuur."

Zijn er verzoeken om digitale schetsen te maken?

"Digitale mogelijkheden zijn eigenlijk, verrassend genoeg, nooit ter sprake gekomen. Ik vermoed dat de meeste bedrijven die mij in huis hebben gehaald weten dat mijn werk voornamelijk analoog is. Ik denk ook dat er een zekere romantiek en luxe zit in het vasthouden van een fijn stevig stockpapier met inkt en schetstekeningen. Het past heel goed bij de essentie van couture, vooral omdat de modehuizen de schetsen vaak cadeau doen aan klanten."

Hoe bereid je je voor op het schetsen tijdens de couture shows?

"Ik doe van tevoren live tekensessies zoals met Drawing Cabaret Couture of Ami Benton, producties in Londen via Zoom. Ik kom in een ritme van heel snel live tekenen of langzaam nauwgezet werken en het is moeilijk om een balans te vinden. Het ene voelt altijd comfortabeler dan het andere. Ik kijk ook door tijdschriften en maak daar snelle schetsen uit. Soms, als ik weet dat een evenement druk wordt met veel gasten, niet per se couture shows, dan heb ik misschien een back-up van vooraf geplande poses, zoals croquis, waarvan ik weet dat ik die snel kan gebruiken."

Hoe leg je looks vast die in zo'n flits aan je voorbij trekken?

"De japonnen zijn zo ingewikkeld dat de snelheid van de couture runway iets lager ligt dan die van de prêt-à-porter, dus dat werkt echt in mijn voordeel. Natuurlijk kun je nooit alle looks vastleggen. En de modellen stoppen op bepaalde punten langs de baan, en bij de show van Juana Martin liet ze sommige modellen kleine abstracte voorstellingen doen, wat hielp."

Hoeveel schetsen maak je per show?

"Dat hangt er vanaf. Ik heb verhalen gehoord van bedrijven die een bepaald aantal eisen, maar dat ben ik nog niet tegengekomen. Iedereen is heel flexibel met me. Ik vind dat ik, laten we voorzichtig zijn, zeven tot acht sketches per show kan doen, wat niet veel is als je bedenkt hoeveel looks er worden gemaakt. De grote gevestigde merken hebben misschien 80 looks, maar de kleinere couture merken hebben er 20-30, dus als ik een derde daarvan kan doen lijkt iedereen tevreden. In dat tempo voel ik de spanning niet en kan ik nog steeds vastleggen wat er voor mij uitspringt."

Hoe was het schetsen bij Zuhair Murad?

'Ik denk dat hij het hoogst genoteerde merk is waar ik mee heb gewerkt en zijn japonnen zijn zo prachtig ingewikkeld dat ik het jammer vind dat ik niet zoveel looks vastleg als ik zou willen. Ik denk dat dat een van de shows is waar je meer tijd voor nodig hebt. Maar tegelijkertijd, omdat ze zo aardig zijn en de complexiteit van mijn werk zo waarderen, net zoals ze hun eigen vak waarderen, is er nooit een probleem van kwantiteit geweest."

Hoe zou je het gevoel omschrijven van het schetsen in die stressvolle en toch interessante omgeving?

"Als fan van elk optreden denk ik dat het moment waarop de lichten dimmen en je de muziek hoort aanzwellen en je weet dat er iets staat te gebeuren, geweldig is, waar je ook bent, of het nu een concert, theater of modeshow is. Het is een geweldige adrenalinekick. Dan zie je die eerste jurk realiseer je je, ‘oh juist, ik ben aan het werk’. Die eerste paar minuten van ontzag, dan een kort moment van paniek, het besef dat ik hier niet ben om alleen maar te genieten van schoonheid, en dan zit ik in het ritme. Tegen het einde is het heel pragmatisch; je kijkt door je schetsen, ze worden verzameld, het wordt heel zakelijk."

Wat gebeurt er met de schetsen die je maakt?

"Dat hangt er vanaf. Sommige pers- en PR-bureaus nemen ze mee en bewaren ze voor het merk, sommige merken geven ze cadeau aan de klanten die de japonnen kopen omdat ze ook one-of-a-kind zijn. Sommigen gebruiken ze voor social media doeleinden. Het hangt van het bedrijf af."

Waarom ben je meer bij couture shows dan bij prêt-à-porter?

"Ik denk dat veel couturebedrijven proberen om dingen out of the box te doen, terwijl in de prêt-à-porter iedereen dezelfde trends volgt. In de couturewereld krijg je grote artistieke ideeën en concepten die van seizoen tot seizoen veranderen. Maar ik zou graag werken met een bedrijf dat echt costumière-elementen omarmt, iets dat echt buiten het gewone valt, daar ligt mijn hart."

Aangezien couture shows vaak beroemdheden aantrekken, schets je hen ook?

"Ik zie ze in de periferie. Ik ben meer bij de fotografen, dus ik krijg een eerste rij uitzicht op een deel van de chaos die ontstaat, maar ik ben er niet middenin. Een keer had ik het genoegen om Rossy de Palma te schetsen, die altijd een groot mode-icoon voor me is geweest, en ze was achteraf zo aardig. Ze deelde mijn werk en complimenteerde me. Dat voelde als een echte traktatie."

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op FashionUnited.com. Vertaling en bewerking naar het Nederlands door Marthe Stroom.