Swop-box: kledinginzameling ook mogelijk voor kleine retailers

Kleding recyclen is heel normaal. Op straat staan Humana-kledingbakken, milieuorganisaties organiseren inzamelingsacties en consumenten kunnen hun oude kleding ook inleveren bij grote modeketens als H&M en C&A. Dat is echter nog niet genoeg volgens René Broeders. Hij is de bedenker van de Swop-box, een nieuw initiatief dat het ook voor kleine retailers mogelijk maakt kleding in te zamelen.

De Swop-box (Save World’s Original Properties) is een soort flessenautomaat, maar dan voor kleding. Consumenten kunnen hun oude kledingstukken in de automaat stoppen en krijgen in ruil daarvoor een kortingsbon van 15 procent, te besteden in de winkel waar de automaat zich in bevindt. Vorige week werd de Swop-box voor het eerst in gebruik genomen in damesmodezaak Trendy Woman in Wateringen, de winkel van Broeders.

De Swop-box maakt kledinginzameling persoonlijk

Een groot deel van de gebruikte kleding belandt in de afvalcontainer. In Nederland wordt jaarlijks zo’n 180 miljoen ton gebruikte kleding weggegooid, nog niet eens de helft daarvan wordt hergebruikt. Met dat idee is Broeders, voorheen werkzaam bij onder andere Perry Sport, Adler en De Bijenkorf, aan de slag gegaan. “Het is een misvatting dat kapotte kleding niet meer kan worden gebruikt,” vertelt hij aan FashionUnited. “Een nieuwe benadering van recycling is noodzakelijk, we moeten goed omgaan met grondstoffen.”

Het idee achter de Swop-box is simpel: consumenten leveren hun oude kleding in en krijgen in ruil daarvoor een kortingsbon van 15 procent. De kleding wordt verkocht aan TÜV-gecertificeerde sorteerders. Kleding die nog herbruikbaar is, gaat naar ontwikkelingslanden. Van kapotte kledingstukken worden nieuwe producten gemaakt, hiervoor ontvangt de retailer een kiloprijs. Dit bedrag gaat naar een goed doel, wat de consument zelf kan uitkiezen. Ieder kwartaal zijn er nieuwe goede doelen. In het eerste kwartaal kunnen consumenten kiezen uit zeven landelijke doelen, waaronder Stichting Opkikker, KWF Kankerbestrijding en Vluchtelingenwerk Nederland, en daarnaast drie lokale doelen, waaronder Kinderspeeltuin Wateringen.

Inmiddels is met de Swop-box bij Trendy Woman al 720 kilo aan oude kleding ingezameld. Volgens Broeders is het initiatief bij consumenten populair. Hij denkt dat een persoonlijke aanpak van recycling de sleutel tot succes is. “Op allerlei manieren werd al kleding ingezameld, maar toch wordt dit altijd gezien als afval. Door er een persoonlijke tint aan te geven, zijn meer consumenten bereid hun kleding in te leveren.” Volgens Broeders is het vooral de beloning die mensen aanzet tot recycling. “Mensen leveren altijd graag hun flessen in bij de supermarkt, omdat ze er statiegeld voor krijgen. Maar ze kregen bij het inleveren van oude kleding nooit een beloning. Beloning is naar mijn mening echt de sleutel tot gedragsverandering bij consumenten. We moeten mensen niet wijzen op wat ze verkeerd doen, maar juist belonen voor wat ze goed doen.”

“Bewustwording stond al op de agenda, nu moet het worden toegepast”

Tegenwoordig richten allerlei modebedrijven en merken zich op duurzaamheid. Onlangs lanceerde modeconcern LVMH een Carbon Fund, met als doel de uitstoot van broeikasgassen tijdens het productieproces te verminderen. De Europese Unie zet zich met het nieuwe ECAP project in om de kleding afvalberg te verkleinen. “Duurzaamheid is tegenwoordig erg trendy. Mensen worden steeds bewuster van duurzaamheid, maar nu moet het worden toegepast door kleine retailers,” vindt Broeders.

”De Swop-box is een commercieel product en is beschikbaar voor iedereen die duurzaamheid een belangrijk thema vindt,” zegt Broeders. Volgens hem is het gebruik van de Swop-box positief voor zowel consumenten als retailers. “De inzameling geeft klanten een goed gevoel en heeft als bijkomend voordeel dat het hen een reden geeft de winkel te bezoeken. Het imago en de omzet van een zaak stijgen door het gebruik van de Swop-box.”

“Niet de inzameling, maar het recyclen zelf is het grootste probleem”

Frans Tilstra, communicatie- en onderzoeksmanager bij MVO Nederland, vindt de Swop-box een goed initiatief. “Het grootste voordeel is dat retailers niet meer zelf hoeven na te denken over de inzameling van kleding. Kleine winkeliers hebben vaak leuke ideëen over de manier waarop, maar weten niet hoe ze het moeten regelen. Zo’n machine lost dat probleem op,” vertelt hij aan FashionUnited. Volgens Tilstra vergt het gebruik van de Swop-box echter nog wel opvoeding. “Veel merken als H&M en Jack & Jones organiseren al inzamelingsacties, maar kledingbakken op straat blijven toch de belangrijkste inzamelingspunten van oude kleding. Niet veel mensen nemen tijdens het winkelen zakken met oude kleding mee ten einde deze ergens in te leveren, dat zit nog niet in hun routine. Ik denk dat de Swop-box mensen kan stimuleren dat wel te doen, voornamelijk ook door de beloning die ze ervoor krijgen.”

Volgens Tilstra ligt het probleem van recycling niet bij het inzamelen zelf. “Alles wat bijdraagt aan de bereidheid van consumenten om kleding in te leveren, is goed. Maar het grootste probleem is niet de inzameling zelf, want mensen leveren hun kleding al langer in. Het gaat erom wat daarna met de oude kleding gebeurt. Herbruikbare kleding komt wel in ontwikkelingslanden terecht, maar daar komt het uiteindelijk toch vaak op de vuilnisbelt of langs de straat te liggen. Daarnaast verdwijnt niet herbruikbare kleding nu nog in laagwaardige producten, zoals isolatiemateriaal voor huizen. Ik juich de Swop-box enorm toe, want hoe makkelijker inzameling wordt gemaakt, hoe beter. Maar het grootste probleem zit echt in het vervolgtraject.”