Leiderschap op lokaal niveau: wanneer steden het voortouw nemen tegen fast fashion en textielafval

"Er zijn al genoeg kledingstukken in de wereld om de komende zes generaties te kleden", verklaarde Zero Waste Europe op 14 november jl. Geconfronteerd met de ecologische en sociale impact van fast fashion, zetten Europese steden innovatieve lokale initiatieven op om textielafval te verminderen en duurzamere consumptiepatronen te bevorderen.

Een nieuw rapport van Zero Waste Europe, getiteld "Steden en consumptie: Lokale oplossingen voor het verminderen van textielafval en het bestrijden van fast fashion", onthult dat Europese steden, ondanks het gebrek aan sterke richtlijnen van overheden, het initiatief nemen om fast fashion op lokaal niveau aan te pakken. Dit rapport belicht concrete voorbeelden waar gemeenten oplossingen bieden voor de textielafvalcrisis en geeft aanbevelingen aan lokale beleidsmakers die zich inzetten voor deze zaak.

De urgentie om te handelen

De urgentie van deze lokale initiatieven wordt versterkt door alarmerende statistieken. Sinds 2000 is de wereldwijde vezelproductie aanzienlijk toegenomen, wat bijdraagt aan een textielafvalcrisis. Gemiddeld gooit een EU-burger 16 kilo textielafval per jaar weg, wat neerkomt op een totaal van 6,95 miljoen ton in 2020. Ondanks het feit dat er al voldoende kleding is om de komende zes generaties te kleden, blijft de productie toenemen en blijven de recyclingpercentages van textiel hopeloos laag, slechts 12 procent. Dit benadrukt de noodzaak van een systeemverandering, waarbij gemeenten een steeds belangrijkere rol spelen.

De belangrijkste initiatieven van Europese steden

Het rapport van Zero Waste Europe benadrukt een verscheidenheid aan innovatieve en praktische maatregelen die door steden worden geïmplementeerd om textielafval te bestrijden en duurzamer consumptiegedrag te stimuleren. Deze initiatieven transformeren de manier waarop burgers omgaan met mode, van het verminderen van overconsumptie tot het bevorderen van hergebruik en recycling.

Reclamebeperkingen

Steden zoals Lille, Grenoble en Lyon hebben beperkingen opgelegd aan reclame in de openbare ruimte om de consumptiedruk te verminderen, onnodige aankopen te ontmoedigen en een meer bewuste consumptie aan te moedigen. Het doet denken aan de oproep van wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam om fast fashion reclames te verbieden.

Stimulansen voor reparatie

In Oostenrijk hebben lokale overheden financiële prikkels ingevoerd om de kosten van kledingreparatie te dekken, waardoor burgers worden aangemoedigd om kleding te repareren in plaats van te vervangen, wat een direct voordeel biedt tegen de wegwerpcultuur. Een eervolle vermelding, hoewel het niet in het Zero Waste Europe rapport voorkomt: Een stimulans voor kledingreparatie is ook ingevoerd in Frankrijk én in Amsterdam krijgen mensen met een Stadspas korting op kledingreparatie.

Product-as-a-service modellen

De kledingbibliotheek Det Kollektive Klædeskab in Kopenhagen belichaamt een verschuiving naar een circulaire economie, waarbij een model wordt gepromoot waarin kleding wordt gedeeld in plaats van gekocht. Deze innovatieve aanpak zorgt voor betere toegang tot kleding en vermindert tegelijkertijd de hoeveelheid afval aanzienlijk. Niet genoemd in het rapport, maar niet te missen: Nederland kent ook meerdere kledingbibliotheken en België heeft bijvoorbeeld online bibliotheek Dressr.

Duurzame mode-evenementen

Steden zoals Gent en Genève organiseren duurzame mode-evenementen, zoals het Fair Fashion Fest en GardReObes, die ethische modemerken en milieubewuste consumenten samenbrengen. Deze evenementen vergroten het bewustzijn en promoten duurzame alternatieven in de mode-industrie.

