Hoe duurzaam is Asos’ nieuwe duurzame collectie écht?

Na twee jaar hard werken, wat begon op de Copenhagen Fashion Summit in 2018, heeft de Britse mode retailer Asos vorige week haar eerste duurzame collectie gelanceerd. De collectie is ontworpen in samenwerking met Centre for Sustainable Fashion.

De duurzame collectie die bestaat uit 29 kledingstukken, heeft het doel de misvatting dat duurzame mode niet mooi kan zijn te verwerpen.

Op deze manier ontwijkt Asos een vraag die veel belangrijker is: hoe kan een fast fashion bedrijf, wiens merk is gebaseerd op haar grote aantallen, ooit duurzaam zijn? Want dat is onderdeel van het probleem: kleding produceren in gigantische aantallen en daardoor het aanzetten tot overconsumptie. Een duurzame collectie van 29 kledingstukken ontwerpen heeft ongeveer net zoveel impact als “een pleister plakken op een gebroken been”, zoals Sophie Benson van the Independent het noemt.

Schijn bedriegt: maar twee duurzaamheidsregels hoeven gevolgd te worden

Maar het is niet allemaal voor niks, ook al laat een dieper inzicht in de duurzame collectie van Asos zien dat er toch een addertje onder het gras zit. Hoe goed het ook is dat het bedrijf de drie beginselen van een duurzame economie van de Ellen MacArthur Foundations naleeft (minimalisering van afval, gebruik van gerecyclede, duurzamere materialen en slechts één materiaal per product) en ook nog acht eigen beginselen heeft toegevoegd, valt het tegen dat een kledingstuk aan maar twee beginselen hoeft te voldoen om onder het kopje ‘duurzaam’ te vallen.

De beginselen van de Ellen MacArthur Foundation waren niet ontworpen als een buffet waar uit gekozen kan worden: alle drie de beginselen moeten consistent en gezamenlijk toegepast worden om een kledingstuk duurzaam te maken. Er is geen sprake meer van duurzaamheid als er bijvoorbeeld, materialen worden hergebruikt maar er geen rekening gehouden wordt met vervuiling.

Als vervuiling voorkomen wordt, maar er geen materialen hergebruikt worden, dan zal het ook weinig opleveren. En als milieuvervuiling voorkomen kan worden en materialen hergebruikt worden, maar er geen natuurlijke systemen worden gebruikt, kan er ook niet gesproken worden van een duurzame economie.

Alleen de eigen beginselen van Asos maken een collectie nog niet duurzaam

Het feit dat Asos acht eigen beginselen heeft toegevoegd - geen vervuiling, zo min mogelijk weggooien, gerecyclede en duurzame materialen gebruiken, etc - maakt nauwelijks verschil als de basisbeginselen niet allemaal gevolgd worden. Conclusie: als een collectie duurzaam wordt genoemd, hoeft dat het niet meteen het geval te zijn.

Dit betekent niet dat de moeite die Asos heeft gedaan helemaal voor niks was. Volgens Dilys Williams, directeur van de Centre for Sustainable Fashion bij de London College of Fashion, heeft de meer dan twee jaar durende samenwerking geleid tot herevaluatie bij het designteam en verandering bij andere teams van Asos’ toeleveringsketen: “We hebben meer dan twee jaar samengewerkt met Asos, terwijl we banden opbouwden door middel van eerlijke discussies en inzet, om een bewustzijn in creatieve, duurzame, sociale culturele en economische zin te creëren. Iedereen was hierbij betrokken: van creatief directeuren tot design, inkopers, grondstoffen inkopers en leveranciers.”

Is er sprake van een verandering op lange termijn?

Williams legt uit: “CSF’s programma van onderzoek en educatie dat met het Asos duurzaamheidsteam heeft ontwikkeld, heeft verschillende instanties geleerd over duurzaamheid, die hopelijk ook kunnen bijdragen aan een belangrijke transformatie. Designers, bijvoorbeeld, zoeken naar een manier om materiaal- en grondstoffengebruik te transformeren naar een belangrijker niveau, op esthetische en praktische manieren. Wat hiervoor nodig is hangt af van wat wordt gezien als belangrijk. De toekomst van de industrie is afhankelijk van samenwerking - met onderzoekers, docenten en mode professionals die hard samenwerken om het tempo en de schaal van veranderingen die nodig is te bereiken.”

Dat is zeker waar, maar het blijft de vraag of deze verandering ook daadwerkelijk bereikt is. Als we de woorden van Asos’ hoofd van design, Vanessa Spence moeten geloven, dan is er zeker iets (intern en extern) bereikt, gezien het bedrijf nu beter samenwerkt met haar leveranciers om haar eigen duurzame beginselen na te leven.

“Met al onze ontwerpers die nu getraind worden met onze duurzame beginselen en onze eerste duurzame collectie die gelanceerd is, kijken we uit naar hoe dit project zich in de toekomst gaat ontwikkelen en hoe we onze bekendheid en expertise kunnen delen met onze leveranciers maar ook met andere merken en retailers,” zegt Spence.

Elk van de 29 stukken van de duurzame collectie, die bestaat uit kleding en accessoires in oversized stijlen en 90’s prints in bruine, paarse en aardachtige-tonen, heeft ook een QR code op het label dat gebruikt kan worden om meer te weten te komen over Asos’ duurzame beginselen en hoe het kledingstuk gemaakt is. Laten we hopen dat wanneer een grote online retailer zoals Asos vrijwillig aanbiedt om deze informatie vrij te geven, consumenten en de industrie ook geïnspireerd raken.

Dit artikel is eerder verschenen op FashionUnited.UK, vervolgens vertaald en bewerkt door Georgia Oost.

Beeld: Asos