Opmerkelijke casestudy's

Sommige steden en regio's zijn een stap verder gegaan door infrastructuur en beleid in te voeren die de circulaire economie en slow fashion ondersteunen.

Turku, Finland

Deze stad heeft geïnvesteerd in infrastructuur die de circulariteit van textiel ondersteunt en maakt deel uit van een wereldwijde coalitie van burgemeesters die pleiten voor slow fashion. De stad heeft namelijk de 'Slow Fashion Declaration' ondertekent. Turku roept ook internationale instanties zoals de EU en de G7 op om regelgeving aan te nemen die slow fashion-bedrijven ondersteunt en de dominantie van fast fashion aanvecht.

Nantes, Frankrijk

In samenwerking met de Chaire Positive Impact van Audencia heeft Nantes publieke financiering verstrekt voor een opleidingsprogramma "Slow Fashion", dat bewustzijn creëert over de ecologische en sociale impact van fast fashion.

Vlaanderen, België

Deze regio boekt aanzienlijke vooruitgang in het hergebruik van textiel door middel van ondersteuning. De regio streeft naar een hergebruik van 8 kilo textiel per inwoner, ondersteund door speciale recyclingcentra. De regio biedt loon-ondersteuning voor het inzamelen, sorteren en klaar maken van textiel voor hergebruik. Hiermee neemt het obstakels voor de recyclingindustrie weg.

Uitdagingen en perspectieven

Hoewel deze initiatieven aanzienlijke vooruitgang laten zien, is er nog veel te doen om de systemische problemen van fast fashion aan te pakken. Ondanks het ontbreken van sterke wetgeving op EU- en nationaal niveau, beginnen steden en regio's zoals die in het rapport genoemd, de basis te leggen voor toekomstige acties.

Theresa Mörsen, hoofd afval- en grondstoffenbeleid bij Zero Waste Europe, benadrukte de ambitieuze aard van deze inspanningen en merkte op dat hoewel elke aanpak per plaats anders is, ze allemaal een aanzienlijk potentieel laten zien voor een bredere impact op duurzame consumptie.

Jack McQuibban, hoofd lokale implementatie bij Zero Waste Europe, voegde eraan toe dat hoewel het niet de verantwoordelijkheid van steden is om de onduurzame praktijken van fast fashion-bedrijven te beteugelen, veel steden al belangrijke precedenten scheppen. Ze promoten levensstijlen gebaseerd op sufficiëntie, met respect voor de planetaire grenzen en streven naar meer duurzaamheid.

Verder gaan

De snelle toename van textielafval, in combinatie met de ontoereikende huidige recyclingpercentages, benadrukt de urgentie om te handelen. Terwijl de discussies binnen de EU over de toekomstige herziening van de Waste Framework Directive (WFD) voortduren, nemen Europese steden al concrete maatregelen om het probleem van textielafval aan te pakken en duurzamere consumptiepraktijken te bevorderen.

Zero Waste Europe blijft overheden oproepen om strenger beleid en regelgeving aan te nemen om modemerken naar duurzamere praktijken te leiden. Dankzij initiatieven zoals die in dit rapport gepresenteerd, laten steden zien dat lokale actie een krachtige en positieve impact kan hebben op het milieu en de economie.

Dit artikel verscheen eerder op FashionUnited FR. Het artikel is vertaald met behulp van een AI-tool genaamd Gemini 1.5. .Het artikel is aangevuld met lokale voorbeelden.

FashionUnited gebruikt AI taaltools om het vertalen van (nieuws)artikelen te versnellen en de vertalingen te proeflezen om het eindresultaat te verbeteren. Dit bespaart onze menselijke journalisten tijd die ze kunnen besteden aan onderzoek en het schrijven van eigen artikelen. Artikelen die met behulp van AI zijn vertaald, worden gecontroleerd en geredigeerd door een menselijke bureauredacteur voordat ze online gaan. Als je vragen of opmerkingen hebt over dit proces, stuur dan een e-mail naar info@fashionunited.com.